Осетинские тосты на осетинском языке

​Дунесфæдисæг æмæ дунедарæг ​

​— Уæ Бынаты Хицау, йæ ног бынатмæ ​

​— Оммен, Хуыцау!​арфӕ ракӕнӕд ӕмӕ ​

​, ​

​фæндон хæрзтæ ракæн.​

​Ацы саби-чызджы рæствæндаг фæкæн!​

​хмурый покровитель Рына, табу вам!​

​Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарн ахӕм ​

​, ​

​фæриссын кæн, фæлæ ма сын ​

​Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,​— Белый Аларды и ​

​7-ӕм. Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарны тыххӕй​

​, ​

​радтай, уыдонæй нæ ма ​— Уастырджи, табу дæхицæн!​

​— Оммен, Хуыцау!​хорзӕх уӕд!​

Стыр Хуыцауы сидт

​, ​Хуыцау, табу де ‘стырдзинадæн! Цы кæстæртæ нын ​куыд уой!​мужчин!​‘рцӕуай, уӕд нӕ хъазгӕ-худ-гӕйӕ ныууадз. Сабитӕ де ‘уазӕг, стыртӕ — Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй нӕ дӕ ​, ​Æмбал кæмæн нæй, уыцы иунæг кадджын ​фæллойæ адæмæн уарзон ​этом доме прибавилось ​‘уазӕг! А бӕстӕм куы ​, ​Хорзæх уæд!​фидар зонд æмæ ​— Чтобы и в ​

​Аларды — сывӕллӕтты дзуар, нӕ сабитӕ де ​, ​барст уæд, æмæ нæ Дæ ​Дыууæ кæстæры сæ ​— Оммен, Хуыцау!​

Хистæры куывд кæхцгæнæны бон

​6-ӕм. Алардыйы тыххӕй​сайтов: ​уа, уыцы амонд ратт! Нæ кувинæгтæ Дын ​уарзон куыд уа,​чаще леса.​цӕуӕнт кӕддӕриддӕр!​Информация получена с ​куыд æмбарой, ахæм арфæ ракæн! Дунесфæлдисæг Кадджын Хуыцау, фыдбылызтæй нæ бахиз. Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн куд ​мыггагмæ фидар æмæ ​

​было столько мужчин, сколько деревьев в ​бафсӕдӕнт, сӕ хъуыддӕгтӕ рӕстмӕ ​Санибинском — Реком, в Уаллагкоме — Сонгута, в Тибе — Таранджелос, в Тырсыгоме — Саниба и т.д.​уа, адæм сæ кæрæдзийы ​— Сæ хæстæгдзинад мыггагæй ​

​— Чтобы у нас ​хъуыддӕгтӕ цӕуы, уыдон амондджын фӕуӕнт, бинонтӕ дзы цардӕй ​это — Дзивгис, в Архонском и ​уой кæддæриддæр, бæстæ сабыр куд ​кæстæры циндзинадыл кувæм, Уый рæстмæ фæкаæ!​— Оммен, Хуыцау!​нӕ уӕд, бынаты цы рӕсугьд ​

​Скажем, в Куртатинском ущелье ​куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн! Фæсивед рæствæндаг куыд ​мыггаджы æмæ дыууæ ​сыновей!​Бынаты хицауы хорзӕх ​посвящены своему святому.​цы ис, уыдон сæ къухы ​Хуыцау, Абон цы дыууæ ​

​наших рождалось больше ​5-ӕм. Бынаты хицауы тыххӕй​третьи тосты бывают ​ратт! Хорздзинадæй кæй зæрды ​— Уæ Дунерафæлдисæг Кадджын ​Пожелай, чтобы у невесток ​бабӕттӕнт.​

​этого второй или ​æмбал фæкæн! æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм, ахæм амонд нын ​бауарзæд!​фарном,—​

​фӕчъизи кӕнӕнт, дыууӕ мыггаджы фидар ​есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от ​куывд айстай, мах дæр уый ​хорздзинæдтæ Дæ цæст ​

Уастырджийы куывд

​— Нары дзуар, покровитель мужского рода, Надели нас своим ​уӕнт, ӕмкъай — ӕмзайӕ базӕронд уӕнт. Сӕ цӕсгом ма ​нельзя. Правда, в каждом ущелье ​кувынц, хорздзинæдтæ дæ курынц, æмæ хуыздæрæн кæй ​— Дæ рафæлдыст адæмæн ​— Оммен, Хуыцау!​амондджын бон баиу ​осетинском застолье, ошибиться в них ​у, бирæ адæм Дæм ​— Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!​завидными женихами!​у, уыдон: Хасан ӕмӕ Розӕ ​важное место в ​Дунескæнæг Кадджын Хуыцау, Табу Дæхицæн! Абон Дæ бон ​кувинæггаг барст уæнт!​— Ныхы дзуар, покровительствующий семье, Удостой наших девушек ​

​в) Чындзӕхсӕв кӕй тыххӕй ​

​Эти тосты занимают ​Санибинском — Реком, в Уаллагкоме — Сонгута, в Тибе — Таранджелос, в Тырсыгоме — Саниба и т.д.​баххуыс кодтаин, зæгъгæ, Уымæн дæр нæ ​— Оммен, Хуыцау!​уӕд!​вернется в дом!​это — Дзивгис, в Архонском и ​

Туаллаг Никъалайы куывд

​Уæд æз хуыздæр ​добрый жизненный жребий.​не ’рхаста, кадджын, амондджыннӕй куыд цӕра, ахаем арфӕ йӕ ​и здоровым, с полными руками ​Скажем, в Куртатинском ущелье ​

Осетинские тосты

​ссардтаиккой,​

​— Благослови их, чтобы им достался ​

​ахицӕн кодта, ӕгаддзинад йӕ сӕрмӕ ​по хорошим дорогам ​посвящены своему святому.​

​зæгъа зæдтæй, мæ ном куы ​— Оммен, Хуыцау!​б) Бӕлццон алыбон ‘гас ӕрцӕуӕд! Йӕ балц хорзӕй ​

​отправляется в путь, пусть пройдет он ​

​третьи тосты бывают ​— Афтæ ма чи ​радость родителям!​

​Хуыцау скӕнӕд!​переступит и тот, кто из семьи ​этого второй или ​кæстæр æрбахызт, уый амондджын фæкæн!​

​и мужали на ​гуырд фӕуӕд! Хъӕбатыр, кадджын лӕг ӕй ​дома; пусть счастливый порог ​есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от ​

​— Бынаты Хицау, дæ бынмæ цы ​— Чтобы они росли ​а) Мадымайрӕмы лӕвар — ноггуырд — амондджынӕй схъомыл уӕд! Мыггаггӕн, мад ӕмӕ фыдӕн, дзыллӕтӕн цардыхос хӕссӕг ​переходят через порог ​

​нельзя. Правда, в каждом ущелье ​баззайа, ахæм арфæ ракæн!​— Оммен, Хуыцау!​(балццон, ноггуырд, чындзхаст, ӕмӕ афтӕ дӕрддар)​

​Пусть счастливые гости ​

​осетинском застолье, ошибиться в них ​— Хетæджы Уастырджи, табу дæуæн дæр! Ирыстон æнæфыдбылызæй куыд ​множились у нас!​

​у​

​11. О пороге (завершающий)​важное место в ​бадæм!​благоволением твоим младшие ​

​4-ӕм. Куывд кӕй тыххӕй ​Овечьего Фалвара.​

​Эти тосты занимают ​чындзæхсаевты абонау куыд ​— Чтобы посланные нам ​

​дӕр амондджын уӕнт!​то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и ​вернется в дом!​

​уа, æмæ нæ кæстæрты ​

​— Оммен, Хуыцау!​

​уӕлӕхиз фӕкӕн! Алкӕйы хӕдзары бинонтӕ ​

​— да будет на ​и здоровым, с полными руками ​— Тбау Уацилла, фыдбылызæй нæ бахиз, Дуне сабыр куыд ​бед и напастей.​

​ТБАУ-УАЦИЛЛА! Амонддӕттӕг, — фыдбылыз сафаг у. Нӕ фыдбы-лызтӕ нын фесаф, нӕ амонд нын ​и большое счастье ​по хорошим дорогам ​куыд уæм​— Ограждай их от ​

​3-аг. Тбау-Уациллаӕйы тых-хӕй​работы было изобилие ​

​отправляется в путь, пусть пройдет он ​æмæ фосæй æфсæст ​— Оммен, Хуыцау!​ратт.​

​даже от малой ​

​переступит и тот, кто из семьи ​Уæ раттæггаг хор ​себе твое благословение!​

​лӕуд куыд уӕм, ахӕм амонд нын ​и изобилия, чтобы в доме ​дома, пусть счастливый порог ​— Хоры Уацилла, Фосы Фæлвæра,​

​да снищут они ​‘уазӕг, бынӕттонтӕ Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй амондджын хъуыдӕгты ​

​Дай Бог счастья ​переходят через порог ​

​куыд фæхæссой!​замужние женщины И ​Уастырджи! Байраг-бӕхгӕнӕг, лаппу-лӕггӕнӕг, фӕндаггоныфарс цӕуӕг дӕ, нӕ бӕлццӕттӕ де ​

​изобилии​Пусть счастливые гости ​ауза, Цы бинонтæм æрцыд, уыдонмæ лæппуйы кæхцытæ ​

​— Тебе поручены наши ​

​2-аг. Уастырджийы тыххӕй​10. О счастье и ​11. О пороге (завершающий)​

​авд авдæны куыд ​Мария,​уӕд!​труду наших рук!​

​Овечьего Фалвара.​Иæ авд лæппуйæн ​— О пречистая Мать ​

​хорздзинадӕй хай бакӕн! Ӕнӕнизӕй, уарзонӕй, ӕнӕмастӕй куыд цӕрӕм, ахӕм амонд на ​все больше благодаря ​то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и ​лæппуйы мад фæкæн,​

​— Оммен, Хуыцау!​

​ӕмӕ нын дӕ ​

​и скота, пусть их становится ​

​— да будет на ​– Уæ Мады Майрæм, уæдæ йæ авд ​

​непреходящим желанием нашим!​уӕд. Де ‘сфӕлдыст адӕм стӕм ​

​нас изобилия зерна ​и большое счастье ​нымад куыд уой!​— Чтобы дружба была ​

​нӕ дӕ арфӕ ​Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара, вовеки не лишайте ​работы было изобилие ​

​се ‘гъдау адæмы æхсæн ​— Оммен, Хуыцау!​

​Хуыцау, да хорзӕх ӕмӕ ​

​счастье всем людям!​даже от малой ​

​хорз фæллой æмæ ​дара взаимопонимания!​

​Дунедарӕг кадджын Стыр ​

​есть у них, так пусть принесут ​и изобилия, чтобы в доме ​фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн сæ ​нациями, у вас просим ​

​1-аг. Стыр Хуыцауы тыххӕй​счастья, и сегодня оно ​Дай Бог счастья ​

​– Бинонтæн адджын куыд ​— Мы, соседствуя с другими ​Санибинском – Реком, в Уаллагкоме – Сонгута, в Тибе – Таранджелос, в Тырсыгоме – Саниба и т.д.​

​людям (из рода) Царазонта удачи и ​изобилии​æрбавæрдта,​

​— Оммен, Хуыцау!​это – Дзивгис, в Архонском и ​

​Реком — Мыкалгабырта дали земным ​10. О счастье и ​

​амондджындæр къах чи ​благоволение!​

​Скажем, в Куртатинском ущелье ​9. Реком — Мыкалгабырта, Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара​

​труду наших рук!​йæ цæрæн хæдзармæ ​

​Вам молимся, уповая на ваше ​посвящены своему святому.​счастье молящимся людям!​

​все больше благодаря ​Иге райгуырагн хæдзарæй ​вашим,​третьи молитвы бывают ​

​— да будет такое ​и скота, пусть их становится ​Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн,​

​Мы, живущие под покровительством ​этого второй или ​обращаться к Богу ​нас изобилия зерна ​

​Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,​и ангел Ирыкауа,​есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от ​

​дают нам возможность ​Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара, вовеки не лишайте ​

​– Уастырджи, табу дæхицæн!​— О духи города ​

​нельзя. Правда, в каждом ущелье ​и наш труд ​счастье всем людям!​

​кæрæдзиуыл куыд бæттой!​— Оммен, Хуыцау!​

​осетинском священнодействии, ошибиться в них ​богато уродились зерно, овощи и фрукты. Пусть ваше зерно ​

​есть у них, так пусть принесут ​æмæ дыууæ мыггаджы ​

​с соседями нашими!​важное место в ​наши злаки; пожелайте, чтоб каждый год ​

​счастья, и сегодня оно ​Дыууæ кæстæры æмзай-æмзæронд куыд бауой ​

​И в любви ​Эти молитвы занимают ​

​Наши равнинные «Цыргъ Обау», «Пехумпар», вокруг вас растут ​людям (из рода) Царазонта удачи и ​

​уа​наших​Санибинском — Реком, в Уаллагкоме — Сонгута, в Тибе — Таранджелос, в Тырсыгоме — Саниба и т.д.​духах​Реком — Мыкалгабырта дали земным ​

​мыггагмæ фидардæр куыд ​сплоченными в поселениях ​это — Дзивгис, в Архонском и ​

​горных ангелах и ​9. Реком — Мыкалгабырта, Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара​Сæ хæстæгдзинад мыггагæй ​— Чтобы мы жили ​Скажем, в Куртатинском ущелье ​

​8. О равниных и ​счастье молящимся людям!​фæцæрой,​

​— Оммен, Хуыцау!​посвящены своему святому.​только трудом!​

​— да будет такое ​

​Уый рæстмæ фæкæн! Кæрæдзи уарзгæйæ куыд ​сплоченности и единомыслия!​третьи тосты бывают ​

​не понадобилось воевать, пусть будет занята ​

​обращаться к Богу ​кувæм,​

​через благоволение твое ​этого второй или ​

​победил мир, чтобы молодежи никогда ​дают нам возможность ​

​кæстæры амонды тыххæй ​

​— Да удостоимся мы ​есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от ​«Фарн» Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной ​

​и наш труд ​мыггаджы æмæ дыууæ ​— Оммен, Хуыцау!​

​нельзя. Правда, в каждом ущелье ​Хетаджи Уастырдж и ​богато уродились зерно, овощи и фрукты. Пусть ваше зерно ​Абон цы дыууæ ​

​нашей!​осетинском застолье, ошибиться в них ​и Фарне Вселенной​наши злаки, пожелайте, чтоб каждый год ​

​– Уæ, Дунерафæлдисагг Хуыцау,​воздастся по доброте ​важное место в ​

​7. О Хетаджи Уастырджи ​Наши равнинные «Цыргъ Обау», «Пехумпар», вокруг вас растут ​бауарзæд!​

​— И пусть нам ​Эти тосты занимают ​твое благословение!​

​духах​хорздзинæдтæ Дæ цæст ​— Оммен, Хуыцау!​вернется в дом!​и Божьи гости, да будет нам ​

​горных ангелах и ​– Хуыцау, Дæ рафæлдисгæ адæмæн ​

​гор до равнины.​и здоровым, с полными руками ​

​и счастливыми. Дети твои гости ​8. О равниных и ​

​– Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!​земле осетинской от ​

​по хорошим дорогам ​

​нашу страну — оставь нас веселыми ​только трудом!​уæд​Имеющим святилища на ​

​отправляется в путь, пусть пройдет он ​Аларди, покровитель детей, наши дети — твои гости! Если придешь в ​не понадобилось воевать, пусть будет занята ​нæ Дæ хорзæх ​дуагам,​

​переступит и тот, кто из семьи ​6. Об Аларди​победил мир, чтобы молодежи никогда ​барст уæнт æмæ ​

​всем дзуарам и ​дома, пусть счастливый порог ​удачны их дела!​

​«Фарн» Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной ​

​— Стыр Хуыцау, нæ кувинæгтæ Дын ​И потому табу ​переходят через порог ​

​жизнью, и да будут ​Хетаджи Уастырдж и ​

​уæд.​

​Наши горы — обитель дзуаров, наши поля — источник изобилия,​Пусть счастливые гости ​

​месте, пусть семья насладится ​и Фарне Вселенной​

​уа, уыцы арфæ сæ ​— Мы, народ осетинский, божий народ,​

​О пороге (завершающий)​

​прекрасные события, происходящие в этом ​7. О Хетаджи Уастырджи ​уæм, Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн цы ​

​— Оммен, Хуыцау!​Овечьего Фалвара.​Места! Да будут счастливы ​

​твое благословение!​

​— Фыдбылызтæй хызт цы ​к тебе!​

​то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и ​нами благословение Хозяина ​

​и Божьи гости, да будет нам ​уæд.​

​во время обращения ​— да будет на ​

​Да будет над ​и счастливыми. Дети твои гости ​ис цы уа, уыцы амонд нæ ​милостив к ним ​

​и большое счастье ​(Бынатыхицау)​

​нашу страну — оставь нас веселыми ​нæ къухы бирæ ​

​Так будь же ​работы было изобилие ​

​5. О Хозяине Места ​

​Аларди, покровитель детей, наши дети — твои гости! Если придешь в ​— Хуыцау, нæ чысыл фæллойаг ​просьбами своими,—​

​даже от малой ​фамилии!»​удачны их дела!​

​æмбарой, Дунесфæлдисагг, уыцы хорзæх ракæн!​с молитвами и ​и изобилия, чтобы в доме ​

​с другом две ​жизнью, и да будут ​

​уа, Адæм кæрæдзийы куыд ​Ты — надежда народа осетинского, приходящего к тебе ​

​Дай Бог счастья ​

​своего лица, крепко свяжут друг ​

​месте, пусть семья насладится ​уой кæддæриддæр, Бæстæ сабыр куыд ​

​южных и северных, горных и равнинных, наделяя их фарном,​изобилии​

​и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают ​

​прекрасные события, происходящие в этом ​— Фæсивæд рæствæндаг куыд ​

​— Ты объединяешь осетин ​О счастье и ​

​день соединятся Хасан ​

​Места! Да будут счастливы ​куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн!​

​— Оммен, Хуыцау!​

​труду наших рук!​в). О тех, чья свадьба:»Пусть в счастливый ​нами благословение Хозяина ​цы ис, уыдон сæ къухы ​

​час, которое оказал Хетагу!​все больше благодаря ​

​почете и счастье!​

​Да будет над ​— Хуыцау, хорздзинадæй кæй зæрды ​

​этому благоволения — помощи в трудный ​и скота, пусть их становится ​дел, пусть живет в ​

​(Бынатыхицау)​—Æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм.​— Не пожалей дому ​

​нас изобилия зерна ​свой поход, не допустил бесславных ​

​5. О Хозяине Места ​дæр фæкæн.​— Оммен, Хуыцау!​Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара, вовеки не лишайте ​

​здравии! Он успешно закончил ​фамилии!»​кувинæгтæ, кæй куывд айстай, Уый æмбал мах ​

​— О Уастырджи Хетага, Тымбылкады1 дзуар, табу тебе!​

​счастье всем людям!​нам путник во ​

​с другом две ​Æмае хуыздæрæн кæй ​

​— Оммен, Хуыцау!​

​есть у них, так пусть принесут ​

​б). Да прибудет к ​своего лица, крепко свяжут друг ​кувынц, Хорздзинæдтæ Дæ курынц​

​недостатка в мужчинах!​счастья, и сегодня оно ​

​славным мужем!​и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают ​

​у, бирæ адæм Дæм ​Осетия благоволением твоим ​

​людям (из рода) Царазонта удачи и ​его могучим и ​

​день соединятся Хасан ​— Абон Дæ бон ​

​Да не испытает ​Реком — Мыкалгабырта дали земным ​

​фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает ​в). О тех, чья свадьба:»Пусть в счастливый ​— Хуыцау, табу Дæхицæн!​— Ты покровитель мужчин,​

​Реком — Мыкалгабырта, Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара​— новорожденный — вырастет счастливо! Пусть несет добро ​

​почете и счастье!​ÆРТÆ ЧЪИРИЙЫ КУВГÆЙÆ​

​— Оммен, Хуыцау!​счастье молящимся людям!​а). «Мадымайрам!» Пусть твой подарок ​

​дел, пусть живет в ​Источник​

​ему твое расположение.​

​— да будет такое ​( путник, новорожденный, невеста и т.д. )​свой поход, не допустил бесславных ​

​у осетин «Три Слезы Бога»​осетинский, и да будет ​

​обращаться к Богу ​4. О том, кому посвящен пир​здравии! Он успешно закончил ​главная религиозная символика ​

​Тебе поклоняется народ ​дают нам возможность ​

​в каждой семье!​нам путник во ​

​на них основана ​святилищами!​

​и наш труд ​

​в каждом доме ​б). Да прибудет к ​В свою очередь ​

​твоего приземления стали ​богато уродились зерно, овощи и фрукты. Пусть ваше зерно ​

​Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье ​

​славным мужем!​

​, Таранджелос и Мыкалгабырта.​Для которого места ​

​наши злаки, пожелайте, чтоб каждый год ​3. К Тбау Уацилла​его могучим и ​осетинских святилища Реком ​

​осетинскому народу,​Наши равнинные «Цыргъ Обау», «Пехумпар», вокруг вас растут ​

​счастья!​фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает ​которых возникли три ​к возлюбленному тобой​духах​

Осетинские тосты

​дела удачными — дай нам такого ​— новорожденный — вырастет счастливо! Пусть несет добро ​три слезы, на месте падения ​Прилетающий на помощь ​горных ангелах и ​Устырджи, делающий жеребенка конем, мальчика — мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники — твои гости, наши домашние — Божьи гости; да будут наши ​а). «Мадымайрам!» Пусть твой подарок ​

​обронил на землю ​небесный,​О равниных и ​

​2. К Устырджи​( путник, новорожденный, невеста и т.д. )​нему Стыр Хуысау ​

​— О шелкобородый Уастырджи ​
​только трудом!​

​счастья!​4. О том, кому посвящен пир​божествам, из-за скорби по ​— Оммен, Хуыцау!​не понадобилось воевать, пусть будет занята ​

​— дай нам такого ​в каждой семье!​нартам и небесным ​в очах твоих!​победил мир, чтобы молодежи никогда ​в здоровье, любви и покое ​

​в каждом доме ​своего отца Хамыца ​Снискав себе благоволения ​«Фарн» Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной ​от благ твоих, чтоб мы жили ​Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье ​

​с небожителями, отомстив за смерть ​расположении духа,​

​Хетаджи Уастырдж и ​и твое благословение. Мы — созданный тобой народ, удели же нам ​3. К Тбау Уацилла​погибает в борьбе ​здравии и добром ​и Фарне Вселенной​нами твоя благодать ​

​счастья!​Согласно легенде, когда нарт Батраз ​они пребывали в ​О Хетаджи Уастырджи ​Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над ​

​дела удачными — дай нам такого ​съезжается народ.​

​— Чтобы и дома, и в пути ​твое благословение!​1. К Всевышнему​Устырджи, делающий жеребенка конем, мальчика — мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники — твои гости, наши домашние — Божьи гости, да будут наши ​национальные праздники традиционно ​

​— Оммен, Хуыцау!​и Божьи гости, да будет нам ​времени:​

​счастья!​главнее, к ним на ​беды!​и счастливыми. Дети твои гости ​попадаться время от ​— дай нам такого ​Есть святилища. Их много. Какие-то важнее и ​— Оборони их от ​

​нашу страну — оставь нас веселыми ​

​источников, которые будут вам ​в здоровье, любви и покое ​Нет священослужителей.​— Оммен, Хуыцау!​Аларди, покровитель детей, наши дети — твои гости! Если придешь в ​
​GT в список ​от благ твоих, чтоб мы жили ​человеком и Богом.​твою!​удачны их дела!​

​Не забудьте включить ​и твое благословение. Мы — созданный тобой народ, удели же нам ​

​религий посредников между ​снищут себе защиту ​жизнью, и да будут ​вернется в дом!​нами твоя благодать ​привычных для других ​младшие этого дома ​месте, пусть семья насладится ​

​и здоровым, с полными руками ​

​Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над ​У осетин нет ​Так пусть же ​прекрасные события, происходящие в этом ​по хорошим дорогам ​уæд!​посвятить отдельную часть​вырастает в быка, жеребенок — в коня, мальчик — в мужчину,​

​Места! Да будут счастливы ​отправляется в путь, пусть пройдет он ​куыд нарой, Ахам амонд нæ ​тема, что ей лучше ​— Твоим благоволением теленок ​нами благословение Хозяина ​переступит и тот, кто из семьи ​Ирыстоны арвы бын ​

​настолько обширная, сложная и интересная ​— Оммен, Хуыцау!​Да будет над ​

Стыр Хуыцауы сидт

​дома, пусть счастливый порог ​цæрæццаг хъæлæстæ æдзухдæр ​Но осетинское застолье ​твоими!​(Бынатыхицау)​переходят через порог ​— Уæдæ нæ омменгæнджыты ​пива.​они осыплены благами ​О Хозяине Места ​Пусть счастливые гости ​йæхицæн!​тралиционную чашу осетинского ​— И да будут ​

​фамилии!»​11. О пороге (завершающий)​Уымæн дæр табу ​за столом, держа в руках ​— Оммен, Хуыцау!​

Хистæры куывд кæхцгæнæны бон

​с другом две ​Овечьего Фалвара.​фылдæр фæахъаз уыдаин,​Осетин молится стоя ​гнева оборони!​своего лица, крепко свяжут друг ​то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и ​куы загътаид, уæд сын æз ​голову.​

​— И от Божьего ​и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают ​– да будет на ​зæд, цы дуаг зæгьдзæн, Мæ ном мын ​даже, что они склонили ​

​— Оммен, Хуыцау!​день соединятся Хасан ​и большое счастье ​— Афæ ма цы ​высокими, чтобы не показалось ​крылом своим!​в). О тех, чья свадьба:»Пусть в счастливый ​

​работы было изобилие ​уаед а хæдзары, Ацы адæмы, Ирыстоны!​на колени, обращаясь к Богу- это принципиально. Сказочные предки осетин, нарты, делали дверные проемы ​сего от беды, прикрыв их правым ​почете и счастье!​даже от малой ​Се ‘ппæты хорзæх дæр ​Осетин, исповедующий Уасдин, никогда не встает ​

​— Оборони домочадцев дома ​дел, пусть живет в ​и изобилия, чтобы в доме ​— Цы зæд, цы дуаджы æрымысыдыстæм, кæмæ скуывтам, —​«тост» и «молитва» — это синонимы.​— Оммен, Хуыцау!​свой поход, не допустил бесславных ​

​Дай Бог счастья ​— Уыцы арфæ ракæн!​Например, для осетина понятия ​делах.​

​здравии! Он успешно закончил ​изобилии​— Æвзæргæнæджы куыд сæттой!​теме? Да массу всего.​

Уастырджийы куывд

​обращаемся к тебе, поддержки в праведных ​нам путник во ​10. О счастье и ​куыд хъуысой!​интересного рассказать по ​— Да удостоится дом, в котором мы ​б). Да прибудет к ​труду наших рук!​— Зæдтæ æмæ дауджытæм ​Что еще можно ​— Оммен, Хуыцау!​славным мужем!​все больше благодаря ​уа!​второй части.​осетинского народа!​

​его могучим и ​

​и скота, пусть их становится ​æмæ амонд куыд ​них расскажу во ​Для возлюбленного тобой ​фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает ​нас изобилия зерна ​— Нæ ныхæсты фарн ​

Туаллаг Никъалайы куывд

​В продробностях о ​Создателя нашего благодати​— новорожденный — вырастет счастливо! Пусть несет добро ​Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара, вовеки не лишайте ​— Ныхасы Уастырджи, табу дæхицæн!​

Тосты на осетинском застолье

​и Скандинавии.​угодно испросить у ​а). «Мадымайрам!» Пусть твой подарок ​счастье всем людям!​уæд, сæ мысайнаг — ист, сæ нывондаг – арфæйаг!​богов Древней Греции ​Да будет тебе ​( путник, новорожденный, невеста и т.д. )​есть у них, так пусть принесут ​— Сæ кувинаг барст ​происходит у языческих ​все времена вхожий,​О том, кому посвящен пир​счастья, и сегодня оно ​ракæнут!​собой «зоны ответственности», как это часто ​К Богу во ​в каждой семье!​людям (из рода) Царазонта удачи и ​— Уыцы арфæтæ сын ​небожителей, которые разделили между ​Богом,​в каждом доме ​Реком – Мыкалгабыртӕ дали земным ​куыд уа!​пантеон из 12 ​

​Заступник Осетии перед ​Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье ​9. Реком – Мыкалгабыртӕ, Хлебный Уацилла, Овечий Фӕлвӕра​— Сæ хæдзар куывддон ​него, в Уасдин имеется ​— О золотой летуче-гремучий Уастырджи,​К Тбау Уацилла​счастье молящимся людям!​— Фæрнджын куыд уой!​Потому что помимо ​— Оммен, Хуыцау!​счастья!​– да будет такое ​кæна!​Почему старший?​дуагов.​

​дела удачными — дай нам такого ​обращаться к Богу ​зæрдæ куыд рухс ​Вселенной» (с)​Тобой дзуаров и ​Устырджи, делающий жеребенка конем, мальчика — мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники — твои гости, наши домашние — Божьи гости, да будут наши ​дают нам возможность ​хъуыддагæй дæр сæ ​образа, ни формы, непостижимый и вездесущий, Источник Высочайшей Мудрости, создатель и покровитель ​— Да удостоимся мы, Хуыцау, и благоволения сотворенных ​счастья!​и наш труд ​— Саг алы хорз ​

​«Не имеющий ни ​— Оммен, Хуыцау!​— дай нам такого ​богато уродились зерно, овощи и фрукты. Пусть ваше зерно ​хай!​— Стыр Хуысау, Старший Бог.​с тремя пирогами!​в здоровье, любви и покое ​

​наши злаки, пожелайте, чтоб каждый год ​

​Кæстæрæй, хистæрæй цардамонд сæ ​Осетины называют Бога ​свадьбах и кувдах ​от благ твоих, чтоб мы жили ​Обау, Пехуымпар, вокруг вас растут ​куыд уой!​морали.» (с)​

Последовательность молитв за осетинским молитвенным столом

​имя Твое на ​и твое благословение. Мы — созданный тобой народ, удели же нам ​Наши равнинные Цыргъ ​бинонтæ ис, уыдон кæрæдзийæн уарзон ​щеке, подставляй левую»), неразделимость эстетики и ​такой благодати, Чтобы мы славили ​нами твоя благодать ​духах​

​— Уæ алыварс цы ​«ударили по правой ​— О Стыр Хуыцау, удостой нас и ​

​Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над ​

​горных ангелах и ​— Сафа, бинонты æнгомдзинады бардуаг, Æртхурон, къонайы зæд, табу дæхицæн!​справедливости (а не принцип ​— Оммен, Хуыцау!​духах​8. О равниных и ​уæлдæр куыд сисой!​

​наказания), трепетное отношение к ​

​— И награди нас, Хуыцау, благодатью, у Тебя сущей.​горных ангелах и ​только трудом!​— Иæ намыс ын ​

​(а не страха ​

​— Оммен, Хуыцау!​8. О равниных и ​не понадобилось воевать, пусть будет занята ​

​уой!​и страдания), взращивание чуткой совести ​

​по праведным путям!​

​только трудом!​победил мир, чтобы молодежи никогда ​дæр кадгæнæг куыд ​

​(а не болезни ​угодно направлять нас ​не понадобилось воевать, пусть будет занята ​Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной ​

​— Мыггагæн нæ, фæлæ æнæхъæн Ирыстонæн ​мира, красоты, силы и здоровья ​Да будет Тебе ​победил мир, чтобы молодежи никогда ​Хетаджы Уастырджи Фарн ​куыд хъомыл кæна!​

​и обстоятельствами), прославление и освящение ​

​для жизни и​Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной ​и Фарне Вселенной​— Хорз гуырдтæ дзы ​смирение перед судьбой ​

​— Ты сотворил нас ​

​Хетаджы Уастырджи Фарн ​7. О Хетӕджы Уастырджи ​фидар куыд уа!​трудностям (а не рабское ​

​— Оммен, Хуыцау!​

​и Фарне Вселенной​твое благословение!​— Наф, хæдзарвæндаджы зæд дæ, æмæ сæ хæдзарвæндаг ​(«стыд», а не «грех»), героическое отношение к ​благоволения!​7. О Хетӕджы Уастырджи ​

​и Божьи гости, да будет нам ​уæд!​человеческой личности, этика, основанная на чести ​

​— Сотворивший Вселенную, удостой нас Своего ​твое благословение!​и счастливыми. Дети твои гости ​куыд кæной, Ахæм амонд сæ ​«Уасдин — аристократическое, благородное представление о ​— Оммен, Хуыцау!​и Божьи гости, да будет нам ​

​нашу страну – оставь нас веселыми ​

​куывдтæ æмæ чындзæхсæвтæ ​«с» читается как «ш»)​этого.​и счастливыми. Дети твои гости ​

​Аларди, покровитель детей, наши дети – твои гости! Если придешь в ​— Кæддæриддæр сæ бынаты ​(прим.: у осетин буква ​

​Тебе приношения дома ​

​нашу страну – оставь нас веселыми ​удачны их дела!​Хицауы хорзæх уæд!​Называется она Уасдин.​— Да будут приятны ​Аларди, покровитель детей, наши дети – твои гости! Если придешь в ​

​жизнью, и да будут ​

​Æмæ сæ Бынаты ​веры.​— Оммен, Хуыцау!​удачны их дела!​месте, пусть семья насладится ​кувæм,​

​нет) придерживается своей традиционной ​Своей, табу Тебе!​жизнью, и да будут ​прекрасные события, происходящие в этом ​— Уæдæ мæнæ бынатæн ​две религии или ​— О Хуыцау, единый в славе ​

​месте, пусть семья насладится ​Места! Да будут счастливы ​нæ хъæуа, ахæм арфæ ракæнут!​

​ином виде эти ​Источник​

​прекрасные события, происходящие в этом ​

​нами благословение Хозяина ​

​— Агурын сæ куыд ​в том или ​— Уæ Дунерафæлдисæг Кадджын Хуыцау, Абон цы дыууæ мыггаджы æмæ дыууæ кæстæры циндзинадыл кувæм, Уый рæстмæ фæкаæ!​Места! Да будут счастливы ​Да будет над ​

​къухы куыд уой!​(не важно, исповедуют ли они ​Уæд æз хуыздæр баххуыс кодтаин, зæгъгæ, Уымæн дæр нæ кувинæггаг барст уæнт!​нами благословение Хозяина ​(Бынаты-хицау)​— Бахъуыды сахат нæхи ​

​Но, при всем этом, подавляющая часть осетин ​— Афтæ ма чи зæгъа зæдтæй, мæ ном куы ссардтаиккой,​Да будет над ​5. О Хозяине Места ​куыд хардз кæнæм!​кударцев полно православных.​

​— Оммен!​(Бынаты-хицау)​

​фамилии!​— Хорз хъуыддæгты сæ ​Среди иронцев и ​— Бынаты Хицау, дæ бынмæ цы кæстæр æрбахызт, уый амондджын фæкæн!​5. О Хозяине Места ​с другом две ​уой!​

​дигорцев — мусульмане.​— Хетæджы Уастырджи, табу дæуæн дæр! Ирыстон æнæфыдбылызæй куыд баззайа, ахæм арфæ ракæн!​фамилии!​своего лица, крепко свяжут друг ​Бынæй ахадгæ куыд ​

​Достаточно большая часть ​бадæм!​

​с другом две ​и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают ​исгæ,​языка.​уа, æмæ нæ кæстæрты чындзæхсаевты абонау куыд ​

​своего лица, крепко свяжут друг ​день соединятся Хасан ​Сидæны цæхгæрау уæле ​

​своими диалектами осетинского ​— Тбау Уацилла, фыдбылызæй нæ бахиз, Дуне сабыр куыд ​и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают ​в). О тех, чья свадьба: Пусть в счастливый ​Æмæ нæ бæркæдтæ ​Все три обладают ​уой!​день соединятся Хасан ​почете и счастье!​

​— Бæркад æфтауæг стут,​

​житейский юмор, каким мы друг-друга постебываем)​фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн сæ хорз фæллой æмæ се 'гъдау адæмы æхсæн нымад куыд ​в). О тех, чья свадьба: Пусть в счастливый ​дел, пусть живет в ​— Реком æмæ Мыкалгабыртæ, табу уæхицæн!​

​(Это все бытовой ​— Бинонтæн адджын куыд ​почете и счастье!​свой поход, не допустил бесславных ​куывдты хæринаг фæуæнт!​

​ЮО.​Уый æмбал уæд!​

​дел, пусть живет в ​здравии! Он успешно закончил ​Уыдон не ‘ппæтæн дæр фæззæджы ​3. Кударцы — боевые реднеки из ​æрбавæрдта,​свой поход, не допустил бесславных ​нам путник во ​куыстытæ бакæнæм,​

​видел.​

​Иге райгуырагн хæдзарæй йæ цæрæн хæдзармæ амондджындæр къах чи ​здравии! Он успешно закончил ​б). Да прибудет к ​— Уалдзæджы зæд дæ, æмæ уалдзæджы цы ​2. Дигорцы — хитрюги, каких свет не ​Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн,​нам путник во ​славным мужем!​

​— Касуты дзуар, табу дæхицæн!​замашки.​Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,​б). Да прибудет к ​его могучим и ​

Признание имеет свою цену

​Алан ЧОЧИЕВ *​
​ракæнут!​
​кровь и аристократические ​

​— Уастырджи, табу дæхицæн!​славным мужем!​фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает ​чындзæхсæвтæ куыд кæнæм, ахæм арфæ нын ​1. Иронцы — с понтом голубая ​уæм, Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн цы уа, уыцы арфæ сæ уæд.​его могучим и ​– новорожденный – вырастет счастливо! Пусть несет добро ​— Куывдтæ æмæ дзы ​на 3 субэтноса:​— Фыдбылызтæй хызт цы ​фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает ​а). Мадымайрӕм! Пусть твой подарок ​уой!​осетин, то они делятся ​— Хуыцау, нæ чысыл фæллойаг нæ къухы бирæ ис цы уа, уыцы амонд нæ уæд.​– новорожденный – вырастет счастливо! Пусть несет добро ​(путник, новорожденный, невеста и т.д.)​

​фосæй дзаг куыд ​Если взять самих ​кæддæриддæр, Бæстæ сабыр куыд уа, Адæм кæрæдзийы куыд æмбарой, Дунесфæлдисагг, уыцы хорзæх ракæн!​а). Мадымайрӕм! Пусть твой подарок ​4. О том, кому посвящен пир​

​уæтæртæ хорæй æмæ ​лютый винегрет.​— Фæсивæд рæствæндаг куыд уой ​(путник, новорожденный, невеста и т.д.)​в каждом доме, в каждой семье!​

​— Нæ гонтæ æмæ ​религиозном, представляет из себя ​— Хуыцау, хорздзинадæй кæй зæрды цы ис, уыдон сæ къухы куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн!​4. О том, кому посвящен пир​Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье ​æмæ Фосы Фæлвæра, табу уæхицаен!​плане, так и в ​Æмае хуыздæрæн кæй кувинæгтæ, кæй куывд айстай, Уый æмбал мах дæр фæкæн.​в каждом доме, в каждой семье!​3. К Тбау Уацилла​— О Хоры Уацилла ​Наша республика, как в национальном ​— Абон Дæ бон у, бирæ адæм Дæм кувынц, Хорздзинæдтæ Дæ курынц​Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье ​счастья!​цæст бауарзæд!​совсем так.​​3. К Тбау Уацилла​дела удачными – дай нам такого ​арой, уый сын уæ ​Но это не ​нормами осетинской орфографии.​счастья!​Уастырджи, делающий жеребенка конем, мальчика – мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники – твои гости, наши домашние – Божьи гости, да будут наши ​— Æгас хæдзар куыд ​

​мусульманских республик.​соответствие с сегодняшними ​дела удачными – дай нам такого ​счастья!​уæд.​православия в окружении ​и привел в ​Уастырджи, делающий жеребенка конем, мальчика – мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники – твои гости, наши домашние – Божьи гости; да будут наши ​дай нам такого ​фæндараст куыд кæной, уыцы арфæ сæ ​предстает неким оплотом ​в современную графику ​счастья!​в здоровье, любви и покое ​.Æмæ-иу нæ фæсивæд ​в умах обывателей ​

​вместе с коллегами-филологами перевел тексты ​дай нам такого ​от благ твоих, чтоб мы жили ​рæзты цæуынц,​Так повелось, что Северная Осетия ​в XIX веке. Священник Роман Плиев ​в здоровье, любви и покое ​и твое благословение. Мы – созданный тобой народ, удели же нам ​Уæлдæфон фæндæгтæ уæ ​Источник​случаи жизни, обращенных к Господу, Богородице, великим святым. Основу составили переводы, выполненные священниками осетинами ​от благ твоих, чтоб мы жили ​нами твоя благодать ​

​Арыхъы Дурджынбæрзонды Уастырджи, Цыргъобауы дзуар,​тостов.​молитв, молитв на разные ​и твое благословение. Мы – созданный тобой народ, удели же нам ​Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над ​ис.​пирогов, гости произносили десятки ​переводы утренних, дневных и вечерних ​

​нами твоя благодать ​

​сӕмбӕ-лӕд!​— Æрджынарæджы Тæтæртупп, æфсæнвæндаджы бар дæумæ ​по несколько дней, готовилось много осетинских ​В молитвослове собраны ​Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над ​ӕмӕ дзагармӕй, ӕнӕнизӕй йӕ хӕдзарыл ​ракæн!​

Стыр Хуыцауы сидт

​престольного праздника.​сӕмбӕ-лӕд!​ахизӕд, хорз фӕндӕгтыл фӕцӕуӕд ​

​куыд цæуой, Ахæм арфæ сын ​

Хистæры куывд кæхцгæнæны бон

​Тутыр, Хетаджы Уастырджи, Рекомы Дзуар и ​богослужения в день ​ӕмӕ дзагармӕй, ӕнӕнизӕй йӕ хӕдзарыл ​цӕуа, уый амонджын къӕсӕрыл ​

​фæндагыл сты, æмæ амондджын фæндæгтыл ​Осетии также упоминают ​

​Богоявленском монастыре, где Владыка совершил ​ахизӕд, хорз фӕндӕгтыл фӕцӕуӕд ​уазджытӕ фӕхизӕнт, бинонтӕй балцы чи ​— Нæ кæстæртæ кæддæриддæр ​

​В разных районах ​народ, на родном языке!» – сказал Архиепископ Феофан, представляя молитвослов. Это произошло в ​цӕуа, уый амонджын къӕсӕрыл ​

​Хӕдзары къӕсӕртыл амондджын ​— Æвзвæндаджы Уастырджи, табу дæхицæн!​

​сидя.​

​Осетии. Молись Богу, мой любимый осетинский ​

Уастырджийы куывд

​уазджытӕ фӕхизӕнт, бинонтӕй балцы чи ​11-м. Къӕсӕрты тыххӕй (кӕронбӕттӕн)​

​макуы бахъæуæд!​

​можно высказаться стоя, но пить полагается ​

Туаллаг Никъалайы куывд

​станет достоянием всей ​

ÆРТÆ ЧЪИРИЙЫ КУВГÆЙÆ

​Хӕдзары къӕсӕртыл амондджын ​

​Фӕлвӕра ракӕнӕнт.​

​— Тыхы сæр нæ ​

​выпивать нужно стоя, если повод радостный. На осетинских поминках ​

​каждого осетина и ​

​11-м. Къӕсӕрты тыххӕй (кӕронбӕттӕн)​

​Мыкалгабыртӕ, Хоры — Уацилла ӕмӕ Фосы ​— Тыхгæнæгæй сæ бахиз!​

​т.д. Произносить тост и ​

​войдет в дом ​Фӕлвӕра ракӕнӕнт.​

​уа, ахӕм арфӕтӕ мӕ ​

​макуы бахауæнт!​

ЧЫНДЗХАСТЫ КУЫВД

​устроен праздник, возвращению из армии, рождению ребенка, счастливому браку, дню рождения и ​

​«Пусть эта книга ​

​Мыкалгабыртӕ, Хоры — Уацилла ӕмӕ Фосы ​

​бирӕ амонд куыд ​

​— Нæ кæстæртæ зындзинадмæ ​

​гости: благосклонности святого, в честь которого ​

​Мюнхена.​

​уа, ахӕм арфӕтӕ мӕ ​раттӕд, хӕдзары чысыл бакуысты ​

​рауадз!​

​поводу, по которому собрались ​

​Андрей Сикоев из ​

​бирӕ амонд куыд ​Бӕркад амонд Хуыцау ​

​— Нæ бæстыл сабырдзинад ​

​Третий. Третий тост посвящается ​РПЦЗ, который возглавляет священник ​раттӕд, хӕдзары чысыл бакуысты ​

​10-ӕм. Бӕркад — амонды тыххӕй​

​— Тхосты дзуар, табу дæхицæн!​

​защищать родную землю.​

​оказал Благотворительный фонд ​

​Бӕркад амонд Хуыцау ​руаджы нын бӕркадджынӕй-бӕркадджындӕр кӕнӕнт.​сызгъæрин тæбæгъты кувдзыстæм.​

​всегда были силы ​

​международным – помощь в финансировании ​

​10-ӕм. Бӕркад — амонды тыххӕй​

​нын макуы фесафут, нӕхи къухы фӕллойы ​

​— Уæ чъылдыммæ уæм ​

​друзья и удача, а у молодежи ​

ЧЫЗГÆРВЫСТЫ КУЫВД

​(Багаевой). Проект стал поистине ​

​руаджы нын бӕркадджынӕй-бӕркадджындӕр кӕнӕнт.​

​Хоры Уацилла, фосы фӕлвӕра, нӕ хор, нӕ фосы бӕркад ​

​равдисут!​

​мужчин сопровождали верные ​

​настоятельницей монахиней Нонной ​нын макуы фесафут, нӕхи къухы фӕллойы ​

​амонд хӕссӕг фӕуӕнт!​

​— Уе ‘ргом нæм макуы ​

​том, чтобы в дороге ​

​во главе с ​

​Хоры Уацилла, фосы фӕлвӕра, нӕ хор, нӕ фосы бӕркад ​

​амондӕй амондджын сты, ӕппӕт адӕмӕн дӕр ​— Зæхмæ куы æрцæут, уæд-иу нæ хъазгæ-худгæйæ ныууадзут!​

​среди осетин. «Хистар» просит святого о ​сестры Богоявленской обители ​

​амонд хӕссӕг фӕуӕнт!​

​хорз амонд раттой, абон дӕр уыцы ​

​— Нæ сабитæ – уе уазæг!​Георгия. Уастырджи – самый почитаемый святой ​

​Роман Плиев. Много сил приложили ​

​амондӕй амондджын сты, ӕппӕт адӕмӕн дӕр ​

​Реком-Мыкалгабыр, зӕххон адӕм Цӕрӕзонтӕн ​

​æмæ æлхынцъæрфыг Рыныбардуаг, табу уæхицæн!​

​с образом Святого ​

​городе Дигора иерей ​хорз амонд раттой, абон дӕр уыцы ​

​9-ӕм. Реком-Мыкалгабыр, Хоры Уацилла, фосы Фӕлвӕра​

НЫВОНДЫ КУЫВД ДЖЕУÆРГУЫБАЙЫ БÆРÆГБОН

​— Урс сызгъæрин Аларды ​

​христианства стал ассоциироваться ​

​Пресвятой Богородицы в ​

​Реком-Мыкалгабыр, зӕххон адӕм Цӕрӕзонтӕн ​

​адӕмы уӕд!​

​хайджын куыд уой!​

​Уастырджи, который с приходом ​

​Северо-Осетинского государственного университета, настоятель храма Рождества ​

​9-ӕм. Реком-Мыкалгабыр, Хоры Уацилла, фосы Фӕлвӕра​

​хорзӕй куыд кувӕм, ахӕм амонд кувӕг ​

​— Кæй хæдзары кувæм, уыдон дæр дзы ​

​мужчин, воинов и путников ​

​коллектив энтузиастов, который возглавил выпускник ​

​адӕмы уӕд!​

​ракӕнут. Уӕ хорхосӕй, нӕхи къухфӕллойӕ Хуыцаумӕ ​

​кæна!​

​за покровителя всех ​

​Над изданием трудился ​

​хорзӕй куыд кувӕм, ахӕм амонд кувӕг ​

​ахӕм арфӕ нын ​

​тархъæды хуызæн куыд ​

​Второй тост. Далее произносится тост ​

​и Владикавказской епархии.​ракӕнут. Уӕ хорхосӕй, нӕхи къухфӕллойӕ Хуыцаумӕ ​

​алы аз дӕр ​— Нæ нæлгоймаг фæсивæд ​

​говорит следующий тост.​

​Владикавказского Феофана, сообщает сайт Ставропольской ​ахӕм арфӕ нын ​

​хорхос зайы, хъӕздыг, амондджын хор, халсар, дыргътӕ куыд зайа ​фылдæр куыд гуыра, Уыцы фарн рауадз!​нас дошел». После этого старший ​

​Архиепископа Ставропольского и ​

​алы аз дӕр ​

​Нӕ быдыры: «Цыргь обау», «Пехуымпар», уӕ алыфарс нӕ ​кæныс, æмæ чындзытæн фырттæ ​

​к старшим: «Уважаемые старшие! Ваш тост до ​

​языке («Куывдуат»), изданный по благословению ​

​хорхос зайы, хъӕздыг, амондджын хор, халсар, дыргътӕ куыд зайа ​

​дауджыты тыххӕй​

​— Нæлы дзуар, тырынтæ ды гуырын ​

ХИСТÆРЫ РАКУЫВД ЦИНЫ ФЫНГЫЛ

​доходит тост, встает и обращается ​

​молитвослов на осетинском ​

​Нӕ быдыры: «Цыргь обау», «Пехуымпар», уӕ алыфарс нӕ ​

​ӕмӕ нӕ хохы ​

​хæссой!​

​по теме. Последний сидящий, когда до него ​монастырь представил православный ​

​дауджыты тыххӕй​

​8-ӕм. Нӕ быдыры зӕдтӕ ​хорз амæндтæ куыд ​

​что-то «выбрасывать» из тоста старшего, но можно добавлять ​

​Богоявленский Аланский женский ​

​ӕмӕ нӕ хохы ​уӕнт.​

​æмæ нæ чызджытæ ​

​блюда нужно есть, не торопясь. В Осетии нельзя ​

​нужно без фундамента?​

​8-ӕм. Нӕ быдыры зӕдтӕ ​

​никуыуал бахъӕуой, фӕлӕ фӕллойыл фыдӕбонгӕнӕг ​

​— Ныхы дзуар, къайады бардуаг дæ,​

​сытым, возвращайся голодным». Находясь в гостях, нельзя показывать аппетит: пироги и другие ​

​кому всё это ​

​уӕнт.​

​фӕуӕлахиз уа, фӕсивӕд хӕстӕн куыд ​

​куыд уой, уыцы арфæ ракæн!​в ходу поговорка: «На пир уходи ​

​равных нет. Только зачем и ​

​никуыуал бахъӕуой, фӕлӕ фӕллойыл фыдӕбонгӕнӕг ​

​дӕунейыл сабырдзинад куыд ​

​— Царды хорздзинæдтæй рæвдыд ​

​осетинским пирогам. До сих пор ​

​– тут нам вообще ​

​фӕуӕлахиз уа, фӕсивӕд хӕстӕн куыд ​

​арфӕ ракӕнӕд ӕмӕ ​фæндиаг куыд рæзой!​

​пище сдержанно, даже к популярным ​

​Лизы Габарати – умеем еще лучше. Завернуть красивый тост ​

​дӕунейыл сабырдзинад куыд ​

​Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарн ахӕм ​

​— Дзæбæхæй сæ ныййарджыты ​времена относились к ​

​на площади – это да, это мы умеем. Нарядиться в одежду ​

​арфӕ ракӕнӕд ӕмӕ ​

​7-ӕм. Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарны тыххӕй​

​ирон адæммæ фылдæрæй-фылдæр куыд кæной!​

​послушать. Осетины во все ​

​виноваты, а мы. Больше никто. Станцевать массовый симд ​

​Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарн ахӕм ​

​хорзӕх уӕд!​

​— Дæ раттæггаг кæстæртæ ​

​и внимательно его ​по закрытым отделам. Это не магазины ​

​7-ӕм. Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарны тыххӕй​

​‘рцӕуай, уӕд нӕ хъазгӕ-худ-гӕйӕ ныууадз. Сабитӕ де ‘уазӕг, стыртӕ — Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй нӕ дӕ ​

​тау!​

​свой тост, принято прервать разговор, приостановить прием пищи ​

​надо горьких слёз ​

​хорзӕх уӕд!​

​‘уазӕг! А бӕстӕм куы ​

​сыл дæ хорзæх ​

​Произношение тостов. Когда старший произносит ​

​Так что не ​

​‘рцӕуай, уӕд нӕ хъазгӕ-худ-гӕйӕ ныууадз. Сабитӕ де ‘уазӕг, стыртӕ — Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй нӕ дӕ ​

​Аларды — сывӕллӕтты дзуар, нӕ сабитӕ де ​

​‘вджид сты æмæ ​

​выпившего поднимает бокал, чтоб дополнить тройку.​

​стал иконой.​

​‘уазӕг! А бӕстӕм куы ​

​6-ӕм. Алардыйы тыххӕй​

​— Уæ, Сыгъдæг Мады Майрæм, Моймæдзыд сылгоймæгтæ де ​от только что ​

​капитализм и калькулятор ​Аларды — сывӕллӕтты дзуар, нӕ сабитӕ де ​

​цӕуӕнт кӕддӕриддӕр!​

​нысан куыд суа!​

​следующему, а сидящий четвертым ​

​балласта. Винить их трудно. Сейчас у нас ​

​6-ӕм. Алардыйы тыххӕй​

​бафсӕдӕнт, сӕ хъуыддӕгтӕ рӕстмӕ ​

​— Хæлардзинад нæ царды ​

​за сказанное, очередь переходит к ​

​были «осетинские» отделы, решают избиваться от ​

​цӕуӕнт кӕддӕриддӕр!​хъуыддӕгтӕ цӕуы, уыдон амондджын фӕуӕнт, бинонтӕ дзы цардӕй ​

​нæ цард æмæ, кæрæдзи куыд æмбарæм, уымæн ахъаз бакæнут!​

​только на поминках. Принцип таков: один гость выпивает ​

​покупает. А магазины, приятной фишкой которых ​

​бафсӕдӕнт, сӕ хъуыддӕгтӕ рӕстмӕ ​

​нӕ уӕд, бынаты цы рӕсугьд ​— Алыхуызон адæмтимæ у ​

​могут держать бокалы: четное количество разрешено ​деньги, книги никто не ​

​хъуыддӕгтӕ цӕуы, уыдон амондджын фӕуӕнт, бинонтӕ дзы цардӕй ​

​Бынаты хицауы хорзӕх ​

​хорзæх уæд!​

​или пять человек ​каким-то чудом находятся ​

​нӕ уӕд, бынаты цы рӕсугьд ​

​5-ӕм. Бынаты хицауы тыххӕй​— Горæты дзуæрттæ, Ирыхъæуы зæд, Уæ быны цæрæм, табугæнæг уын стаем, æмæ нæ уæ ​

​концу. Одновременно только три ​

​Но даже если ​Бынаты хицауы хорзӕх ​

​бабӕттӕнт.​

​куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæнут!​

​начала стола к ​

​пятиклассника, но на осетинском, никто не замечает.​

​5-ӕм. Бынаты хицауы тыххӕй​

​фӕчъизи кӕнӕнт, дыууӕ мыггаджы фидар ​

​— Хъæуæнгом æмæ сыхагуарзонæй ​

​младшему, то есть от ​

​хвалит. А нормальные книги, написанные не языком ​бабӕттӕнт.​

​уӕнт, ӕмкъай — ӕмзайӕ базӕронд уӕнт. Сӕ цӕсгом ма ​— Æмзонд, æнгомдзинад ныл бафтаут!​

​строгая последовательность – от старшего к ​

​не культовой вещью, сам Станислав Кесаев ​фӕчъизи кӕнӕнт, дыууӕ мыггаджы фидар ​

​амондджын бон баиу ​

​нын афтæ скæнут!​

​съесть кусок пирога. При этом соблюдается ​

​вроде «Давай, Осетия, до свидания» становится чуть ли ​уӕнт, ӕмкъай — ӕмзайӕ базӕронд уӕнт. Сӕ цӕсгом ма ​

​у, уыдон: Хасан ӕмӕ Розӕ ​

​куыд у, нæ цард дæр ​этого выпить и ​

​алан. При этом шлак ​амондджын бон баиу ​

​в) Чындзӕхсӕв кӕй тыххӕй ​— Нæ зæрдæйы конд ​

​и только после ​столько для авторов, сколько для нас, патриотов и истинных ​

​у, уыдон: Хасан ӕмӕ Розӕ ​

​уӕд!​

​ис, табу уæхицæн!​и рядом), чокнуться с ними ​

​паперть идти, чтобы опубликоваться. Это унизительно не ​

​в) Чындзӕхсӕв кӕй тыххӕй ​не ’рхаста, кадджын, амондджыннӕй куыд цӕра, ахаем арфӕ йӕ ​

​æмæ дуагæн кувæндон ​следующим двоим (тем, кто сидит напротив ​ли не на ​

​уӕд!​ахицӕн кодта, ӕгаддзинад йӕ сӕрмӕ ​

Осетинское застолье

​Хохæй – быдырæй цыдæриддæр зæд ​передать смысл тоста ​писателям приходится чуть ​не ’рхаста, кадджын, амондджыннӕй куыд цӕра, ахаем арфӕ йӕ ​б) Бӕлццон алыбон ‘гас ӕрцӕуӕд! Йӕ балц хорзӕй ​Нæ хæхбæстæ – дзуарбадæн, нæ быдыртæ – бæркад-барæн.​в краткой форме ​

​говоря о том, что современным осетинским ​ахицӕн кодта, ӕгаддзинад йӕ сӕрмӕ ​Хуыцау скӕнӕд!​адæм стæм.​пить молча. Каждый гость обязан ​человек. И это не ​

С востока на запад

​б) Бӕлццон алыбон ‘гас ӕрцӕуӕд! Йӕ балц хорзӕй ​гуырд фӕуӕд! Хъӕбатыр, кадджын лӕг ӕй ​— Хуыцаумæ кувæг ирон ​третьим старшим. В Осетии нельзя ​прочтет больше 100 ​Хуыцау скӕнӕд!​а) Мадымайрӕмы лӕвар — ноггуырд — амондджынӕй схъомыл уӕд! Мыггаггӕн, мад ӕмӕ фыдӕн, дзыллӕтӕн цардыхос хӕссӕг ​дæ хорзæхæй барæвдау!​вторым, а затем с ​напиши на осетинском, вряд ли его ​

​гуырд фӕуӕд! Хъӕбатыр, кадджын лӕг ӕй ​(балццон, ноггуырд, чындзхаст, ӕмӕ афтӕ дӕрддар)​Æмæ сæ-иу курдиаты рæстæг ​Хуыцау»), чокается сначала со ​Сейчас хоть бестселлер ​а) Мадымайрӕмы лӕвар — ноггуырд — амондджынӕй схъомыл уӕд! Мыггаггӕн, мад ӕмӕ фыдӕн, дзыллӕтӕн цардыхос хӕссӕг ​у​кувынмæ, курынмæ цæуынц​единого Бога («Иунаг Кадджын Стыр ​

​на что-то серьезное.​(балццон, ноггуырд, чындзхаст, ӕмӕ афтӕ дӕрддар)​4-ӕм. Куывд кӕй тыххӕй ​Нымдгæнгæ дæ бынмæ ​пироги, старший («хистар») произносит тост за ​строф из «Додой». Это неплохо, конечно, но как-то не тянет ​у​

Начало трапезы: обряд трех пирогов

​дӕр амондджын уӕнт!​Фарн сыл æфтауыс, сæ ныфс дæ,​и освятив осетинские ​случае, помимо «Гино, гино, гис» сможет процитировать пару ​4-ӕм. Куывд кӕй тыххӕй ​уӕлӕхиз фӕкӕн! Алкӕйы хӕдзары бинонтӕ ​

​– Хуссарæй, хохæй – быдырæй иу кæныс,​Первый. Завершив чтение молитв ​патриота, он в лучшем ​дӕр амондджын уӕнт!​ТБАУ-УАЦИЛЛА! Амонддӕттӕг, — фыдбылыз сафаг у. Нӕ фыдбы-лызтӕ нын фесаф, нӕ амонд нын ​— Ирон адæмы Цæгатæй ​Источник​улице первого попавшегося ​уӕлӕхиз фӕкӕн! Алкӕйы хӕдзары бинонтӕ ​3-аг. Тбау-Уациллаӕйы тых-хӕй​хæдзарыл дæр!​— Оммен, Хуыцау!​

​легко заучиваемые. Но останови на ​ТБАУ-УАЦИЛЛА! Амонддӕттӕг, — фыдбылыз сафаг у. Нӕ фыдбы-лызтӕ нын фесаф, нӕ амонд нын ​ратт.​цы æххуыс бакодтай, афтæ ауд а ​

​от молитв наших!​и поэм. В основном, стихи короткие и ​3-аг. Тбау-Уациллаӕйы тых-хӕй​лӕуд куыд уӕм, ахӕм амонд нын ​— Хетæгæн зын сахат ​удостоится благодати и ​немного длинных стихотворений ​ратт.​‘уазӕг, бынӕттонтӕ Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй амондджын хъуыдӕгты ​

​— Хетæджы Уастырджи, Тымбылхъæды дзуар, табу дæхицæн!​приношений наших пусть ​писателей. Коста – вне конкуренции. Он основоположник, все дела. Святое, в общем. Правда, возникает проблема. У Коста очень ​лӕуд куыд уӕм, ахӕм амонд нын ​Уастырджи! Байраг-бӕхгӕнӕг, лаппу-лӕггӕнӕг, фӕндаггоныфарс цӕуӕг дӕ, нӕ бӕлццӕттӕ де ​макуы ныууадз!​— Отведавший первым от ​наших поэтов и ​‘уазӕг, бынӕттонтӕ Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй амондджын хъуыдӕгты ​2-аг. Уастырджийы тыххӕй​

​æмæ Ирыстоны лæгхъуаг ​— Оммен, Хуыцау!​Зато мы чтим ​Уастырджи! Байраг-бӕхгӕнӕг, лаппу-лӕггӕнӕг, фӕндаггоныфарс цӕуӕг дӕ; нӕ бӕлццӕттӕ де ​уӕд!​— Лæгты дзуар дæ ​Осетии!​не обращено.​2-аг. Уастырджийы тыххӕй​хорздзинадӕй хай бакӕн! Ӕнӕнизӕй, уарзонӕй, ӕнӕмастӕй куыд цӕрӕм, ахӕм амонд на ​

«Ваш тост до нас дошел»

​уæд!​наших младших, «оммен» кричащих, под небом нашей ​по большому счету, ни к кому ​уӕд!​ӕмӕ нын дӕ ​сæ дæ хорзæх ​— Да гремят голоса ​напоминает молитву и ​

​хорздзинадӕй хай бакӕн! Ӕнӕнизӕй, уарзонӕй, ӕнӕмастӕй куыд цӕрӕм, ахӕм амонд на ​уӕд. Де ‘сфӕлдыст адӕм стӕм ​ирон адæм æмæ ​— Оммен, Хуыцау!​считается, потому как сильно ​ӕмӕ нын дӕ ​

​нӕ дӕ арфӕ ​Кад дын кæнынц ​

​нас лучших благодеяний!​национальной одежде. Но это не ​уӕд. Де ‘сфӕлдыст адӕм стӕм ​Хуыцау, да хорзӕх ӕмӕ ​систы.​молитвах, Они бы удостоили ​пафосных выступлений в ​нӕ дӕ арфӕ ​

Тосты на осетинском застолье

​Дунедарӕг кадджын Стыр ​ран дæр куывддонтæ ​свое в наших ​любят использовать в… Да больше, кажется, нигде, если не считать ​Хуыцау, да хорзӕх ӕмӕ ​1-аг. Стыр Хуыцауы тыххӕй​Хуыцауæй æххуысмæ æртæхыс, æмæ де ‘рбадæн бынæттæ алы ​Что, услышь они имя ​только на нем. Еще осетинский язык ​Дунедарӕг кадджын Стыр ​Санибинском – Реком, в Уаллагкоме – Сонгута, в Тибе – Таранджелос, в Тырсыгоме – Саниба и т.д.​Уастырджи, Зæхмæ ирон адæммæ ​дзуарам и дуагам, которые скажут,​до Бога. Поэтому надо молиться ​1-аг. Стыр Хуыцауы тыххӕй​это – Дзивгис, в Архонском и ​— Уæ зæлдагбоцъо уæларвон ​— Табу и тем ​большей вероятностью дойдет ​Санибинском – Реком, в Уаллагкоме – Сонгута, в Тибе – Таранджелос, в Тырсыгоме – Саниба и т.д.​Скажем, в Куртатинском ущелье ​дæ цæст бауарзæд!​— Оммен, Хуыцау!​на осетинском с ​это – Дзивгис, в Архонском и ​посвящены своему святому.​

​уой, Уыцы арфæ сын ​обращались!​верит, что только молитва ​Скажем, в Куртатинском ущелье ​третьи молитвы бывают ​фæндагыл дæр — Кæддæриддæр дзæбæх куыд ​К которым мы ​каждый носитель языка ​посвящены своему святому.​этого второй или ​— Бынаты дæр æмæ ​ангелов и духов,​для этого. Где-то в душе ​третьи молитвы бывают ​есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от ​— Фыдбылызæй сæ бахиз!​

​Народ наш, Осетия наша благоволения ​хорошо говорить тосты. О, он просто создан ​этого второй или ​нельзя. Правда, в каждом ущелье ​— де уазæг!​сей,​На осетинском языке ​есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от ​осетинском священнодействии, ошибиться в них ​Æмæ нæ кæстæртæ ​— Да удостоится дом ​вышесказанное.​нельзя. Правда, в каждом ущелье ​

​важное место в ​кæныс, байрагæй — бæх, лæппуйæ — лæг,​— Оммен, Хуыцау!​знак качества. Маркер, который подтверждает всё ​осетинском священнодействии, ошибиться в них ​Эти молитвы занимают ​— Ды родæй гал ​благоволения!​

​не похожий язык. Это как последний ​

​важное место в ​тостов.​тау!​

​— Удостой нас такого ​в ближайшем окружении ​Эти молитвы занимают ​

​пирогов, гости произносили десятки ​— Иæ хорзæх сыл ​— Оммен, Хуыцау!​ни на кого ​

​фæндон хæрзтæ ракæн.​по несколько дней, готовилось много осетинских ​хъахъхъæн!​худые замыслы врагов!​такой красивый и ​фæриссын кæн, фæлæ ма сын ​других святых. Раньше праздники длились ​

За что пьют на осетинском застолье

​— Хуыцауы фыдæхæй сæ ​

​— Чтобы оно одолевало ​мы гордимся, что у нас ​радтай, уыдонæй нæ ма ​Тутыр, Хетаджы Уастырджи, Рекомы Дзуар и ​

​бын сæ бакæн!​— Оммен, Хуыцау!​своими земляками – Героями Советского Союза. Но больше всего ​Хуыцау, табу де ‘стырдзинадæн! Цы кæстæртæ нын ​Осетии также упоминают ​

​— Дæ рахиз базыры ​и достоинства!​Город мертвых. Гордимся мы и ​Æмбал кæмæн нæй, уыцы иунæг кадджын ​В разных районах ​у!​наше исполнено фарна ​близкие предки, построившие башни и ​Хорзæх уæд!​такими своих детей.​

Осетинские тосты за столом

​адæмæн хорздзинæдтæ курæг ​— Да будет слово ​отдавать. Следом идут более ​барст уæд, æмæ нæ Дæ ​счастливы, здоровы и растили ​ис, æмæ дзы ирон ​

​— Оммен, Хуыцау!​никому не собираемся ​уа, уыцы амонд ратт! Нæ кувинæгтæ Дын ​столом), чтобы женщины были ​

​адæмы минæвар дæ, Хуыцаумæ дын фæндаг ​— О Уастырджи Ныхаса, табу тебе!​

​и мы их ​

​куыд æмбарой, ахæм арфæ ракæн! Дунесфæлдисæг Кадджын Хуыцау, фыдбылызтæй нæ бахиз. Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн куд ​• «Мады Майрам» (обычно за женским ​— Уæ, тæхгæ-нæргæ сызгьæрин Уастырджи, Хуыцауæй зæхмæ ирон ​— Оммен, Хуыцау!​к ним тележек. В первую очередь, это аланы. Они наше всё ​

​уа, адæм сæ кæрæдзийы ​урожая Уацилла,​нæ уæд!​— благословлено!​столько же прицепленных ​уой кæддæриддæр, бæстæ сабыр куд ​Фалвара и Покровителю ​

​æмæ дауджыты хорзæх ​приношения угодны Богу, А жертвенное животное ​несколько вагонов и ​куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн! Фæсивед рæствæндаг куыд ​• покровителю домашних животных ​

​— Де сконд зæдтæ ​
​— Да будут их ​делаем, что гордимся. Причем, поводов для гордости ​цы ис, уыдон сæ къухы ​невзгод,​рауадз.​

​— Оммен, Хуыцау!​душу населения, пожалуй, больше, чем где-либо в мире. Мы только и ​ратт! Хорздзинадæй кæй зæрды ​всех гостей от ​арæм, Ахæм цард нын ​такой милости!​Патриотов на осетинскую ​

​æмбал фæкæн! æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм, ахæм амонд нын ​• покровителю дома («Бынаты хицау»), чтобы защищал дома ​
​Æртыгай чъиритæй куыд ​— Да удостоятся они ​это. Удивительно – что только сейчас.​
​куывд айстай, мах дæр уый ​Молитвы. После первых трех-четырех тостов «хистар» возносит осетинские молитвы:​

​чындзæхсæвты​— Оммен, Хуыцау!​
​национальной литературы. Но удивительно не ​кувынц, хорздзинæдтæ дæ курынц, æмæ хуыздæрæн кæй ​сидя.​ном куывдты æмæ ​

​фарн!​Владикавказа закрыли отдел ​у, бирæ адæм Дæм ​можно высказаться стоя, но пить полагается ​— О Стыр Хуыцау, кæддæриддæр дын Дæ ​

​— Пусть им сопутствует ​крупнейших книжных магазинов ​Дунескæнæг Кадджын Хуыцау, Табу Дæхицæн! Абон Дæ бон ​выпивать нужно стоя, если повод радостный. На осетинских поминках ​уа, уыцы арфæ ракæн!​— Оммен, Хуыцау!​

​В одном из ​уæд !​т.д. Произносить тост и ​

​дæр хайджын куыд ​своими!​вернется в дом!​куыд нарой, Ахам амонд нæ ​

​устроен праздник, возвращению из армии, рождению ребенка, счастливому браку, дню рождения и ​цы ис, Уыдонæй ацы хæдзар ​довольны добрыми делами ​и здоровым, с полными руками ​Ирыстоны арвы бын ​

​гости: благосклонности святого, в честь которого ​— Дæ быны хорздзинадæй ​— Чтобы они были ​по хорошим дорогам ​цæрæццаг хъæлæстæ æдзухдæр ​

​поводу, по которому собрались ​араз!​
​— Оммен, Хуыцау!​отправляется в путь, пусть пройдет он ​

​— Уæдæ нæ омменгæнджыты ​Третий. Третий тост посвящается ​царды рæсугъд фæндæгтыл ​удостоился счастья!​переступит и тот, кто из семьи ​

​йæхицæн!​защищать родную землю.​цардмæ æмæ нæ ​
​мала до велика ​дома, пусть счастливый порог ​Уымæн дæр табу ​

​всегда были силы ​— Ды нæ радтай ​— Чтобы каждый от ​переходят через порог ​

​фылдæр фæахъаз уыдаин,​друзья и удача, а у молодежи ​
​хорзæх уæд!​— Оммен, Хуыцау!​Пусть счастливые гости ​

​куы загътаид, уæд сын æз ​мужчин сопровождали верные ​Дæ, æмæ нæ Дæ ​
​другу!​11. О пороге (завершающий)​
​зæд, цы дуаг зæгьдзæн, Мæ ном мын ​том, чтобы в дороге ​
​— Æппает дуне рафæлдисæг ​любви друг к ​

​Овечьего Фалвара.​— Афæ ма цы ​
​среди осетин. «Хистар» просит святого о ​æхцон фæуæнт!​

​этой жили в ​то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и ​уаед а хæдзары, Ацы адæмы, Ирыстоны!​Георгия. Уастырджи – самый почитаемый святой ​бинонты кувинæгтæ Дын ​

​— Чтобы члены семьи ​– да будет на ​

​Се ‘ппæты хорзæх дæр ​
​с образом Святого ​
​— Мæнæ а хæдзары ​— Оммен, Хуыцау!​и большое счастье ​— Цы зæд, цы дуаджы æрымысыдыстæм, кæмæ скуывтам, —​
​христианства стал ассоциироваться ​— О Стыр Хуыцау! Æмбал кæмæн нæй, Цытджын Иунæг Хуыцау, табу Дæхицæн!​укрепляющий, Солнечный ангел очага, табу тебе!​работы было изобилие ​

​— Уыцы арфæ ракæн!​
​Уастырджи, который с приходом ​ФЫНГЫЛ​— О Сафа, семью сплачивающий и ​
​даже от малой ​— Æвзæргæнæджы куыд сæттой!​
​мужчин, воинов и путников ​ХИСТÆРЫ РАКУЫВД ЦИНЫ ​

​— Оммен, Хуыцау!​и изобилия, чтобы в доме ​куыд хъуысой!​
​за покровителя всех ​бирæ уæд!​
​нашу!​Дай Бог счастья ​

​— Зæдтæ æмæ дауджытæм ​Второй тост. Далее произносится тост ​
​— Оммен чи загъта, уыдоны цардамонд дæр ​— Чтобы возвышали честь ​изобилии​
​уа!​говорит следующий тост.​
​уæд!​— Оммен, Хуыцау!​
​10. О счастье и ​æмæ амонд куыд ​
​нас дошел». После этого старший ​Уыцы амонд нæ ​
​только род свой, но и Осетию!​труду наших рук!​

​— Нæ ныхæсты фарн ​к старшим: «Уважаемые старшие! Ваш тост до ​куыд кæнæм,​— Чтобы славили не ​
​все больше благодаря ​— Ныхасы Уастырджи, табу дæхицæн!​

​доходит тост, встает и обращается ​Афæдзæй-афæдзмæ амондджын бæрæгбæттæ ​— Оммен, Хуыцау!​и скота, пусть их становится ​уæд, сæ мысайнаг — ист, сæ нывондаг – арфæйаг!​

​по теме. Последний сидящий, когда до него ​— Кусæрттаг хъабыл уæд,​росли и крепли!​нас изобилия зерна ​

​— Сæ кувинаг барст ​что-то «выбрасывать» из тоста старшего, но можно добавлять ​ратт.​— Чтобы продолжатели рода ​Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара, вовеки не лишайте ​

​ракæнут!​блюда нужно есть, не торопясь. В Осетии нельзя ​куыд уой, Уыцы хорзæх нын ​

​— Оммен, Хуыцау!​счастье всем людям!​— Уыцы арфæтæ сын ​сытым, возвращайся голодным». Находясь в гостях, нельзя показывать аппетит: пироги и другие ​Уыдон дæр амондджын ​дома сего!​

​есть у них, так пусть принесут ​куыд уа!​в ходу поговорка: «На пир уходи ​

​— Гъеныр, уазæгæй чи ‘рбамбæлди, хæстæгæй чи ‘рбамбæлди,​— О Наф, ангел древа родословного, Пусть крепнет род ​счастья, и сегодня оно ​— Сæ хæдзар куывддон ​осетинским пирогам. До сих пор ​уæд!​

​— Оммен, Хуыцау!​людям (из рода) Царазонта удачи и ​— Фæрнджын куыд уой!​пище сдержанно, даже к популярным ​— рухс, Уыцы амонд нæ ​и устраивались пиршества!​Реком – Мыкалгабыртӕ дали земным ​

​кæна!​времена относились к ​Нæ фæндæгтæ та ​доме справлялись свадьбы ​9. Реком – Мыкалгабыртӕ, Хлебный Уацилла, Овечий Фӕлвӕра​зæрдæ куыд рухс ​послушать. Осетины во все ​

​куыд кæна,​— Чтобы в этом ​счастье молящимся людям!​хъуыддагæй дæр сæ ​и внимательно его ​

​нæ къæсæр домбай ​— Оммен, Хуыцау!​– да будет такое ​— Саг алы хорз ​свой тост, принято прервать разговор, приостановить прием пищи ​— Къæсæры Уастырджи нын ​Хицауа.​обращаться к Богу ​

​хай!​Произношение тостов. Когда старший произносит ​уæд!​

​эта благоволения Бынаты ​дают нам возможность ​Кæстæрæй, хистæрæй цардамонд сæ ​выпившего поднимает бокал, чтоб дополнить тройку.​

​уарзой, Уыцы амонд нæ ​
​очага сего. Да удостоится семья ​и наш труд ​куыд уой!​от только что ​
​сæ кæрæдзийы куыд ​и во славу ​
​богато уродились зерно, овощи и фрукты. Пусть ваше зерно ​бинонтæ ис, уыдон кæрæдзийæн уарзон ​следующему, а сидящий четвертым ​

​уа, зæххы къорийыл адæм ​— Мы воссылаем молитву ​наши злаки, пожелайте, чтоб каждый год ​

​— Уæ алыварс цы ​
​за сказанное, очередь переходит к ​
​— Дуне сабыр куыд ​— Оммен, Хуыцау!​Обау, Пехуымпар, вокруг вас растут ​— Сафа, бинонты æнгомдзинады бардуаг, Æртхурон, къонайы зæд, табу дæхицæн!​
​только на поминках. Принцип таков: один гость выпивает ​уæд!​неимущего!​Наши равнинные Цыргъ ​уæлдæр куыд сисой!​

​могут держать бокалы: четное количество разрешено ​кæддæриддæр, Уыцы амонд нæ ​
​избавлены от унижения ​духах​— Иæ намыс ын ​или пять человек ​

​— Уæдæ, бæркадджын куыд уæм ​— Чтобы мы былы ​горных ангелах и ​уой!​

​концу. Одновременно только три ​уæд!​— Оммен, Хуыцау!​
​8. О равниных и ​дæр кадгæнæг куыд ​начала стола к ​

​кæна, уыцы амонд нæ ​ими!​только трудом!​— Мыггагæн нæ, фæлæ æнæхъæн Ирыстонæн ​

​младшему, то есть от ​цонг домбай куыд ​час мы располагали ​
​не понадобилось воевать, пусть будет занята ​куыд хъомыл кæна!​строгая последовательность – от старшего к ​тæхагг у, æмæ нын нæ ​

​— Чтобы в нужный ​
​победил мир, чтобы молодежи никогда ​

​— Хорз гуырдтæ дзы ​съесть кусок пирога. При этом соблюдается ​
​— Тæтæртупп нæ сæрты ​— Оммен, Хуыцау!​

​Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной ​
​фидар куыд уа!​этого выпить и ​
​Хуыцау раттæд!​наши!​

​Хетаджы Уастырджи Фарн ​— Наф, хæдзарвæндаджы зæд дæ, æмæ сæ хæдзарвæндаг ​и только после ​
​Ахæм амонд нын ​мы обильные припасы ​и Фарне Вселенной​

​уæд!​и рядом), чокнуться с ними ​
​æххуысгæнæг куыд уой,​делах радостных тратили ​
​7. О Хетӕджы Уастырджи ​куыд кæной, Ахæм амонд сæ ​
​следующим двоим (тем, кто сидит напротив ​Уыдон нын кæддæриддæр ​— И чтобы в ​

​твое благословение!​куывдтæ æмæ чындзæхсæвтæ ​передать смысл тоста ​дзуæрттæ ис,​
​— Оммен, Хуыцау!​и Божьи гости, да будет нам ​— Кæддæриддæр сæ бынаты ​

​в краткой форме ​— Хохæй быдырмæ цы ​прирастало снизу.​и счастливыми. Дети твои гости ​

​Хицауы хорзæх уæд!​пить молча. Каждый гость обязан ​
​уæд!​были неистощимы, Чтобы убавленное сверху ​

​нашу страну – оставь нас веселыми ​Æмæ сæ Бынаты ​третьим старшим. В Осетии нельзя ​
​Уыцы амонд нæ ​— Благоволите к нам, покровители изобилия, Чтобы припасы наши ​
​Аларди, покровитель детей, наши дети – твои гости! Если придешь в ​кувæм,​

​вторым, а затем с ​хорздзинад куыд дæттой,​— Оммен, Хуыцау!​
​удачны их дела!​— Уæдæ мæнæ бынатæн ​
​Хуыцау»), чокается сначала со ​фæкуывтой. Нæ фыдæлтæн бирæ ​
​Мыкалгабырта, табу вам.​жизнью, и да будут ​

​нæ хъæуа, ахæм арфæ ракæнут!​единого Бога («Иунаг Кадджын Стыр ​— Зæдтæ бирæ сты, бирæ адæм сæм ​— О Реком и ​месте, пусть семья насладится ​

​— Агурын сæ куыд ​пироги, старший («хистар») произносит тост за ​уæд!​— Оммен, Хуыцау!​прекрасные события, происходящие в этом ​

​къухы куыд уой!​и освятив осетинские ​Ахæм хорзæх нæ ​
​свадьбах и кувдах.​Места! Да будут счастливы ​— Бахъуыды сахат нæхи ​

​Первый. Завершив чтение молитв ​
​æххуысгæнæг куыд уа.​употребили осенью на ​нами благословение Хозяина ​

​куыд хардз кæнæм!​
​тыххæй. Аммен.​Уастырджи нын кæддæриддæр ​
​наших весенних мы ​Да будет над ​

​— Хорз хъуыддæгты сæ ​кувæгмæ нæ удты ​æмбал цы фæуæм,​Чтобы плоды трудов ​(Бынаты-хицау)​

​уой!​дæумæ сидæм, тагъд æххуысгæнæгмæ æмæ ​Мах дæр уый ​— Благоволи к нам, ангел весенний,​5. О Хозяине Места ​

​Бынæй ахадгæ куыд ​Никъала Туаллаг, цæмæйдæриддæр мах зæрдиагæй ​
​кæмæн айста,​
​— Оммен, Хуыцау!​фамилии!​

​исгæ,​Хуыцаумæ нын кув, сыгъдæг Хуыцауы æхцон ​

​Хуыцау йæхимæ адджынæн ​— О Касуты дзуар, табу тебе!​с другом две ​Сидæны цæхгæрау уæле ​

​дæ цæст бауарзæд!​— Уæдæ афæдзæй-афæдзмæ кусæрттæ фæкæнæм, Æмæ сæ Стыр ​— Оммен, Хуыцау!​

​своего лица, крепко свяжут друг ​Æмæ нæ бæркæдтæ ​
​куыд уой, уыцы арфæ сын ​фылдæрæй-фылдæр, амондджынæй-амондджындæр куыд кæной!​

​и кувдах!​
​и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают ​— Бæркад æфтауæг стут,​дæр кæддæриддæр дзæбæх ​
​Æмæ сæ кæстæртæ ​употреблено на свадьбах ​

​день соединятся Хасан ​— Реком æмæ Мыкалгабыртæ, табу уæхицæн!​ма æрбауадз! Бынаты æмæ фæндагыл ​ахæм ахъаз бакæнæд,​
​добро наше было ​в). О тех, чья свадьба: Пусть в счастливый ​

​куывдты хæринаг фæуæнт!​— дæ уазæг! Фыдбылызæй сæ бахиз! Тыхгæнæджы къух сæм ​— Бæрæгбон у, æмæ хистæртæн Хуыцау ​— Чтобы силою фарна ​почете и счастье!​

Осетинские тосты

​Уыдон не ‘ппæтæн дæр фæззæджы ​

​кæныс, лæппуйæ — лæг, æмæ нæ кæстæртæ ​

​уой!​— Оммен, Хуыцау!​дел, пусть живет в ​

​куыстытæ бакæнæм,​Ды байрагæй бæх ​циндзинадæй æфсæст куыд ​

​наши полны хлеба, а хлева — живности!​

​свой поход, не допустил бесславных ​— Уалдзæджы зæд дæ, æмæ уалдзæджы цы ​Уæ зæлдагбоцъо Уастырджи!​

​— Нæ хистæртæ амондджынæй, хъæлдзæгæй сæ кæстæрты ​— Да будут закрома ​здравии! Он успешно закончил ​— Касуты дзуар, табу дæхицæн!​

​дзæбæхæй сæмбæлын кæн!​уæд!​— Оммен, Хуыцау!​нам путник во ​

​ракæнут!​хæдзæрæй, уыдон-иу сæ хæдзæрттыл ​сыхбæстима-кæрæдзийы æмбаргæйæ, уарзонæй куыд цæрæм, Ахæм амонд нæ ​и Фосы Фалвара, табу вам!​

​б). Да прибудет к ​чындзæхсæвтæ куыд кæнæм, ахæм арфæ нын ​араст уой нæ ​ис æмæ уыцы ​

​— О Хоры Уацилла ​

​славным мужем!​— Куывдтæ æмæ дзы ​дæуæн нымад сты, æмæ-иу цы уазджытæ ​

​— Уæдæ нын сыхбæстæ ​

​— Оммен, Хуыцау!​его могучим и ​уой!​ратт! О, Уастырджи! Нæ сæрыхъуынтæ дæр ​

​уæд!​благополучным очагам!​

​фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает ​фосæй дзаг куыд ​уой уыцы амонд ​

​æмбал куыд уæм, Ахæм хорзæх нæ ​— Чтобы они, благополучные, возвращались к своим ​– новорожденный – вырастет счастливо! Пусть несет добро ​

​уæтæртæ хорæй æмæ ​

​æмæ зондджынсæр куыд ​

​Мах дæр уыдон ​

​— Оммен, Хуыцау!​а). Мадымайрӕм! Пусть твой подарок ​— Нæ гонтæ æмæ ​куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæн! Нæ кæстæртæ фидаруараг ​

​ракодта,​пути!​(путник, новорожденный, невеста и т.д.)​æмæ Фосы Фæлвæра, табу уæхицаен!​сæмбæлæд! Сызгъæринбазыр Уастырджи, Кæстæрарæх æмæ зондджынхистæрæй ​

​хуыздæр хæрзтæ кæмæн ​сопутствует им в ​

​4. О том, кому посвящен пир​— О Хоры Уацилла ​дзагармæй сæ къонатыл ​чи фæци. Стыр Бæрзонд Хуыцау ​

​И пусть удача ​

​в каждом доме, в каждой семье!​цæст бауарзæд!​фæндæгтыл фæцæуæнт æмæ ​

​— Бинонтæ стæм, æмæ домбайдæр бинонтæ ​своими,​Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье ​арой, уый сын уæ ​

​стæм! Нæ бæлццæттæ хорз ​уæд!​

​наши младшие, следуя дальними дорогами ​3. К Тбау Уацилла​

​— Æгас хæдзар куыд ​зæгъгæ фыдæлтæй баззад. Бæлццонæй, бынаттонæй де уазæг ​æмбал куыд уæм, Ахæм амонд нæ ​

​Арыка, Цыргобау, Мимо вас проезжают ​счастья!​уæд.​

​у! Фæндаггоны фарс дæ ​

​Мах дæр уый ​Ангел Каменистого Возвышения ​дела удачными – дай нам такого ​

​фæндараст куыд кæной, уыцы арфæ сæ ​фæкувдæуа, табу Дæхицæн! Лæгты Дзуар дæ, æмæ нын ахъазгæнæг ​ахъаз кæмæн ракодта,​— О Татартупп Арджинарага, покровительствующий железной дороге,​

​Уастырджи, делающий жеребенка конем, мальчика – мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники – твои гости, наши домашние – Божьи гости, да будут наши ​.Æмæ-иу нæ фæсивæд ​О, Уастырджи, Сызгъæрин тæбæгъы дын ​

​—Уастырджийы бонтæ сты, æмæ Уастырджи хуыздæр ​— Оммен, Хуыцау!​счастья!​рæзты цæуынц,​

​ныббар! Табу дæхицæн!​

​уæд!​

​достоинства наши младшие, В пути пребывающие!​

​дай нам такого ​Уæлдæфон фæндæгтæ уæ ​

​азымджын стæм, уæд нын æй ​Уыцы амонд нæ ​

​— Да следуют дорогами ​в здоровье, любви и покое ​Арыхъы Дурджынбæрзонды Уастырджи, Цыргъобауы дзуар,​табугæнæг адæм, истæмæй дæ разы ​

​цæуа,​— Оммен, Хуыцау!​от благ твоих, чтоб мы жили ​

​ис.​Не сфæлдисæг Хуыцау, кæд, [Торчынты] хæдзарвæндаг æмæ мах, уыдон номæй дæумæ ​

​— Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй-афæдзмæ домбайдæрæй куыд ​

​— О Уастырджи Авзвандага, табу тебе!​и твое благословение. Мы – созданный тобой народ, удели же нам ​

​— Æрджынарæджы Тæтæртупп, æфсæнвæндаджы бар дæумæ ​уæнт!​

​уæд!​

​— Оммен, Хуыцау!​нами твоя благодать ​ракæн!​уæ номыл сты, æмæ уын барст ​

​Уыцы амонд нæ ​удовольствием нам!​Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над ​

​куыд цæуой, Ахæм арфæ сын ​Сыгъдæг Мады-Майрæм, ацы хойраг, фыдызгъæл æмæ хуымилиаг ​куыд уа,​

​в жизнь было ​сӕмбӕ-лӕд!​фæндагыл сты, æмæ амондджын фæндæгтыл ​

​Иунæг Стыр Хуыцау, Бæрзонд Уастырджи æмæ ​– Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг ​

​— Чтобы претворять их ​ӕмӕ дзагармӕй, ӕнӕнизӕй йӕ хӕдзарыл ​

​— Нæ кæстæртæ кæддæриддæр ​хай бакæнут!​

​нæ уæд!​— Оммен, Хуыцау!​

​ахизӕд, хорз фӕндӕгтыл фӕцӕуӕд ​— Æвзвæндаджы Уастырджи, табу дæхицæн!​

​цæуы, уæ хорзæх, уæ фарнæй йын ​– Стыр Хуыцауы хорзæх ​

​желаниям!​цӕуа, уый амонджын къӕсӕрыл ​

​макуы бахъæуæд!​йæ бар, йæ хъомыс кæмæн ​БÆРÆГБОН​

​не противоречили нашим ​уазджытӕ фӕхизӕнт, бинонтӕй балцы чи ​— Тыхы сæр нæ ​табу æрвитæм! Ацы ноггуырдыл уæ ​

​НЫВОНДЫ КУЫВД ДЖЕУÆРГУЫБАЙЫ ​— Чтобы ее решения ​Хӕдзары къӕсӕртыл амондджын ​

​— Тыхгæнæгæй сæ бахиз!​дауджытæ, уе ’ппæтæн дæр нæ ​ацы хæдзар дæр!​— Оммен, Хуыцау!​

​11-м. Къӕсӕрты тыххӕй (кӕронбӕттӕн)​макуы бахауæнт!​аудæг зæдтæ æмæ ​

​дзуар бафтыдта, Уыцы дзуарæфтыд фæкæн ​и благоволения власти!​

​Фӕлвӕра ракӕнӕнт.​— Нæ кæстæртæ зындзинадмæ ​

​О нæ Ирыл ​— Чырысти рахизырдæм цы ​— Да удостоимся мы ​

​Мыкалгабыртӕ, Хоры — Уацилла ӕмӕ Фосы ​рауадз!​

​фæуа, ахæм арфæ ракæн!​уæнт не ‘ртæ чъирийы!​

​— Оммен, Хуыцау!​уа, ахӕм арфӕтӕ мӕ ​

​— Нæ бæстыл сабырдзинад ​хъæбулы хистæр куыд ​æххуыс бакодтаин, Уыдонæн дæр барст ​

​их стороной!​бирӕ амонд куыд ​

​— Тхосты дзуар, табу дæхицæн!​ратт! Йæ ныййарджытæн авд ​

​Уæд æз хуыздæр ​— Чтобы насильник обходил ​

​раттӕд, хӕдзары чысыл бакуысты ​сызгъæрин тæбæгъты кувдзыстæм.​

​цæрæнбонты куыд хæсса, ахæм хъару йын ​ссардтаиккой,​— Оммен, Хуыцау!​Бӕркад амонд Хуыцау ​— Уæ чъылдыммæ уæм ​

​сыгъдæгдзинад, йæ уæнджы домбайдзинад ​чи зæгъы, мæ ном куы ​зла оберегаемы!​

​10-ӕм. Бӕркад — амонды тыххӕй​равдисут!​де сконд, дæ рард у, æмæ йæ уды ​— Зæдтæй ма афтæ ​были тобой от ​

​руаджы нын бӕркадджынӕй-бӕркадджындӕр кӕнӕнт.​— Уе ‘ргом нæм макуы ​(Мады-Майрæм), табу дæхицæн, табу дæ сыгъдæгдзинадæн! Ацы сыгъдæгуд саби ​

​ракæн.​— Чтобы наши младшие ​нын макуы фесафут, нӕхи къухы фӕллойы ​

​— Зæхмæ куы æрцæут, уæд-иу нæ хъазгæ-худгæйæ ныууадзут!​

​О сызгъæрин Мадызæд ​нывæндтæ куыд кæнæм, Уыцы арфæ нын ​— Оммен, Хуыцау!​

​Хоры Уацилла, фосы фӕлвӕра, нӕ хор, нӕ фосы бӕркад ​

​— Нæ сабитæ – уе уазæг!​ракæн!​

​куывдты æмæ чындзæхсæвты ​земле нашей!​

​амонд хӕссӕг фӕуӕнт!​æмæ æлхынцъæрфыг Рыныбардуаг, табу уæхицæн!​

​рæсугъд куыд уой, йæ хъуыддæгтæ —уæлахиз, ахæм арфæ йын ​— Фосы Фæлвæра, дæ лæвар фосæй ​

​— Установи мир на ​

​амондӕй амондджын сты, ӕппӕт адӕмӕн дӕр ​— Урс сызгъæрин Аларды ​дæ цæст бауарзæд! Йæ царды фæндæгтæ ​

​— Хоры Уацилла, хорæфсæст нæ скæн!​— Оммен, Хуыцау!​хорз амонд раттой, абон дӕр уыцы ​

​хайджын куыд уой!​уа, йæ зæрдæйы — фидар ныфс, йæ уæнджы — æхсар, ахæм хорздзинад ын ​куыд бадæм!​— О Тхосты дзуар, табу тебе!​

​Реком-Мыкалгабыр, зӕххон адӕм Цӕрӕзонтӕн ​— Кæй хæдзары кувæм, уыдон дæр дзы ​бын æй бакæн! Йæ сæры ’вронг хъуыды куыд ​Нæ кæстæрты чындзæхсæвты ​

​— Оммен, Хуыцау!​9-ӕм. Реком-Мыкалгабыр, Хоры Уацилла, фосы Фӕлвӕра​кæна!​

​фæдзæхсæм, дæ хорзæхæй, дæ сызгъæрин къабазы ​уа,​на золотых блюдах!​

​адӕмы уӕд!​тархъæды хуызæн куыд ​Зæринбазыр Уастырджи, табу дæхицæн! Ацы сабийы дæуыл ​

​Дуне сабыр куыд ​вашему с приношениями ​хорзӕй куыд кувӕм, ахӕм амонд кувӕг ​— Нæ нæлгоймаг фæсивæд ​ратт! Табу дæхицæн, табу де стырдзинадæн!​

​— Тбау Уацилла! Фыдбылызæй нæ бахиз,​молитву к тылу ​

​ракӕнут. Уӕ хорхосӕй, нӕхи къухфӕллойӕ Хуыцаумӕ ​фылдæр куыд гуыра, Уыцы фарн рауадз!​

​куыд басгуыха, ахæм хъару йын ​авдæнтæ куыд ауза!​

​— Чтобы мы обращали ​ахӕм арфӕ нын ​

​кæныс, æмæ чындзытæн фырттæ ​кад æмæ намысхæссæг ​

​Иæ цоты цоты ​

​— Оммен, Хуыцау!​алы аз дӕр ​— Нæлы дзуар, тырынтæ ды гуырын ​зондахастæй Иры дзыллæтæн ​

​фена,​своего!​хорхос зайы, хъӕздыг, амондджын хор, халсар, дыргътӕ куыд зайа ​хæссой!​Уæздандзинад æмæ домбай ​

​авд чындзы куыд ​явили нам лица ​Нӕ быдыры: «Цыргь обау», «Пехуымпар», уӕ алыфарс нӕ ​хорз амæндтæ куыд ​

​фæндиаг куыд уа, ахæм арфæ ракæн!​Иæ авд фыртæн ​— Чтобы вы не ​

​дауджыты тыххӕй​

​æмæ нæ чызджытæ ​æмæ йæ ныййарджыты ​фæкæн!​

​— Оммен, Хуыцау!​ӕмӕ нӕ хохы ​

​— Ныхы дзуар, къайады бардуаг дæ,​

​кæн! Ноггуырды фидæн æнæмаст ​цъæх чызджы мад ​

​веселье пребывающими!​8-ӕм. Нӕ быдыры зӕдтӕ ​

​куыд уой, уыцы арфæ ракæн!​фæкæн! Дæуыл æй фæдзæхсынц, дæуæй йын фарн, амонд курынц æмæ, дæ хорзæхæй, ма сын бавгъау ​

​лæппуйы æмæ иу ​

​— Чтобы вы, посетив землю, оставили нас в ​уӕнт.​— Царды хорздзинæдтæй рæвдыд ​

​цæрæнбонты цины аккаг ​— Уæ Мады Майрæм, уæдæ иæ авд ​— Оммен, Хуыцау!​

​никуыуал бахъӕуой, фӕлӕ фӕллойыл фыдӕбонгӕнӕг ​

​фæндиаг куыд рæзой!​цин кæнынц, æмæ сын æй ​

​адджынæй куыд цæра!​дети вашего покровительства!​

​фӕуӕлахиз уа, фӕсивӕд хӕстӕн куыд ​— Дзæбæхæй сæ ныййарджыты ​

​— [Торчынтæ] сæ ноггуырд тырыныл ​Æнæниз куыд уа, йæ къаимæ дзы ​

​— Да удостоятся наши ​дӕунейыл сабырдзинад куыд ​сыл дæ хорзæх ​иунæг Хуыцау, табу дæхицæн! Мæнæ абон — дæ кувæн боны ​

​амондджын къах бавæрæд,​ирон адæммæ фылдæрæй-фылдæр куыд кæной!​

​нæ цард æмæ, кæрæдзи куыд æмбарæм, уымæн ахъаз бакæнут!​— Хъæуæнгом æмæ сыхагуарзонæй ​

​ис, табу уæхицæн!​— Хуыцаумæ кувæг ирон ​

​Фарн сыл æфтауыс, сæ ныфс дæ,​

​— Хетæгæн зын сахат ​уæд!​ран дæр куывддонтæ ​

​уой, Уыцы арфæ сын ​Æмæ нæ кæстæртæ ​хъахъхъæн!​

​адæмæн хорздзинæдтæ курæг ​æмæ дауджыты хорзæх ​чындзæхсæвты​

​цы ис, Уыдонæй ацы хæдзар ​— Ды нæ радтай ​

​бинонты кувинæгтæ Дын ​бирæ уæд!​

​Афæдзæй-афæдзмæ амондджын бæрæгбæттæ ​

​— Гъеныр, уазæгæй чи ‘рбамбæлди, хæстæгæй чи ‘рбамбæлди,​

​нæ къæсæр домбай ​уа, зæххы къорийыл адæм ​

​уæд!​Хуыцау раттæд!​

​— Хохæй быдырмæ цы ​

​— Зæдтæ бирæ сты, бирæ адæм сæм ​æмбал цы фæуæм,​

​фылдæрæй-фылдæр, амондджынæй-амондджындæр куыд кæной!​циндзинадæй æфсæст куыд ​

​— Уæдæ нын сыхбæстæ ​

​хуыздæр хæрзтæ кæмæн ​Мах дæр уый ​

​цæуа,​

​– Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг ​ацы хæдзар дæр!​Уæд æз хуыздæр ​нывæндтæ куыд кæнæм, Уыцы арфæ нын ​

​Нæ кæстæрты чындзæхсæвты ​Иæ цоты цоты ​

​цъæх чызджы мад ​

​амондджын къах бавæрæд,​куыд уой!​

​мыггагмæ фидар æмæ ​— Уæ Дунерафæлдисæг Кадджын ​кувинæггаг барст уæнт!​

​— Афтæ ма чи ​бадæм!​æмæ фосæй æфсæст ​

​авд авдæны куыд ​се ‘гъдау адæмы æхсæн ​

​амондджындæр къах чи ​– Уастырджи, табу дæхицæн!​мыггагмæ фидардæр куыд ​кæстæры амонды тыххæй ​

​хорздзинæдтæ Дæ цæст ​барст уæнт æмæ ​— Фыдбылызтæй хызт цы ​

​æмбарой, Дунесфæлдисагг, уыцы хорзæх ракæн!​

​цы ис, уыдон сæ къухы ​Æмае хуыздæрæн кæй ​

​ÆРТÆ ЧЪИРИЙЫ КУВГÆЙÆ​Уæдæ нæ омменгæнджыты ​

​зæд, цы дуаг зæгьдзæн, Мæ ном мын ​

​Сидæны цæхгæрау уæле ​

​куыстытæ бакæнæм​тау!​Горæты дзуæрттæ, Ирыхъæуы зæд, Уæ быны цæрæм, табугæнæг уын стаем, æмæ нæ уæ ​

​Ирон адæмы Цæгатæй ​Уæ зæлдагбоцъо уæларвон ​

​Уæ, тæхгæ-нæргæ сызгьæрин Уастырджи, Хуыцауæй зæхмæ ирон ​Кусæрттаг хъабыл уæд​

​уæд!​Къæсæры Уастырджи нын ​

​Дуне сабыр куыд ​Тæтæртупп нæ сæрты ​

​дзуæрттæ ис​æххуысгæнæг куыд уа.​

​Хуыцау йæхимæ адджынæн ​Бæрæгбон у, æмæ хистæртæн Хуыцау ​

​уæд!​чи фæци. Стыр Бæрзонд Хуыцау ​ахъаз кæмæн ракодта​— Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг ​

​чи зæгъы, мæ ном куы ​Дуне сабыр куыд ​

​Уæ Бынаты Хицау, йæ ног бынатмæ ​фидар зонд æмæ ​

​кæстæры циндзинадыл кувæм, Уый рæстмæ фæкаæ!​баххуыс кодтаин, зæгъгæ, Уымæн дæр нæ ​бадæм!​

​ауза, Цы бинонтæм æрцыд, уыдонмæ лæппуйы кæхцытæ ​нымад куыд уой!​

​æрбавæрдта​

​Байраджы бæхгæнæг, лæппуйы лæггæнæг Уастырджи​мыггагмæ фидардæр куыд ​кæстæры амонды тыххæй ​

​уа, Адæм кæрæдзийы куыд ​Хуыцау, хорздзинадæй кæй зæрды ​

​работы было изобилие ​не понадобилось воевать, пусть будет занята ​и Божьи гости, да будет нам ​Аларди, покровитель детей, наши дети твои ​

​Места! Да будут счастливы ​

​свой поход, не допустил бесславных ​в каждом доме ​

​того, пока не выпил ​— Если старшие встают, чтобы произнести очередной ​

​— Курение за столом ​нæм хъусут.​

​хорзæн куыд дарæм, Сымах та нын, бæркадæфтауджыт æ, бирæ хæрзтæ ракæнут.​

​.Æмæ уын мах ​куы уа​Уый-иу уын барст ​

​Дзырдтæй уæ нæ ​зæгъынц​

​бæсты фæцæуæд​

​Дæлимонтæ, бæркадæфтауджыт æ​

​æрбавæрдта​

​• Байраджы бæхгæнæг, лæппуйы лæггæнæг Уастырджи​ардзысты, -Уыдонæй хуыздæрæн кæй ​

​нывондтæ куыд æрхæссæм​Уыдон нын кæддæриддæр ​Зæдтæ бирæ сты, бирæ адæм сæм ​• Бæрæгбон у, æмæ хистæртæн Хуыцау ​

​сахода.​Нæ рæзгæтæй æмæ ​

​Цыргъобауы зæдтæ æмæ ​кувæг адæмæн фæу!​хæринаг фæкæн.​цæст бæарзæд!​рахæссат, Уымæй нæ фæхайджын ​

Стыр Хуыцауы сидт

​сæ кæн! Хуыцау æмæ дзуæртты ​æмæ нын нæ ​зæрдæйы мæт макуы ​Уый æмбал нæ ​Ацы кувинæгтæ Дæу ​горести -все происходит с ​женщины, доверяем тебе свои ​громко поддерживают тост ​тост, необходимо внимательно слушать, чтобы понять о ​– Нельзя произносить тост ​И только тост ​(уалибах) всегда поворачивают влево ​своего лица, крепко свяжут друг ​выпить со словами ​

​бокалы в знак ​гости в хлебосольном ​– осетинского святого Уастырджы. Пьют, как и произносят ​пирогов, гости произносили десятки ​В разных районах ​

Последовательность молитв за осетинским молитвенным столом

​урожая Уацилла;​• покровителю дома («Бынаты хицау»), чтобы защищал дома ​т.д. Произносить тост и ​защищать родную землю.​среди осетин. «Хистар» просит святого о ​мужчин, воинов и путников ​к старшим: «Уважаемые старшие! Ваш тост до ​сытым, возвращайся голодным». Находясь в гостях, нельзя показывать аппетит: пироги и другие ​

​послушать. Осетины во все ​от только что ​или пять человек ​

​съесть кусок пирога. При этом соблюдается ​

​передать смысл тоста ​Хуыцау»), чокается сначала со ​пищи.​еде – разве что могут ​стороны стола.​Осетинский вариант известной ​Кавказе: во время застолья ​

​своими желаниями и ​

​никто не имеет ​блюдом с жертвенными ​пирогами: поворот считается дерзостью ​диаметрам так, чтобы получилось восемь ​

​читать молитвы, чтобы освятить пироги. После освящения выпечку ​

​хистаром, причем верхний пирог ​в дар по ​их в разные ​

​картошкой (картофджин), с сыром и ​одного из старейшин.​

​осетинское застолье, нужно быть очень ​

​круглом подносе: именно с этого ​Западная часть стола ​рассаживаются в строгой ​

​Большой обеденный стол, за который потом ​строгая иерархичность – еще одни характерные ​небесных и земных ​• Издан молитвослов на ​

​• Последовательность молитв за ​• Осетинские тосты​застолье​запад​бын куыд нарой, Ахам амонд нæ уæд!​хæдзары, Ацы адæмы, Ирыстоны!​

​— Зæдтæ æмæ дауджытæм куыд хъуысой!​

​уа!​Кæстæрæй, хистæрæй цардамонд сæ хай!​— Мыггагæн нæ, фæлæ æнæхъæн Ирыстонæн дæр кадгæнæг куыд уой!​— Кæддæриддæр сæ бынаты куывдтæ æмæ чындзæхсæвтæ куыд кæной, Ахæм амонд сæ уæд!​— Бахъуыды сахат нæхи къухы куыд ​

​— Реком æмæ Мыкалгабыртæ, табу уæхицæн!​

​уой!​.Æмæ-иу нæ фæсивæд фæндараст куыд кæной, уыцы арфæ сæ уæд.​— Æвзвæндаджы Уастырджи, табу дæхицæн!​— Тхосты дзуар, табу дæхицæн!​

​— Урс сызгъæрин Аларды æмæ æлхынцъæрфыг Рыныбардуаг, табу уæхицæн!​

​æмæ нæ чызджытæ хорз амæндтæ куыд хæссой!​— Хъахъхъæн сæ!​— Горæты дзуæрттæ, Ирыхъæуы зæд, Уæ быны цæрæм, табугæнæг уын стаем, æмæ нæ уæ хорзæх уæд!​Хохæй - быдырæй цыдæриддæр зæд æмæ дуагæн кувæндон ис, табу уæхицæн!​Фарн сыл æфтауыс, сæ ныфс дæ,​— Лæгты дзуар дæ æмæ Ирыстоны лæгхъуаг макуы ныууадз!​

​Æмæ нæ кæстæртæ — де уазæг!​— Дæ рахиз базыры бын ​— О Стыр Хуыцау, кæддæриддæр дын Дæ ном куывдты æмæ чындзæхсæвты​

​— Мæнæ а хæдзары бинонты кувинæгтæ Дын æхцон фæуæнт!​Уыцы амонд нæ уæд!​— Гъеныр, уазæгæй чи 'рбамбæлди, хæстæгæй чи 'рбамбæлди,​уа, зæххы къорийыл адæм сæ кæрæдзийы куыд уарзой, Уыцы амонд нæ уæд!​Хуыцау раттæд!​— Зæдтæ бирæ сты, бирæ адæм сæм фæкуывтой. Нæ фыдæлтæн бирæ хорздзинад куыд дæттой,​Æмæ сæ кæстæртæ фылдæрæй-фылдæр, амондджынæй-амондджындæр куыд кæной!​

​— Бинонтæ стæм, æмæ домбайдæр бинонтæ чи фæци. Стыр Бæрзонд Хуыцау хуыздæр хæрзтæ кæмæн ракодта,​

​Уыцы амонд нæ уæд!​бафтыдта, Уыцы дзуарæфтыд фæкæн ацы хæдзар дæр!​— Хоры Уацилла, хорæфсæст нæ скæн!​Иæ цоты цоты авдæнтæ куыд ауза!​

​Æнæниз куыд уа, йæ къаимæ дзы адджынæй куыд цæра!​уой!​— Оммен, Хуыцау!​

​— Оммен!​

​— Тбау Уацилла, фыдбылызæй нæ бахиз, Дуне сабыр куыд ​уой!​Иге райгуырагн хæдзарæй йæ цæрæн хæдзармæ амондджындæр къах чи ​Дыууæ кæстæры æмзай-æмзæронд куыд бауой ​- Хуыцау, Дæ рафæлдисгæ адæмæн хорздзинæдтæ Дæ цæст бауарзæд!​уæм, Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн цы уа, уыцы арфæ сæ уæд.​

​— Хуыцау, хорздзинадæй кæй зæрды цы ис, уыдон сæ къухы куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн!​

​— Хуыцау, табу Дæхицæн!​О, Уастырджи, Сызгъæрин тæбæгъы дын фæкувдæуа, табу Дæхицæн! Лæгты Дзуар дæ, æмæ нын ахъазгæнæг у! Фæндаггоны фарс дæ зæгъгæ фыдæлтæй баззад. Бæлццонæй, бынаттонæй де уазæг стæм! Нæ бæлццæттæ хорз фæндæгтыл фæцæуæнт æмæ дзагармæй сæ къонатыл сæмбæлæд! Сызгъæринбазыр Уастырджи, Кæстæрарæх æмæ зондджынхистæрæй куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæн! Нæ кæстæртæ фидаруараг æмæ зондджынсæр куыд уой ​ратт! Йæ ныййарджытæн авд хъæбулы хистæр куыд фæуа, ахæм арфæ ракæн!​æй бакæн! Йæ сæры ’вронг хъуыды куыд ​фæкæн! Дæуыл æй фæдзæхсынц, дæуæй йын фарн, амонд курынц æмæ, дæ хорзæхæй, ма сын бавгъау ​ратт! Хорздзинадæй кæй зæрды цы ис, уыдон сæ къухы куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн! Фæсивед рæствæндаг куыд уой ​

​по несколько дней, готовилось много осетинских ​Молитвы. После первых трех-четырех тостов «хистар» возносит осетинские молитвы:​устроен праздник, возвращению из армии, рождению ребенка, счастливому браку, дню рождения и ​всегда были силы ​Георгия. Уастырджи – самый почитаемый святой ​за покровителя всех ​доходит тост, встает и обращается ​

​в ходу поговорка: «На пир уходи ​и внимательно его ​следующему, а сидящий четвертым ​

​концу. Одновременно только три ​

​этого выпить и ​в краткой форме ​

​единого Бога («Иунаг Кадджын Стыр ​

​смысле, то есть, органы управления, была создана еще ​

​в период создания ​два года, и созрела к ​и выборов, целью Кремля стала ​Осетии. То есть, с момента, когда Кремль отказался ​перевёл все решения ​

​попадаться время от ​и здоровым, с полными руками ​переходят через порог ​– да будет на ​Дай Бог счастья ​и скота, пусть их становится ​

​счастья, и сегодня оно ​– да будет такое ​наши злаки, пожелайте, чтоб каждый год ​8. О равниных и ​Хетаджы Уастырджи Фарн ​и счастливыми. Дети твои гости ​

​месте, пусть семья насладится ​(Бынаты-хицау)​

​и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают ​свой поход, не допустил бесславных ​его могучим и ​4. О том, кому посвящен пир​Уастырджи, делающий жеребенка конем, мальчика – мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники – твои гости, наши домашние – Божьи гости, да будут наши ​и твое благословение. Мы – созданный тобой народ, удели же нам ​ахизӕд, хорз фӕндӕгтыл фӕцӕуӕд ​

​Фӕлвӕра ракӕнӕнт.​Бӕркад амонд Хуыцау ​амонд хӕссӕг фӕуӕнт!​адӕмы уӕд!​хорхос зайы, хъӕздыг, амондджын хор, халсар, дыргътӕ куыд зайа ​

​уӕнт.​Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарн ахӕм ​

​Аларды — сывӕллӕтты дзуар, нӕ сабитӕ де ​нӕ уӕд, бынаты цы рӕсугьд ​уӕнт, ӕмкъай — ӕмзайӕ базӕронд уӕнт. Сӕ цӕсгом ма ​не ’рхаста, кадджын, амондджыннӕй куыд цӕра, ахаем арфӕ йӕ ​а) Мадымайрӕмы лӕвар — ноггуырд — амондджынӕй схъомыл уӕд! Мыггаггӕн, мад ӕмӕ фыдӕн, дзыллӕтӕн цардыхос хӕссӕг ​

​уӕлӕхиз фӕкӕн! Алкӕйы хӕдзары бинонтӕ ​‘уазӕг, бынӕттонтӕ Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй амондджын хъуыдӕгты ​ӕмӕ нын дӕ ​

Осетинские тосты

​1-аг. Стыр Хуыцауы тыххӕй​третьи молитвы бывают ​важное место в ​других святых. Раньше праздники длились ​сидя.​гости: благосклонности святого, в честь которого ​друзья и удача, а у молодежи ​

​с образом Святого ​Второй тост. Далее произносится тост ​по теме. Последний сидящий, когда до него ​

​осетинским пирогам. До сих пор ​

​свой тост, принято прервать разговор, приостановить прием пищи ​за сказанное, очередь переходит к ​начала стола к ​

​и только после ​
​пить молча. Каждый гость обязан ​

​пироги, старший («хистар») произносит тост за ​дæумæ сидæм, тагъд æххуысгæнæгмæ æмæ ​дæр кæддæриддæр дзæбæх ​Уæ зæлдагбоцъо Уастырджи!​ратт! О, Уастырджи! Нæ сæрыхъуынтæ дæр ​

​дзагармæй сæ къонатыл ​фæкувдæуа, табу Дæхицæн! Лæгты Дзуар дæ, æмæ нын ахъазгæнæг ​Не сфæлдисæг Хуыцау, кæд, [Торчынты] хæдзарвæндаг æмæ мах, уыдон номæй дæумæ ​хай бакæнут!​аудæг зæдтæ æмæ ​цæрæнбонты куыд хæсса, ахæм хъару йын ​

​ракæн!​фæдзæхсæм, дæ хорзæхæй, дæ сызгъæрин къабазы ​зондахастæй Иры дзыллæтæн ​фæкæн! Дæуыл æй фæдзæхсынц, дæуæй йын фарн, амонд курынц æмæ, дæ хорзæхæй, ма сын бавгъау ​Дунесфæдисæг æмæ дунедарæг ​Æмбал кæмæн нæй, уыцы иунæг кадджын ​

​уа, адæм сæ кæрæдзийы ​æмбал фæкæн! æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм, ахæм амонд нын ​

​Санибинском — Реком, в Уаллагкоме — Сонгута, в Тибе — Таранджелос, в Тырсыгоме — Саниба и т.д.​этого второй или ​Эти тосты занимают ​переступит и тот, кто из семьи ​Овечьего Фалвара.​даже от малой ​труду наших рук!​

​счастье всем людям!​9. Реком — Мыкалгабырта, Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара​и наш труд ​горных ангелах и ​«Фарн» Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной ​

​и Божьи гости, да будет нам ​жизнью, и да будут ​

​Да будет над ​своего лица, крепко свяжут друг ​дел, пусть живет в ​славным мужем!​( путник, новорожденный, невеста и т.д. )​

​счастья!​в здоровье, любви и покое ​уæд!​

​йæхицæн!​— Афæ ма цы ​куыд хъуысой!​— Ныхасы Уастырджи, табу дæхицæн!​куыд уа!​— Саг алы хорз ​— Уæ алыварс цы ​дæр кадгæнæг куыд ​

​— Наф, хæдзарвæндаджы зæд дæ, æмæ сæ хæдзарвæндаг ​

​Хицауы хорзæх уæд!​— Агурын сæ куыд ​уой!​— Бæркад æфтауæг стут,​— Уалдзæджы зæд дæ, æмæ уалдзæджы цы ​
​уой!​— О Хоры Уацилла ​фæндараст куыд кæной, уыцы арфæ сæ ​ис.​— Нæ кæстæртæ кæддæриддæр ​

​макуы бахауæнт!​сызгъæрин тæбæгъты кувдзыстæм.​

​— Нæ сабитæ – уе уазæг!​кæна!​— Нæлы дзуар, тырынтæ ды гуырын ​куыд уой, уыцы арфæ ракæн!​— Дæ раттæггаг кæстæртæ ​нысан куыд суа!​— Горæты дзуæрттæ, Ирыхъæуы зæд, Уæ быны цæрæм, табугæнæг уын стаем, æмæ нæ уæ ​куыд у, нæ цард дæр ​

​Нæ хæхбæстæ – дзуарбадæн, нæ быдыртæ – бæркад-барæн.​

​кувынмæ, курынмæ цæуынц​хæдзарыл дæр!​æмæ Ирыстоны лæгхъуаг ​Кад дын кæнынц ​— Уæ зæлдагбоцъо уæларвон ​— Фыдбылызæй сæ бахиз!​хъахъхъæн!​адæмæн хорздзинæдтæ курæг ​

​æмæ дауджыты хорзæх ​чындзæхсæвты​цы ис, Уыдонæй ацы хæдзар ​— Ды нæ радтай ​бинонты кувинæгтæ Дын ​бирæ уæд!​ратт.​— рухс, Уыцы амонд нæ ​

​уæд!​уæд!​цонг домбай куыд ​

Последовательность молитв за осетинским молитвенным столом

​æххуысгæнæг куыд уой,​фæкуывтой. Нæ фыдæлтæн бирæ ​Уастырджи нын кæддæриддæр ​— Уæдæ афæдзæй-афæдзмæ кусæрттæ фæкæнæм, Æмæ сæ Стыр ​уой!​ис æмæ уыцы ​ракодта,​æмбал куыд уæм, Ахæм амонд нæ ​

​— Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй-афæдзмæ домбайдæрæй куыд ​БÆРÆГБОН​уæнт не ‘ртæ чъирийы!​

​— Зæдтæй ма афтæ ​

​— Хоры Уацилла, хорæфсæст нæ скæн!​— Тбау Уацилла! Фыдбылызæй нæ бахиз,​Иæ авд фыртæн ​адджынæй куыд цæра!​Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,​Дыууæ кæстæры сæ ​мыггаджы æмæ дыууæ ​

​— Дæ рафæлдыст адæмæн ​

​ссардтаиккой,​баззайа, ахæм арфæ ракæн!​— Тбау Уацилла, фыдбылызæй нæ бахиз, Дуне сабыр куыд ​куыд фæхæссой!​

​– Уæ Мады Майрæм, уæдæ йæ авд ​

​– Бинонтæн адджын куыд ​Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн,​Дыууæ кæстæры æмзай-æмзæронд куыд бауой ​

​Уый рæстмæ фæкæн! Кæрæдзи уарзгæйæ куыд ​– Уæ, Дунерафæлдисагг Хуыцау,​

​уæд​

​уа, уыцы арфæ сæ ​нæ къухы бирæ ​— Фæсивæд рæствæндаг куыд ​

​дæр фæкæн.​— Абон Дæ бон ​дæумæ сидæм, тагъд æххуысгæнæгмæ æмæ ​дæр кæддæриддæр дзæбæх ​

​Уæ зæлдагбоцъо Уастырджи!​ратт! О, Уастырджи! Нæ сæрыхъуынтæ дæр ​дзагармæй сæ къонатыл ​фæкувдæуа, табу Дæхицæн! Лæгты Дзуар дæ, æмæ нын ахъазгæнæг ​Не сфæлдисæг Хуыцау, кæд, [Торчынты] хæдзарвæндаг æмæ мах, уыдон номæй дæумæ ​хай бакæнут!​

​аудæг зæдтæ æмæ ​

​цæрæнбонты куыд хæсса, ахæм хъару йын ​ракæн!​фæдзæхсæм, дæ хорзæхæй, дæ сызгъæрин къабазы ​зондахастæй Иры дзыллæтæн ​фæкæн! Дæуыл æй фæдзæхсынц, дæуæй йын фарн, амонд курынц æмæ, дæ хорзæхæй, ма сын бавгъау ​

​Дунесфæдисæг æмæ дунедарæг ​

​Æмбал кæмæн нæй, уыцы иунæг кадджын ​уа, адæм сæ кæрæдзийы ​æмбал фæкæн! æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм, ахæм амонд нын ​осетинским молитвенным столом​

​• Уастырджийы куывд​

​• Осетинские тосты​бон​‘вджид сты æмæ ​— Алыхуызон адæмтимæ у ​— Æмзонд, æнгомдзинад ныл бафтаут!​æмæ дуагæн кувæндон ​

​дæ хорзæхæй барæвдау!​– Хуссарæй, хохæй – быдырæй иу кæныс,​— Хетæджы Уастырджи, Тымбылхъæды дзуар, табу дæхицæн!​

​сæ дæ хорзæх ​Хуыцауæй æххуысмæ æртæхыс, æмæ де ‘рбадæн бынæттæ алы ​фæндагыл дæр — Кæддæриддæр дзæбæх куыд ​кæныс, байрагæй — бæх, лæппуйæ — лæг,​— Хуыцауы фыдæхæй сæ ​ис, æмæ дзы ирон ​— Де сконд зæдтæ ​

​ном куывдты æмæ ​

​— Дæ быны хорздзинадæй ​хорзæх уæд!​— Мæнæ а хæдзары ​— Оммен чи загъта, уыдоны цардамонд дæр ​

​— Кусæрттаг хъабыл уæд,​уæд!​— Къæсæры Уастырджи нын ​

​— Дуне сабыр куыд ​

​кæна, уыцы амонд нæ ​Ахæм амонд нын ​уæд!​уæд!​Мах дæр уый ​Æмæ сæ кæстæртæ ​

​— Нæ хистæртæ амондджынæй, хъæлдзæгæй сæ кæстæрты ​

​уæд!​чи фæци. Стыр Бæрзонд Хуыцау ​ахъаз кæмæн ракодта,​— Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй-афæдзмæ домбайдæрæй куыд ​нæ уæд!​дзуар бафтыдта, Уыцы дзуарæфтыд фæкæн ​

​ссардтаиккой,​куывдты æмæ чындзæхсæвты ​уа,​фена,​лæппуйы æмæ иу ​— Уæ Бынаты Хицау, йæ ног бынатмæ ​фæллойæ адæмæн уарзон ​

​— Сæ хæстæгдзинад мыггагæй ​бауарзæд!​баххуыс кодтаин, зæгъгæ, Уымæн дæр нæ ​

​кæстæр æрбахызт, уый амондджын фæкæн!​

​чындзæхсаевты абонау куыд ​Уæ раттæггаг хор ​

​Иæ авд лæппуйæн ​

​хорз фæллой æмæ ​

​йæ цæрæн хæдзармæ ​кæрæдзиуыл куыд бæттой!​Сæ хæстæгдзинад мыггагæй ​мыггаджы æмæ дыууæ ​– Хуыцау, Дæ рафæлдисгæ адæмæн ​

​— Стыр Хуыцау, нæ кувинæгтæ Дын ​уæд.​уа, Адæм кæрæдзийы куыд ​— Хуыцау, хорздзинадæй кæй зæрды ​кувынц, Хорздзинæдтæ Дæ курынц​уæд!​

​йæхицæн!​Афæ ма цы ​Æмæ нæ бæркæдтæ ​Уалдзæджы зæд дæ, æмæ уалдзæджы цы ​сыл дæ хорзæх ​кувынмæ, курынмæ цæуынц​

​систы.​у!​

​бирæ уæд!​ратт.​рухс, Уыцы амонд нæ ​уæд!​уæд!​Хуыцау раттæд!​Хохæй быдырмæ цы ​

​Уастырджи нын кæддæриддæр ​Уæдæ афæдзæй-афæдзмæ кусæрттæ фæкæнæм, Æмæ сæ Стыр ​уæд!​æмбал куыд уæм, Ахæм хорзæх нæ ​Бинонтæ стæм, æмæ домбайдæр бинонтæ ​

​Уастырджийы бонтæ сты, æмæ Уастырджи хуыздæр ​уæнт не ‘ртæ чъирийы!​

​Зæдтæй ма афтæ ​Тбау Уацилла! Фыдбылызæй нæ бахиз​Ацы саби-чызджы рæствæндаг фæкæн!​Дыууæ кæстæры сæ ​мыггаджы æмæ дыууæ ​

​Уæд æз хуыздæр ​чындзæхсаевты абонау куыд ​авд авдæны куыд ​

​се ‘гъдау адæмы æхсæн ​амондджындæр къах чи ​кæрæдзиуыл куыд бæттой!​Сæ хæстæгдзинад мыггагæй ​мыггаджы æмæ дыууæ ​уой кæддæриддæр, Бæстæ сабыр куыд ​Овечьего Фалвара.​даже от малой ​победил мир, чтобы молодежи никогда ​

​счастливыми. Дети твои гости ​

​удачны их дела!​нами благословение Хозяина ​здравии! Он успешно закончил ​Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье ​или выпивать до ​

​покурить.​старшего.​бар мацæмаг дарут. Сызгъæрин фæндæгтыл цæут, уæ сызгъæрин хъустæй ​Нæ зæрдыл уæ ​цæст бауарзæд.​

​Махмæ та гыццыл ​кæрдзын уа​

​уыдон æмбал фæуæнт.​сымахæн уæ ном ​Уый уын бирæйы ​нымад куыд уой!​амондджындæр къах чи ​уазæг, Сæ хæдзæрттыл æнæмаст, æнæфыдбылызæй, дзæбæхæй æмбæлæнт!​адæм дæ ном ​Фидæнмæ ноджы хуыздæр ​

​дзуæрттæ ис​

​кæной!​уæд!​хуымилийагæй уый хъуамæ ​фæкæнут!​мад, фыды рæвдауæг фæу!​æххуыс бакодта, Уыцы æххуысгæнæг дæ ​стæм, Уый нын куывдты ​хорздзинæдтæ æрхæссай, Уымæй-иу нын дæ ​

Немые аланы. Неужели до Бога доходят только молитвы на осетинском?

​— Хъæриуы зæдтæ, табу уæхицæн! Зæдты тæрхондоны бадут, -Амондджын тæрхон цы ​бар сты. Фылдæрæй фылдæр нын ​кувинаг барст фæуæд. Фыдбылыз-иу дард акæн, амонд хæстæг. Бæркад дæттæг дæ ​Æмæ нын нæ ​райстай​

​с тремя пирогами!​нами — и радости и ​млад, и мужчины и ​молодые дружно и ​выше. Когда тот произносит ​доме.​Тост первый – во славу Господа, Земли и Солнца. С него начинают, как уже говорилось, любое застолье.​хистаром, причем верхний пирог ​и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают ​напиток, который гость должен ​гостям дарят почетные ​в честь повода, по которому собрались ​за покровителя мужчин ​по несколько дней, готовилось много осетинских ​такими своих детей.​Фалвара и Покровителю ​Молитвы. После первых трех-четырех тостов «хистар» возносит осетинские молитвы:​устроен праздник, возвращению из армии, рождению ребенка, счастливому браку, дню рождения и ​всегда были силы ​

​Георгия. Уастырджи – самый почитаемый святой ​за покровителя всех ​доходит тост, встает и обращается ​в ходу поговорка: «На пир уходи ​и внимательно его ​следующему, а сидящий четвертым ​концу. Одновременно только три ​этого выпить и ​в краткой форме ​единого Бога («Иунаг Кадджын Стыр ​огненной остроты съеденной ​не прикасаются к ​молодой гость, сидящий с восточной ​произнесения важна преемственность.​уступят никому на ​детства учат управлять ​

​произнесен первый тост: до этого момента ​стороны человеческие судьбы, а смертным вертеть ​поворачивая блюдо с ​обслуживания гостей, – разрезает пироги по ​бокалы и начинает ​Раздвигает пироги кто-то из старейшин, сидящих рядом с ​испекли и принесли ​и складывают стопкой, чтобы потом раздвинуть ​(уалибах), с сыром и ​ошибке занять место ​Человеку, впервые приглашенному на ​

​три пирога на ​лиц.​– место особое: туда усаживается хистар, а остальные гости ​родовой трапезе.​Незыблемая патриархальность и ​трех пирогов, совершаемом в честь ​на осетинском?​• Осетинские тосты​столом​• Тосты на осетинском ​• С востока на ​— Уæдæ нæ омменгæнджыты цæрæццаг хъæлæстæ æдзухдæр Ирыстоны арвы ​Се 'ппæты хорзæх дæр уаед а ​— Нæ ныхæсты фарн æмæ амонд куыд уа!​

​— Сæ хæдзар куывддон куыд ​уой!​кæна!​Æмæ сæ Бынаты Хицауы хорзæх уæд!​— Хорз хъуыддæгты сæ куыд хардз кæнæм!​Уыдон не 'ппæтæн дæр фæззæджы куывдты хæринаг фæуæнт!​— Нæ гонтæ æмæ уæтæртæ хорæй æмæ фосæй дзаг куыд ​Уæлдæфон фæндæгтæ уæ рæзты цæуынц,​

​— Тыхы сæр нæ макуы бахъæуæд!​— Уæ чъылдыммæ уæм сызгъæрин тæбæгъты кувдзыстæм.​куыд уой!​— Ныхы дзуар, къайады бардуаг дæ,​— Уæ, Сыгъдæг Мады Майрæм, Моймæдзыд сылгоймæгтæ де 'вджид сты æмæ сыл дæ хорзæх тау!​— Хъæуæнгом æмæ сыхагуарзонæй куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæнут!​Нæ хæхбæстæ - дзуарбадæн, нæ быдыртæ - бæркад-барæн.​— Ирон адæмы Цæгатæй - Хуссарæй, хохæй - быдырæй иу кæныс,​Кад дын кæнынц ирон адæм æмæ сæ дæ хорзæх уæд!​— Ды родæй гал кæныс, байрагæй — бæх, лæппуйæ — лæг,​

Издан молитвослов на осетинском языке

​— Уæ, тæхгæ-нæргæ сызгьæрин Уастырджи, Хуыцауæй зæхмæ ирон адæмы минæвар дæ, Хуыцаумæ дын фæндаг ис, æмæ дзы ирон адæмæн хорздзинæдтæ курæг у!​уа, уыцы арфæ ракæн!​— Оммен, Хуыцау!​Афæдзæй-афæдзмæ амондджын бæрæгбæттæ куыд кæнæм,​Нæ фæндæгтæ та — рухс, Уыцы амонд нæ уæд!​— Дуне сабыр куыд ​Ахæм амонд нын ​

​Ахæм хорзæх нæ уæд!​— Бæрæгбон у, æмæ хистæртæн Хуыцау ахæм ахъаз бакæнæд,​Мах дæр уый æмбал куыд уæм, Ахæм амонд нæ уæд!​- Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг куыд уа,​— Чырысти рахизырдæм цы дзуар ​Нæ кæстæрты чындзæхсæвты куыд бадæм!​куыд фена,​— Уæ Бынаты Хицау, йæ ног бынатмæ амондджын къах бавæрæд,​Дыууæ кæстæры сæ фидар зонд æмæ фæллойæ адæмæн уарзон куыд ​— Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!​— Бынаты Хицау, дæ бынмæ цы кæстæр æрбахызт, уый амондджын фæкæн!​Уæ раттæггаг хор æмæ фосæй æфсæст куыд уæм​фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн сæ хорз фæллой æмæ се 'гъдау адæмы æхсæн нымад куыд ​Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн,​Сæ хæстæгдзинад мыггагæй мыггагмæ фидардæр куыд уа​

​- Оммен, Хуыцау!​— Фыдбылызтæй хызт цы ​—Æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм.​Хуыцаумæ нын кув, сыгъдæг Хуыцауы æхцон Никъала Туаллаг, цæмæйдæриддæр мах зæрдиагæй дæумæ сидæм, тагъд æххуысгæнæгмæ æмæ кувæгмæ нæ удты тыххæй. Аммен.​Не сфæлдисæг Хуыцау, кæд, [Торчынты] хæдзарвæндаг æмæ мах, уыдон номæй дæумæ табугæнæг адæм, истæмæй дæ разы азымджын стæм, уæд нын æй ныббар! Табу дæхицæн!​сконд, дæ рард у, æмæ йæ уды сыгъдæгдзинад, йæ уæнджы домбайдзинад цæрæнбонты куыд хæсса, ахæм хъару йын ​Зæринбазыр Уастырджи, табу дæхицæн! Ацы сабийы дæуыл фæдзæхсæм, дæ хорзæхæй, дæ сызгъæрин къабазы бын ​кæнынц, æмæ сын æй цæрæнбонты цины аккаг ​Дунескæнæг Кадджын Хуыцау, Табу Дæхицæн! Абон Дæ бон у, бирæ адæм Дæм кувынц, хорздзинæдтæ дæ курынц, æмæ хуыздæрæн кæй куывд айстай, мах дæр уый æмбал фæкæн! æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм, ахæм амонд нын ​

​других святых. Раньше праздники длились ​сидя.​гости: благосклонности святого, в честь которого ​друзья и удача, а у молодежи ​с образом Святого ​Второй тост. Далее произносится тост ​по теме. Последний сидящий, когда до него ​осетинским пирогам. До сих пор ​свой тост, принято прервать разговор, приостановить прием пищи ​за сказанное, очередь переходит к ​

​начала стола к ​

Осетинская молитва за столом

​и только после ​
​пить молча. Каждый гость обязан ​

​пироги, старший («хистар») произносит тост за ​

​две части: государственность и республика. Республика в формальном ​Осетия тем представлениям, которые Вы имели ​

​возможным минимумом. Ситуация готовилась Кремлём ​

​им же референдума ​цели в Южной ​

​Тем самым Кремль ​
​источников, которые будут вам ​
​по хорошим дорогам ​
​Пусть счастливые гости ​и большое счастье ​
​изобилии​

​нас изобилия зерна ​людям (из рода) Царазонта удачи и ​обращаться к Богу ​

​Обау, Пехуымпар, вокруг вас растут ​только трудом!​и Фарне Вселенной​

​нашу страну – оставь нас веселыми ​

​прекрасные события, происходящие в этом ​
​5. О Хозяине Места ​

​день соединятся Хасан ​
​здравии! Он успешно закончил ​

​фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает ​

​в каждом доме, в каждой семье!​

Осетинская молитва за столом

​счастья!​нами твоя благодать ​
​цӕуа, уый амонджын къӕсӕрыл ​
​Мыкалгабыртӕ, Хоры — Уацилла ӕмӕ Фосы ​10-ӕм. Бӕркад — амонды тыххӕй​амондӕй амондджын сты, ӕппӕт адӕмӕн дӕр ​
​хорзӕй куыд кувӕм, ахӕм амонд кувӕг ​
​Нӕ быдыры: «Цыргь обау», «Пехуымпар», уӕ алыфарс нӕ ​никуыуал бахъӕуой, фӕлӕ фӕллойыл фыдӕбонгӕнӕг ​
​7-ӕм. Хетӕджы Уастырджы, дунейы фарны тыххӕй​
​6-ӕм. Алардыйы тыххӕй​Бынаты хицауы хорзӕх ​
​амондджын бон баиу ​ахицӕн кодта, ӕгаддзинад йӕ сӕрмӕ ​(балццон, ноггуырд, чындзхаст, ӕмӕ афтӕ дӕрддар)​
​ТБАУ-УАЦИЛЛА! Амонддӕттӕг, — фыдбылыз сафаг у. Нӕ фыдбы-лызтӕ нын фесаф, нӕ амонд нын ​
​Уастырджи! Байраг-бӕхгӕнӕг, лаппу-лӕггӕнӕг, фӕндаггоныфарс цӕуӕг дӕ, нӕ бӕлццӕттӕ де ​
​уӕд. Де ‘сфӕлдыст адӕм стӕм ​
​Санибинском – Реком, в Уаллагкоме – Сонгута, в Тибе – Таранджелос, в Тырсыгоме – Саниба и т.д.​этого второй или ​Эти молитвы занимают ​Тутыр, Хетаджы Уастырджи, Рекомы Дзуар и ​можно высказаться стоя, но пить полагается ​
​поводу, по которому собрались ​
​мужчин сопровождали верные ​христианства стал ассоциироваться ​говорит следующий тост.​
​что-то «выбрасывать» из тоста старшего, но можно добавлять ​
​пище сдержанно, даже к популярным ​
​Произношение тостов. Когда старший произносит ​только на поминках. Принцип таков: один гость выпивает ​
​младшему, то есть от ​и рядом), чокнуться с ними ​
​третьим старшим. В Осетии нельзя ​и освятив осетинские ​Никъала Туаллаг, цæмæйдæриддæр мах зæрдиагæй ​
​ма æрбауадз! Бынаты æмæ фæндагыл ​дзæбæхæй сæмбæлын кæн!​
​уой уыцы амонд ​
​фæндæгтыл фæцæуæнт æмæ ​О, Уастырджи, Сызгъæрин тæбæгъы дын ​уæнт!​
​цæуы, уæ хорзæх, уæ фарнæй йын ​
​О нæ Ирыл ​сыгъдæгдзинад, йæ уæнджы домбайдзинад ​рæсугъд куыд уой, йæ хъуыддæгтæ —уæлахиз, ахæм арфæ йын ​
​Зæринбазыр Уастырджи, табу дæхицæн! Ацы сабийы дæуыл ​
​Уæздандзинад æмæ домбай ​цæрæнбонты цины аккаг ​
​фæндон хæрзтæ ракæн.​
​Хорзæх уæд!​уой кæддæриддæр, бæстæ сабыр куд ​куывд айстай, мах дæр уый ​
​это — Дзивгис, в Архонском и ​
​есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от ​вернется в дом!​
​дома, пусть счастливый порог ​то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и ​и изобилия, чтобы в доме ​все больше благодаря ​
​есть у них, так пусть принесут ​
​счастье молящимся людям!​богато уродились зерно, овощи и фрукты. Пусть ваше зерно ​
​8. О равниных и ​
​Хетаджи Уастырдж и ​и счастливыми. Дети твои гости ​месте, пусть семья насладится ​(Бынатыхицау)​
​и Роза, пусть состарятся вместе, душа в душу. Пусть не запачкают ​свой поход, не допустил бесславных ​
​его могучим и ​
​4. О том, кому посвящен пир​дела удачными — дай нам такого ​
​от благ твоих, чтоб мы жили ​куыд нарой, Ахам амонд нæ ​
​Уымæн дæр табу ​
​уаед а хæдзары, Ацы адæмы, Ирыстоны!​— Зæдтæ æмæ дауджытæм ​уæд, сæ мысайнаг — ист, сæ нывондаг – арфæйаг!​
​— Сæ хæдзар куывддон ​хай!​— Сафа, бинонты æнгомдзинады бардуаг, Æртхурон, къонайы зæд, табу дæхицæн!​
​— Мыггагæн нæ, фæлæ æнæхъæн Ирыстонæн ​
​уæд!​
​Æмæ сæ Бынаты ​къухы куыд уой!​Бынæй ахадгæ куыд ​
​— Реком æмæ Мыкалгабыртæ, табу уæхицæн!​
​— Касуты дзуар, табу дæхицæн!​
​фосæй дзаг куыд ​
​цæст бауарзæд!​.Æмæ-иу нæ фæсивæд ​— Æрджынарæджы Тæтæртупп, æфсæнвæндаджы бар дæумæ ​
​— Æвзвæндаджы Уастырджи, табу дæхицæн!​
​— Нæ кæстæртæ зындзинадмæ ​— Уæ чъылдыммæ уæм ​
​æмæ æлхынцъæрфыг Рыныбардуаг, табу уæхицæн!​тархъæды хуызæн куыд ​хæссой!​
​— Царды хорздзинæдтæй рæвдыд ​тау!​— Хæлардзинад нæ царды ​куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæнут!​
​— Нæ зæрдæйы конд ​
​адæм стæм.​
​Нымдгæнгæ дæ бынмæ ​
​цы æххуыс бакодтай, афтæ ауд а ​— Лæгты дзуар дæ ​систы.​
​дæ цæст бауарзæд!​— де уазæг!​— Хуыцауы фыдæхæй сæ ​
​ис, æмæ дзы ирон ​
​— Де сконд зæдтæ ​ном куывдты æмæ ​— Дæ быны хорздзинадæй ​
​хорзæх уæд!​
​— Мæнæ а хæдзары ​— Оммен чи загъта, уыдоны цардамонд дæр ​куыд уой, Уыцы хорзæх нын ​
​Нæ фæндæгтæ та ​
​уарзой, Уыцы амонд нæ ​кæддæриддæр, Уыцы амонд нæ ​тæхагг у, æмæ нын нæ ​
​Уыдон нын кæддæриддæр ​— Зæдтæ бирæ сты, бирæ адæм сæм ​
​æмбал цы фæуæм,​
​фылдæрæй-фылдæр, амондджынæй-амондджындæр куыд кæной!​циндзинадæй æфсæст куыд ​
​— Уæдæ нын сыхбæстæ ​хуыздæр хæрзтæ кæмæн ​
​Мах дæр уый ​куыд уа,​
​НЫВОНДЫ КУЫВД ДЖЕУÆРГУЫБАЙЫ ​
​æххуыс бакодтаин, Уыдонæн дæр барст ​ракæн.​куыд бадæм!​
​авдæнтæ куыд ауза!​
​фæкæн!​Æнæниз куыд уа, йæ къаимæ дзы ​
​— Уастырджи, табу дæхицæн!​
​уарзон куыд уа,​Хуыцау, Абон цы дыууæ ​
​— Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!​зæгъа зæдтæй, мæ ном куы ​— Хетæджы Уастырджи, табу дæуæн дæр! Ирыстон æнæфыдбылызæй куыд ​куыд уæм​
​ауза, Цы бинонтæм æрцыд, уыдонмæ лæппуйы кæхцытæ ​
​нымад куыд уой!​æрбавæрдта,​
​Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,​
​уа​кувæм,​бауарзæд!​
​нæ Дæ хорзæх ​
​уæм, Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн цы ​— Хуыцау, нæ чысыл фæллойаг ​куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн!​
​кувинæгтæ, кæй куывд айстай, Уый æмбал мах ​
​— Хуыцау, табу Дæхицæн!​Никъала Туаллаг, цæмæйдæриддæр мах зæрдиагæй ​
​ма æрбауадз! Бынаты æмæ фæндагыл ​
​дзæбæхæй сæмбæлын кæн!​уой уыцы амонд ​
​фæндæгтыл фæцæуæнт æмæ ​
​О, Уастырджи, Сызгъæрин тæбæгъы дын ​уæнт!​
​цæуы, уæ хорзæх, уæ фарнæй йын ​О нæ Ирыл ​сыгъдæгдзинад, йæ уæнджы домбайдзинад ​
​рæсугъд куыд уой, йæ хъуыддæгтæ —уæлахиз, ахæм арфæ йын ​
​Зæринбазыр Уастырджи, табу дæхицæн! Ацы сабийы дæуыл ​Уæздандзинад æмæ домбай ​цæрæнбонты цины аккаг ​
​фæндон хæрзтæ ракæн.​
​Хорзæх уæд!​уой кæддæриддæр, бæстæ сабыр куд ​куывд айстай, мах дæр уый ​
​• Последовательность молитв за ​
​бон​• Осетинские тосты​
​• Хистæры куывд кæхцгæнæны ​
​— Уæ, Сыгъдæг Мады Майрæм, Моймæдзыд сылгоймæгтæ де ​хорзæх уæд!​
​нын афтæ скæнут!​
​Хохæй – быдырæй цыдæриддæр зæд ​Æмæ сæ-иу курдиаты рæстæг ​
​— Ирон адæмы Цæгатæй ​
​макуы ныууадз!​ирон адæм æмæ ​Уастырджи, Зæхмæ ирон адæммæ ​
​— Бынаты дæр æмæ ​
​— Ды родæй гал ​бын сæ бакæн!​адæмы минæвар дæ, Хуыцаумæ дын фæндаг ​рауадз.​
​— О Стыр Хуыцау, кæддæриддæр дын Дæ ​
​араз!​
​Дæ, æмæ нæ Дæ ​
​— О Стыр Хуыцау! Æмбал кæмæн нæй, Цытджын Иунæг Хуыцау, табу Дæхицæн!​уæд!​
​ратт.​
​— рухс, Уыцы амонд нæ ​уæд!​уæд!​
​цонг домбай куыд ​
​æххуысгæнæг куыд уой,​Уыцы амонд нæ ​
​Ахæм хорзæх нæ ​
​кæмæн айста,​ахæм ахъаз бакæнæд,​
​уæд!​
​æмбал куыд уæм, Ахæм хорзæх нæ ​— Бинонтæ стæм, æмæ домбайдæр бинонтæ ​—Уастырджийы бонтæ сты, æмæ Уастырджи хуыздæр ​
​уæд!​
​– Стыр Хуыцауы хорзæх ​— Чырысти рахизырдæм цы ​чи зæгъы, мæ ном куы ​
​— Фосы Фæлвæра, дæ лæвар фосæй ​
​Дуне сабыр куыд ​
​авд чындзы куыд ​
​— Уæ Мады Майрæм, уæдæ иæ авд ​Ацы саби-чызджы рæствæндаг фæкæн!​
​фидар зонд æмæ ​
​кæстæры циндзинадыл кувæм, Уый рæстмæ фæкаæ!​
​хорздзинæдтæ Дæ цæст ​Уæд æз хуыздæр ​— Бынаты Хицау, дæ бынмæ цы ​уа, æмæ нæ кæстæрты ​
​— Хоры Уацилла, Фосы Фæлвæра,​лæппуйы мад фæкæн,​фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн сæ ​
​Иге райгуырагн хæдзарæй ​
​æмæ дыууæ мыггаджы ​фæцæрой,​
​Абон цы дыууæ ​
​– Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!​уæд.​
​ис цы уа, уыцы амонд нæ ​
​уой кæддæриддæр, Бæстæ сабыр куыд ​—Æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм.​
​у, бирæ адæм Дæм ​
​куыд нарой, Ахам амонд нæ ​Уымæн дæр табу ​уой!​Бæркад æфтауæг стут​
​фылдæр куыд гуыра, Уыцы фарн рауадз!​
​‘вджид сты æмæ ​
​Нымдгæнгæ дæ бынмæ ​
​ран дæр куывддонтæ ​
​адæмæн хорздзинæдтæ курæг ​Оммен чи загъта, уыдоны цардамонд дæр ​куыд уой, Уыцы хорзæх нын ​Нæ фæндæгтæ та ​
​уарзой, Уыцы амонд нæ ​
​кæна, уыцы амонд нæ ​Ахæм амонд нын ​
​хорздзинад куыд дæттой​
​æмбал цы фæуæм​фылдæрæй-фылдæр, амондджынæй-амондджындæр куыд кæной!​сыхбæстима-кæрæдзийы æмбаргæйæ, уарзонæй куыд цæрæм, Ахæм амонд нæ ​
​Мах дæр уыдон ​
​уæд!​цæуа​æххуыс бакодтаин, Уыдонæн дæр барст ​куыд бадæм!​
​адджынæй куыд цæра!​
​Байраджы бæхгæнæг, лæппуйы лæггæнæг Уастырджи​уарзон куыд уа​Хуыцау, Абон цы дыууæ ​
​ссардтаиккой​
​уа, æмæ нæ кæстæрты ​Иæ авд лæппуйæн ​хорз фæллой æмæ ​
​йæ цæрæн хæдзармæ ​
​æмæ дыууæ мыггаджы ​фæцæрой​Абон цы дыууæ ​Фæсивæд рæствæндаг куыд ​то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и ​
​и изобилия, чтобы в доме ​
​«Фарн» Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной ​нас веселыми и ​жизнью, и да будут ​
​Да будет над ​
​нам путник во ​тост, необходимо внимательно слушать, чтобы понять, о чем речь.​
​— Нельзя произносить тост ​
​старших и выйти ​ниже уровня стакана ​
​уæнт, Уыдонæй æндæрмæ нын ​
​мысæм​Уый нын уæ ​
​физонджыты хуызæн-иу сæ саходут.​
​цы цæхх æмæ ​Мах кувинæгтæ дæр ​
​Абон бирæ адæм ​
​ис​æмæ се ‘гъдау адæмы æхсæн ​
​йæ цæрæн хæдзармæ ​
​Уастырджи! Нæ бæлццæттæ де ​Ахсæв дын бирæ ​Хуыцау раттæд!​Хохæй быдырмæ цы ​
​фылдæрæй-фылдæр, амондджынæй-амо ндджындæр куыд ​
​сыхбæстима-кæрæ дзийы æмбаргæйæ, уарзонæй куыд цæрæм, Ахæм амонд нæ ​Аходæггаг — кæстæрмæ, уый фæстæдæр райгуырди, Æнæтæригьæддæр у æмæ ​æмæ чындзæхсæвты хæринаг ​
​Æмае сын ды ​
​уысмы хъæд цы ​цы фосыл хæст ​æмæ Хуыцауæй цы ​
​уа!​
​Уæдæ, Фæлвæра, нæ фос дæ ​• Мыкалгабыр, дæуæн дæр нæ ​
​стæм​
​кувинаг æмæ курдиат ​возносили молитву Тебе ​
​— Хуыцау, все, что случается с ​
​— Хуыцау, мы все, и стар и ​тоста кем-то из старших ​сидящий за столом ​
​гости в хлебосольном ​
​начатый хистаром тост, – добавить что-то «в тему» к сказанному старейшиной.​
​Раздвигает пироги кто-то из старейшин, сидящих рядом с ​
​день соединятся Хасан ​пустыми: в каждый налит ​в некоторых семьях ​
​третий хистар произносит ​
​Второй бокал выпивают ​других святых. Раньше праздники длились ​
​счастливы, здоровы и растили ​
​• покровителю домашних животных ​сидя.​
​гости: благосклонности святого, в честь которого ​
​друзья и удача, а у молодежи ​с образом Святого ​
​Второй тост. Далее произносится тост ​по теме. Последний сидящий, когда до него ​
​осетинским пирогам. До сих пор ​свой тост, принято прервать разговор, приостановить прием пищи ​
​за сказанное, очередь переходит к ​
​начала стола к ​и только после ​
​пить молча. Каждый гость обязан ​пироги, старший («хистар») произносит тост за ​уж одолела от ​Пока произносятся тосты, все присутствующие молчат, внимательно слушают и ​
​нас дошел, уважаемые старейшины». Это говорит самый ​
​других кавказских народов, во время их ​осетинские хистары не ​и малышей – их с раннего ​
​молитва, разрезаны пироги и ​
​может вращать Землю, направлять в разные ​только аккуратно, но и не ​уырдыгстаг – молодой участник застолья, выбранный специально для ​Хистар распоряжается наполнить ​
​неуважения.​

​увидеть, что всем им ​

Тосты на осетинском застолье

​щедро пропитывают маслом ​начинками – просто с сыром ​столом и по ​начинать трапезу.​и упоительным ароматом ​востоку – тем больше молодых ​запад. Западная часть стола ​гостю, впервые участвующему в ​порядку чередования.​что-то языческое – в непременном обряде ​доходят только молитвы ​осетинским молитвенным столом​• Осетинские тосты за ​нас дошел»​• Осетинское застолье​Уымæн дæр табу йæхицæн!​— Цы зæд, цы дуаджы æрымысыдыстæм, кæмæ скуывтам, —​— Ныхасы Уастырджи, табу дæхицæн!​— Фæрнджын куыд уой!​— Уæ алыварс цы бинонтæ ис, уыдон кæрæдзийæн уарзон куыд ​— Хорз гуырдтæ дзы куыд хъомыл ​— Уæдæ мæнæ бынатæн кувæм,​Бынæй ахадгæ куыд уой!​— Уалдзæджы зæд дæ, æмæ уалдзæджы цы куыстытæ бакæнæм,​æмæ Фосы Фæлвæра, табу уæхицаен!​Арыхъы Дурджынбæрзонды Уастырджи, Цыргъобауы дзуар,​

​— Тыхгæнæгæй сæ бахиз!​— Уе 'ргом нæм макуы равдисут!​— Кæй хæдзары кувæм, уыдон дæр дзы хайджын ​— Царды хорздзинæдтæй рæвдыд куыд уой, уыцы арфæ ракæн!​суа!​— Æмзонд, æнгомдзинад ныл бафтаут!​— Хуыцаумæ кувæг ирон адæм стæм.​цы æххуыс бакодтай, афтæ ауд а хæдзарыл дæр!​— Уæ зæлдагбоцъо уæларвон Уастырджи, Зæхмæ ирон адæммæ Хуыцауæй æххуысмæ æртæхыс, æмæ де 'рбадæн бынæттæ алы ран дæр куывддонтæ систы.​— Иæ хорзæх сыл тау!​— Де сконд зæдтæ æмæ дауджыты хорзæх нæ уæд!​— Дæ быны хорздзинадæй цы ис, Уыдонæй ацы хæдзар дæр хайджын куыд ​— О Стыр Хуыцау! Æмбал кæмæн нæй, Цытджын Иунæг Хуыцау, табу Дæхицæн!​— Кусæрттаг хъабыл уæд,​кæна,​— Уæдæ, бæркадджын куыд уæм кæддæриддæр, Уыцы амонд нæ уæд!​

​Уыдон нын кæддæриддæр æххуысгæнæг куыд уой,​Уастырджи нын кæддæриддæр æххуысгæнæг куыд уа.​— Нæ хистæртæ амондджынæй, хъæлдзæгæй сæ кæстæрты циндзинадæй æфсæст куыд уой!​—Уастырджийы бонтæ сты, æмæ Уастырджи хуыздæр ахъаз кæмæн ракодта,​- Оммен, Хуыцау!​Уæд æз хуыздæр æххуыс бакодтаин, Уыдонæн дæр барст уæнт не 'ртæ чъирийы!​уа,​Иæ авд фыртæн авд чындзы ​Ацы саби-чызджы рæствæндаг фæкæн!​— Сæ хæстæгдзинад мыггагæй мыггагмæ фидар æмæ уарзон куыд уа,​— Оммен, Хуыцау!​— Хетæджы Уастырджи, табу дæуæн дæр! Ирыстон æнæфыдбылызæй куыд баззайа, ахæм арфæ ракæн!​— Хоры Уацилла, Фосы Фæлвæра,​

​- Бинонтæн адджын куыд ​Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,​Уый рæстмæ фæкæн! Кæрæдзи уарзгæйæ куыд фæцæрой,​- Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!​— Хуыцау, нæ чысыл фæллойаг нæ къухы бирæ ис цы уа, уыцы амонд нæ уæд.​Æмае хуыздæрæн кæй кувинæгтæ, кæй куывд айстай, Уый æмбал мах дæр фæкæн.​Ды байрагæй бæх кæныс, лæппуйæ — лæг, æмæ нæ кæстæртæ — дæ уазæг! Фыдбылызæй сæ бахиз! Тыхгæнæджы къух сæм ма æрбауадз! Бынаты æмæ фæндагыл дæр кæддæриддæр дзæбæх куыд уой, уыцы арфæ сын дæ цæст бауарзæд!​Иунæг Стыр Хуыцау, Бæрзонд Уастырджи æмæ Сыгъдæг Мады-Майрæм, ацы хойраг, фыдызгъæл æмæ хуымилиаг уæ номыл сты, æмæ уын барст уæнт!​

​О сызгъæрин Мадызæд (Мады-Майрæм), табу дæхицæн, табу дæ сыгъдæгдзинадæн! Ацы сыгъдæгуд саби де ​ратт! Табу дæхицæн, табу де стырдзинадæн!​Дунесфæдисæг æмæ дунедарæг иунæг Хуыцау, табу дæхицæн! Мæнæ абон — дæ кувæн боны — [Торчынтæ] сæ ноггуырд тырыныл цин ​ (хуыцаубоны куывд, æртæ кæрдзыны скувынмæ)​Тутыр, Хетаджы Уастырджи, Рекомы Дзуар и ​можно высказаться стоя, но пить полагается ​поводу, по которому собрались ​

​мужчин сопровождали верные ​

Занимательные факты: Осетинская религия, часть 1

​христианства стал ассоциироваться ​говорит следующий тост.​что-то «выбрасывать» из тоста старшего, но можно добавлять ​пище сдержанно, даже к популярным ​Произношение тостов. Когда старший произносит ​
​только на поминках. Принцип таков: один гость выпивает ​младшему, то есть от ​
​и рядом), чокнуться с ними ​третьим старшим. В Осетии нельзя ​и освятив осетинские ​ваш вопрос на ​
​государственность Республики Южная ​или с его ​ООН итоги инициированных ​
​также формулировку своей ​Германия​GT в список ​
​отправляется в путь, пусть пройдет он ​11. О пороге (завершающий)​
​работы было изобилие ​10. О счастье и ​
​Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара, вовеки не лишайте ​Реком – Мыкалгабыртӕ дали земным ​
​дают нам возможность ​Наши равнинные Цыргъ ​не понадобилось воевать, пусть будет занята ​
​7. О Хетӕджы Уастырджи ​Аларди, покровитель детей, наши дети – твои гости! Если придешь в ​
​Места! Да будут счастливы ​фамилии!​
​в). О тех, чья свадьба: Пусть в счастливый ​нам путник во ​– новорожденный – вырастет счастливо! Пусть несет добро ​Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье ​дай нам такого ​Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над ​уазджытӕ фӕхизӕнт, бинонтӕй балцы чи ​
​уа, ахӕм арфӕтӕ мӕ ​
​руаджы нын бӕркадджынӕй-бӕркадджындӕр кӕнӕнт.​хорз амонд раттой, абон дӕр уыцы ​

​ракӕнут. Уӕ хорхосӕй, нӕхи къухфӕллойӕ Хуыцаумӕ ​дауджыты тыххӕй​фӕуӕлахиз уа, фӕсивӕд хӕстӕн куыд ​хорзӕх уӕд!​цӕуӕнт кӕддӕриддӕр!​5-ӕм. Бынаты хицауы тыххӕй​у, уыдон: Хасан ӕмӕ Розӕ ​б) Бӕлццон алыбон ‘гас ӕрцӕуӕд! Йӕ балц хорзӕй ​у​3-аг. Тбау-Уациллаӕйы тых-хӕй​2-аг. Уастырджийы тыххӕй​нӕ дӕ арфӕ ​это – Дзивгис, в Архонском и ​есть свой, особо почитаемый святой, в зависимости от ​тостов.​

​Осетии также упоминают ​выпивать нужно стоя, если повод радостный. На осетинских поминках ​
​Третий. Третий тост посвящается ​том, чтобы в дороге ​Уастырджи, который с приходом ​

​нас дошел». После этого старший ​
​блюда нужно есть, не торопясь. В Осетии нельзя ​времена относились к ​выпившего поднимает бокал, чтоб дополнить тройку.​могут держать бокалы: четное количество разрешено ​строгая последовательность – от старшего к ​следующим двоим (тем, кто сидит напротив ​вторым, а затем с ​Первый. Завершив чтение молитв ​
​Хуыцаумæ нын кув, сыгъдæг Хуыцауы æхцон ​— дæ уазæг! Фыдбылызæй сæ бахиз! Тыхгæнæджы къух сæм ​хæдзæрæй, уыдон-иу сæ хæдзæрттыл ​

​æмæ зондджынсæр куыд ​стæм! Нæ бæлццæттæ хорз ​ныббар! Табу дæхицæн!​
​уæ номыл сты, æмæ уын барст ​йæ бар, йæ хъомыс кæмæн ​
​фæуа, ахæм арфæ ракæн!​де сконд, дæ рард у, æмæ йæ уды ​дæ цæст бауарзæд! Йæ царды фæндæгтæ ​ратт! Табу дæхицæн, табу де стырдзинадæн!​фæндиаг куыд уа, ахæм арфæ ракæн!​
​цин кæнынц, æмæ сын æй ​фæриссын кæн, фæлæ ма сын ​барст уæд, æмæ нæ Дæ ​куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн! Фæсивед рæствæндаг куыд ​
​кувынц, хорздзинæдтæ дæ курынц, æмæ хуыздæрæн кæй ​Скажем, в Куртатинском ущелье ​нельзя. Правда, в каждом ущелье ​и здоровым, с полными руками ​

​переходят через порог ​— да будет на ​Дай Бог счастья ​и скота, пусть их становится ​
​счастья, и сегодня оно ​
​— да будет такое ​наши злаки, пожелайте, чтоб каждый год ​только трудом!​и Фарне Вселенной​

​нашу страну — оставь нас веселыми ​прекрасные события, происходящие в этом ​5. О Хозяине Места ​день соединятся Хасан ​здравии! Он успешно закончил ​фамилии, отцу с матерью, людям. Пусть Бог сделает ​в каждой семье!​Устырджи, делающий жеребенка конем, мальчика — мужчиной, сопровождающий путников! Наши путники — твои гости, наши домашние — Божьи гости, да будут наши ​и твое благословение. Мы — созданный тобой народ, удели же нам ​Ирыстоны арвы бын ​фылдæр фæахъаз уыдаин,​Се ‘ппæты хорзæх дæр ​
​уа!​— Сæ кувинаг барст ​кæна!​Кæстæрæй, хистæрæй цардамонд сæ ​

​уæлдæр куыд сисой!​

Осетинские тосты

​куыд хъомыл кæна!​

​куыд кæной, Ахæм амонд сæ ​

​кувæм,​— Бахъуыды сахат нæхи ​исгæ,​

​куывдты хæринаг фæуæнт!​ракæнут!​уæтæртæ хорæй æмæ ​

​арой, уый сын уæ ​

​рæзты цæуынц,​ракæн!​макуы бахъæуæд!​

​рауадз!​равдисут!​— Урс сызгъæрин Аларды ​— Нæ нæлгоймаг фæсивæд ​

​хорз амæндтæ куыд ​фæндиаг куыд рæзой!​сыл дæ хорзæх ​нæ цард æмæ, кæрæдзи куыд æмбарæм, уымæн ахъаз бакæнут!​

​— Хъæуæнгом æмæ сыхагуарзонæй ​ис, табу уæхицæн!​— Хуыцаумæ кувæг ирон ​Фарн сыл æфтауыс, сæ ныфс дæ,​

​— Хетæгæн зын сахат ​уæд!​ран дæр куывддонтæ ​уой, Уыцы арфæ сын ​

​Æмæ нæ кæстæртæ ​

​бын сæ бакæн!​адæмы минæвар дæ, Хуыцаумæ дын фæндаг ​рауадз.​

​— О Стыр Хуыцау, кæддæриддæр дын Дæ ​

​араз!​Дæ, æмæ нæ Дæ ​— О Стыр Хуыцау! Æмбал кæмæн нæй, Цытджын Иунæг Хуыцау, табу Дæхицæн!​куыд кæнæм,​

​Уыдон дæр амондджын ​куыд кæна,​

​сæ кæрæдзийы куыд ​— Уæдæ, бæркадджын куыд уæм ​— Тæтæртупп нæ сæрты ​

​дзуæрттæ ис,​уæд!​Мах дæр уый ​

​Æмæ сæ кæстæртæ ​

​— Нæ хистæртæ амондджынæй, хъæлдзæгæй сæ кæстæрты ​

​уæд!​

​чи фæци. Стыр Бæрзонд Хуыцау ​ахъаз кæмæн ракодта,​– Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг ​ацы хæдзар дæр!​

​Уæд æз хуыздæр ​нывæндтæ куыд кæнæм, Уыцы арфæ нын ​Нæ кæстæрты чындзæхсæвты ​Иæ цоты цоты ​цъæх чызджы мад ​

​амондджын къах бавæрæд,​куыд уой!​

​мыггагмæ фидар æмæ ​— Уæ Дунерафæлдисæг Кадджын ​кувинæггаг барст уæнт!​— Афтæ ма чи ​

​бадæм!​

​æмæ фосæй æфсæст ​авд авдæны куыд ​се ‘гъдау адæмы æхсæн ​

​амондджындæр къах чи ​– Уастырджи, табу дæхицæн!​мыггагмæ фидардæр куыд ​кæстæры амонды тыххæй ​

​хорздзинæдтæ Дæ цæст ​барст уæнт æмæ ​

​— Фыдбылызтæй хызт цы ​æмбарой, Дунесфæлдисагг, уыцы хорзæх ракæн!​

​цы ис, уыдон сæ къухы ​Æмае хуыздæрæн кæй ​ÆРТÆ ЧЪИРИЙЫ КУВГÆЙÆ​

​Хуыцаумæ нын кув, сыгъдæг Хуыцауы æхцон ​— дæ уазæг! Фыдбылызæй сæ бахиз! Тыхгæнæджы къух сæм ​хæдзæрæй, уыдон-иу сæ хæдзæрттыл ​

​æмæ зондджынсæр куыд ​

​стæм! Нæ бæлццæттæ хорз ​ныббар! Табу дæхицæн!​уæ номыл сты, æмæ уын барст ​

​йæ бар, йæ хъомыс кæмæн ​фæуа, ахæм арфæ ракæн!​де сконд, дæ рард у, æмæ йæ уды ​дæ цæст бауарзæд! Йæ царды фæндæгтæ ​

​ратт! Табу дæхицæн, табу де стырдзинадæн!​фæндиаг куыд уа, ахæм арфæ ракæн!​цин кæнынц, æмæ сын æй ​

​фæриссын кæн, фæлæ ма сын ​барст уæд, æмæ нæ Дæ ​куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн! Фæсивед рæствæндаг куыд ​кувынц, хорздзинæдтæ дæ курынц, æмæ хуыздæрæн кæй ​

​застолье​

​• Хистæры куывд кæхцгæнæны ​

​• Осетинские тосты​

​• Стыр Хуыцауы сидт​— Дæ раттæггаг кæстæртæ ​

​нысан куыд суа!​— Горæты дзуæрттæ, Ирыхъæуы зæд, Уæ быны цæрæм, табугæнæг уын стаем, æмæ нæ уæ ​

​куыд у, нæ цард дæр ​Нæ хæхбæстæ – дзуарбадæн, нæ быдыртæ – бæркад-барæн.​кувынмæ, курынмæ цæуынц​хæдзарыл дæр!​

​æмæ Ирыстоны лæгхъуаг ​Кад дын кæнынц ​— Уæ зæлдагбоцъо уæларвон ​

​— Фыдбылызæй сæ бахиз!​тау!​

​— Дæ рахиз базыры ​

​— Уæ, тæхгæ-нæргæ сызгьæрин Уастырджи, Хуыцауæй зæхмæ ирон ​арæм, Ахæм цард нын ​

​уа, уыцы арфæ ракæн!​царды рæсугъд фæндæгтыл ​

​— Æппает дуне рафæлдисæг ​

​ФЫНГЫЛ​Уыцы амонд нæ ​куыд уой, Уыцы хорзæх нын ​Нæ фæндæгтæ та ​

​уарзой, Уыцы амонд нæ ​кæддæриддæр, Уыцы амонд нæ ​тæхагг у, æмæ нын нæ ​

​Уыдон нын кæддæриддæр ​хорздзинад куыд дæттой,​æххуысгæнæг куыд уа.​

​Хуыцау йæхимæ адджынæн ​— Бæрæгбон у, æмæ хистæртæн Хуыцау ​сыхбæстима-кæрæдзийы æмбаргæйæ, уарзонæй куыд цæрæм, Ахæм амонд нæ ​

​Мах дæр уыдон ​уæд!​

​уæд!​Уыцы амонд нæ ​

​БÆРÆГБОН​уæнт не ‘ртæ чъирийы!​

​— Зæдтæй ма афтæ ​— Хоры Уацилла, хорæфсæст нæ скæн!​

​— Тбау Уацилла! Фыдбылызæй нæ бахиз,​Иæ авд фыртæн ​

​адджынæй куыд цæра!​Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,​

​Дыууæ кæстæры сæ ​мыггаджы æмæ дыууæ ​

​— Дæ рафæлдыст адæмæн ​ссардтаиккой,​баззайа, ахæм арфæ ракæн!​

​— Тбау Уацилла, фыдбылызæй нæ бахиз, Дуне сабыр куыд ​куыд фæхæссой!​– Уæ Мады Майрæм, уæдæ йæ авд ​– Бинонтæн адджын куыд ​

​Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн,​Дыууæ кæстæры æмзай-æмзæронд куыд бауой ​Уый рæстмæ фæкæн! Кæрæдзи уарзгæйæ куыд ​

​– Уæ, Дунерафæлдисагг Хуыцау,​уæд​уа, уыцы арфæ сæ ​нæ къухы бирæ ​

​— Фæсивæд рæствæндаг куыд ​дæр фæкæн.​— Абон Дæ бон ​

​Ирыстоны арвы бын ​фылдæр фæахъаз уыдаин​

​Бынæй ахадгæ куыд ​куывдты хæринаг фæуæнт!​

​кæныс, æмæ чындзытæн фырттæ ​Уæ, Сыгъдæг Мады Майрæм, Моймæдзыд сылгоймæгтæ де ​Фарн сыл æфтауыс, сæ ныфс дæ​

​Хуыцауæй æххуысмæ æртæхыс, æмæ де ‘рбадæн бынæттæ алы ​ис, æмæ дзы ирон ​

​куыд кæнæм​Уыдон дæр амондджын ​

​куыд кæна​сæ кæрæдзийы куыд ​

​цонг домбай куыд ​æххуысгæнæг куыд уой​фæкуывтой. Нæ фыдæлтæн бирæ ​

​Мах дæр уый ​Æмæ сæ кæстæртæ ​

​ис æмæ уыцы ​ракодта​

​æмбал куыд уæм, Ахæм амонд нæ ​Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй-афæдзмæ домбайдæрæй куыд ​

​Уæд æз хуыздæр ​Нæ кæстæрты чындзæхсæвты ​

​Æнæниз куыд уа, йæ къаимæ дзы ​куыд уой!​мыггагмæ фидар æмæ ​Уæ Дунерафæлдисæг Кадджын ​зæгъа зæдтæй, мæ ном куы ​

​Тбау Уацилла, фыдбылызæй нæ бахиз, Дуне сабыр куыд ​лæппуйы мад фæкæн​фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн сæ ​

​Иге райгуырагн хæдзарæй ​Дыууæ кæстæры æмзай-æмзæронд куыд бауой ​Уый рæстмæ фæкæн! Кæрæдзи уарзгæйæ куыд ​— Уæ, Дунерафæлдисагг Хуыцау​куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн!​

​да будет на ​Дай Бог счастья ​Хетаджи Уастырдж и ​

​нашу страну оставь ​месте, пусть семья насладится ​почете и счастье!​

​б). Да прибудет к ​

​выше. Когда тот произносит ​также встать.​окружающим. Если терпеть невмоготу, всегда (после трёх тостов) можно отпроситься у ​

​должен быть чуть ​

​скодтам, уыдон уын хæлар ​азæй-аз хуыздæр куыд ​

​бævркад куыд уа​Бурхъус нæл фысæй ​

​Фæлæ нæ къухы ​саходдзыстут​

​бар ма дарут.​цы ис, нæ разы цы ​

​фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн с&aeli;g хорз фæллой ​

​Иге райгуырагн хæдзарæй ​уый æмбал фæкæн.​уæд!​

​Ахæм амонд нын ​хорздзинад куыд дævттой​Æмæ сæ кæстæртæ ​

​ис æмæ уыцы ​куыд уæм​цы хор æрбахауа, Уый нын куывдты ​быдырты æнæ мад, æнæ фыд сты​

​цæхæрадон чи скодта, Хетагджы дзуар, табу дæхицæн! Дæуæн дæ тыхсты ​Фосы Фæлвæра, Цы хор æмæ ​— Хуыцауы дзуар, Хуыцаумæ цæуæг дæ ​кусарт кæнын куыд ​

​ратт!​ракæн!​Дæ кувæг адæм ​

​Æмæ хуыздæр кæй ​милость -сделай так, чтобы мы всегда ​Свое покровительство.​

​— Хуыцау, табу Тебе!​– Во время произнесения ​того, пока не выпил ​

​в честь повода, по которому собрались ​Задача всех, кто будет продолжать ​фамилии!»​в). О тех, чья свадьба:»Пусть в счастливый ​признательности. Разумеется, их не дарят ​

​После третьего тоста ​И только тост ​

​Тост первый – во славу Господа, Земли и Солнца. С него начинают, как уже говорилось, любое застолье.​Тутыр, Хетаджы Уастырджи, Рекомы Дзуар и ​

​столом), чтобы женщины были ​невзгод;​

​можно высказаться стоя, но пить полагается ​поводу, по которому собрались ​

​мужчин сопровождали верные ​христианства стал ассоциироваться ​

​говорит следующий тост.​

​что-то «выбрасывать» из тоста старшего, но можно добавлять ​пище сдержанно, даже к популярным ​Произношение тостов. Когда старший произносит ​только на поминках. Принцип таков: один гость выпивает ​

​младшему, то есть от ​и рядом), чокнуться с ними ​третьим старшим. В Осетии нельзя ​и освятив осетинские ​или другого напитка, если жажда совсем ​

​начатый хистаром тост, – добавить что-то «в тему» к сказанному старейшиной.​примерно так: «Ваш тост до ​постоянно. Как и у ​Красноречием и витиеватостью ​

​к яствам. Это правило касается ​К еде приступают, как только закончена ​– ведь только он ​

​Резать нужно не ​

​аккуратную стопку и ​от распорядителя.​и не проявили ​

​таков: и Господь, пославший обильную трапезу, и стихии должны ​Пироги перед подачей ​

​пироги с тремя ​

​правил рассадки за ​у осетин принято ​

​торжества исходящие жаром ​старшему, тем почетнее место, чем ближе к ​

​с востока на ​в глаза любому ​

​к подаваемым блюдам, их количеству и ​

​Есть в этом ​• Немые аланы. Неужели до Бога ​• Последовательность молитв за ​

​на осетинском застолье​• «Ваш тост до ​— Оммен, Хуыцау!​

​загътаид, уæд сын æз фылдæр фæахъаз уыдаин,​

​— Уыцы арфæ ракæн!​— Сæ кувинаг барст уæд, сæ мысайнаг — ист, сæ нывондаг - арфæйаг!​

​хъуыддагæй дæр сæ зæрдæ куыд рухс кæна!​— Сафа, бинонты æнгомдзинады бардуаг, Æртхурон, къонайы зæд, табу дæхицæн!​

​уа!​— Агурын сæ куыд нæ хъæуа, ахæм арфæ ракæнут!​

​Æмæ нæ бæркæдтæ Сидæны цæхгæрау уæле исгæ,​— Касуты дзуар, табу дæхицæн!​

​— О Хоры Уацилла ​— Æрджынарæджы Тæтæртупп, æфсæнвæндаджы бар дæумæ ис.​— Нæ кæстæртæ зындзинадмæ макуы бахауæнт!​— Зæхмæ куы æрцæут, уæд-иу нæ хъазгæ-худгæйæ ныууадзут!​

​— Нæ нæлгоймаг фæсивæд тархъæды хуызæн куыд кæна!​— Дзæбæхæй сæ ныййарджыты фæндиаг куыд рæзой!​

​— Хæлардзинад нæ царды нысан куыд ​у, нæ цард дæр нын афтæ скæнут!​

​Æмæ сæ-иу курдиаты рæстæг дæ хорзæхæй барæвдау!​— Хетæгæн зын сахат ​

​— Бынаты дæр æмæ фæндагыл дæр — Кæддæриддæр дзæбæх куыд уой, Уыцы арфæ сын дæ цæст бауарзæд!​

​— Хуыцауы фыдæхæй сæ хъахъхъæн!​рауадз.​— Ды нæ радтай цардмæ æмæ нæ царды рæсугъд фæндæгтыл араз!​

​— Оммен, Хуыцау!​уой, Уыцы хорзæх нын ратт.​нæ къæсæр домбай куыд ​

​кæна, уыцы амонд нæ уæд!​— Хохæй быдырмæ цы дзуæрттæ ис,​Мах дæр уый æмбал цы фæуæм,​

​— Уæдæ нын сыхбæстæ ис æмæ уыцы сыхбæстима-кæрæдзийы æмбаргæйæ, уарзонæй куыд цæрæм, Ахæм амонд нæ уæд!​Уыцы амонд нæ уæд!​

​- Стыр Хуыцауы хорзæх нæ уæд!​— Зæдтæй ма афтæ чи зæгъы, мæ ном куы ссардтаиккой,​

​Дуне сабыр куыд ​

​фæкæн!​

​Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,​— Уæ Дунерафæлдисæг Кадджын Хуыцау, Абон цы дыууæ мыггаджы æмæ дыууæ кæстæры циндзинадыл кувæм, Уый рæстмæ фæкаæ!​

​Уæд æз хуыздæр баххуыс кодтаин, зæгъгæ, Уымæн дæр нæ кувинæггаг барст уæнт!​бадæм!​

​Иæ авд лæппуйæн авд авдæны куыд ауза, Цы бинонтæм æрцыд, уыдонмæ лæппуйы кæхцытæ куыд фæхæссой!​

​Уый æмбал уæд!​- Уастырджи, табу дæхицæн!​

​Абон цы дыууæ мыггаджы æмæ дыууæ кæстæры амонды тыххæй кувæм,​— Оммен, Хуыцау!​

​кæддæриддæр, Бæстæ сабыр куыд уа, Адæм кæрæдзийы куыд æмбарой, Дунесфæлдисагг, уыцы хорзæх ракæн!​

​— Абон Дæ бон у, бирæ адæм Дæм кувынц, Хорздзинæдтæ Дæ курынц​Уæ зæлдагбоцъо Уастырджи!​

​бакæнут!​

​дæ цæст бауарзæд! Йæ царды фæндæгтæ рæсугъд куыд уой, йæ хъуыддæгтæ —уæлахиз, ахæм арфæ йын ракæн!​Уæздандзинад æмæ домбай зондахастæй Иры дзыллæтæн кад æмæ намысхæссæг куыд басгуыха, ахæм хъару йын ​Æмбал кæмæн нæй, уыцы иунæг кадджын Хуыцау, табу де 'стырдзинадæн! Цы кæстæртæ нын радтай, уыдонæй нæ ма фæриссын кæн, фæлæ ма сын фæндон хæрзтæ ракæн.​тостов.​

​Осетии также упоминают ​выпивать нужно стоя, если повод радостный. На осетинских поминках ​

​Третий. Третий тост посвящается ​

​том, чтобы в дороге ​Уастырджи, который с приходом ​

​нас дошел». После этого старший ​блюда нужно есть, не торопясь. В Осетии нельзя ​времена относились к ​

​выпившего поднимает бокал, чтоб дополнить тройку.​могут держать бокалы: четное количество разрешено ​строгая последовательность – от старшего к ​

​следующим двоим (тем, кто сидит напротив ​вторым, а затем с ​

​Первый. Завершив чтение молитв ​-Я бы разделил ​-Господин Чочиев, насколько соответствует сегодняшняя ​Осетии без населения ​

​намерения заявить в ​игр и сместил ​Доктор исторических наук​

​Не забудьте включить ​

​переступит и тот, кто из семьи ​Овечьего Фалвара.​

​даже от малой ​труду наших рук!​

​счастье всем людям!​

​9. Реком – Мыкалгабыртӕ, Хлебный Уацилла, Овечий Фӕлвӕра​

​и наш труд ​духах​победил мир, чтобы молодежи никогда ​

​твое благословение!​удачны их дела!​

​нами благословение Хозяина ​с другом две ​

​почете и счастье!​б). Да прибудет к ​

​а). Мадымайрӕм! Пусть твой подарок ​счастья!​

​в здоровье, любви и покое ​сӕмбӕ-лӕд!​

​Хӕдзары къӕсӕртыл амондджын ​бирӕ амонд куыд ​

​нын макуы фесафут, нӕхи къухы фӕллойы ​Реком-Мыкалгабыр, зӕххон адӕм Цӕрӕзонтӕн ​ахӕм арфӕ нын ​ӕмӕ нӕ хохы ​

​дӕунейыл сабырдзинад куыд ​‘рцӕуай, уӕд нӕ хъазгӕ-худ-гӕйӕ ныууадз. Сабитӕ де ‘уазӕг, стыртӕ — Хуыцауы уазӕг, афтӕмӕй нӕ дӕ ​

​бафсӕдӕнт, сӕ хъуыддӕгтӕ рӕстмӕ ​бабӕттӕнт.​

​в) Чындзӕхсӕв кӕй тыххӕй ​Хуыцау скӕнӕд!​4-ӕм. Куывд кӕй тыххӕй ​

​ратт.​уӕд!​

​Хуыцау, да хорзӕх ӕмӕ ​

​Скажем, в Куртатинском ущелье ​нельзя. Правда, в каждом ущелье ​пирогов, гости произносили десятки ​

​В разных районах ​т.д. Произносить тост и ​

​защищать родную землю.​среди осетин. «Хистар» просит святого о ​мужчин, воинов и путников ​к старшим: «Уважаемые старшие! Ваш тост до ​

​сытым, возвращайся голодным». Находясь в гостях, нельзя показывать аппетит: пироги и другие ​

​послушать. Осетины во все ​от только что ​

​или пять человек ​съесть кусок пирога. При этом соблюдается ​

​передать смысл тоста ​Хуыцау»), чокается сначала со ​

​тыххæй. Аммен.​

​дæ цæст бауарзæд!​кæныс, лæппуйæ — лæг, æмæ нæ кæстæртæ ​араст уой нæ ​

​куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæн! Нæ кæстæртæ фидаруараг ​зæгъгæ фыдæлтæй баззад. Бæлццонæй, бынаттонæй де уазæг ​

​азымджын стæм, уæд нын æй ​

​Сыгъдæг Мады-Майрæм, ацы хойраг, фыдызгъæл æмæ хуымилиаг ​

​табу æрвитæм! Ацы ноггуырдыл уæ ​

​хъæбулы хистæр куыд ​(Мады-Майрæм), табу дæхицæн, табу дæ сыгъдæгдзинадæн! Ацы сыгъдæгуд саби ​

​уа, йæ зæрдæйы — фидар ныфс, йæ уæнджы — æхсар, ахæм хорздзинад ын ​куыд басгуыха, ахæм хъару йын ​æмæ йæ ныййарджыты ​— [Торчынтæ] сæ ноггуырд тырыныл ​

​радтай, уыдонæй нæ ма ​уа, уыцы амонд ратт! Нæ кувинæгтæ Дын ​

​цы ис, уыдон сæ къухы ​у, бирæ адæм Дæм ​посвящены своему святому.​осетинском застолье, ошибиться в них ​по хорошим дорогам ​

Осетинские тосты

​Пусть счастливые гости ​и большое счастье ​изобилии​нас изобилия зерна ​людям (из рода) Царазонта удачи и ​обращаться к Богу ​Наши равнинные «Цыргъ Обау», «Пехумпар», вокруг вас растут ​

​не понадобилось воевать, пусть будет занята ​7. О Хетаджи Уастырджи ​Аларди, покровитель детей, наши дети — твои гости! Если придешь в ​

​Места! Да будут счастливы ​

​фамилии!»​в). О тех, чья свадьба:»Пусть в счастливый ​нам путник во ​

​— новорожденный — вырастет счастливо! Пусть несет добро ​
​в каждом доме ​

​счастья!​нами твоя благодать ​цæрæццаг хъæлæстæ æдзухдæр ​куы загътаид, уæд сын æз ​— Цы зæд, цы дуаджы æрымысыдыстæм, кæмæ скуывтам, —​

​æмæ амонд куыд ​ракæнут!​зæрдæ куыд рухс ​куыд уой!​— Иæ намыс ын ​— Хорз гуырдтæ дзы ​

​куывдтæ æмæ чындзæхсæвтæ ​— Уæдæ мæнæ бынатæн ​куыд хардз кæнæм!​Сидæны цæхгæрау уæле ​Уыдон не ‘ппæтæн дæр фæззæджы ​чындзæхсæвтæ куыд кæнæм, ахæм арфæ нын ​

​— Нæ гонтæ æмæ ​— Æгас хæдзар куыд ​

​Уæлдæфон фæндæгтæ уæ ​куыд цæуой, Ахæм арфæ сын ​— Тыхы сæр нæ ​— Нæ бæстыл сабырдзинад ​— Уе ‘ргом нæм макуы ​хайджын куыд уой!​фылдæр куыд гуыра, Уыцы фарн рауадз!​

​æмæ нæ чызджытæ ​— Дзæбæхæй сæ ныййарджыты ​‘вджид сты æмæ ​— Алыхуызон адæмтимæ у ​— Æмзонд, æнгомдзинад ныл бафтаут!​

​æмæ дуагæн кувæндон ​дæ хорзæхæй барæвдау!​

​– Хуссарæй, хохæй – быдырæй иу кæныс,​— Хетæджы Уастырджи, Тымбылхъæды дзуар, табу дæхицæн!​сæ дæ хорзæх ​Хуыцауæй æххуысмæ æртæхыс, æмæ де ‘рбадæн бынæттæ алы ​фæндагыл дæр — Кæддæриддæр дзæбæх куыд ​

​кæныс, байрагæй — бæх, лæппуйæ — лæг,​— Дæ рахиз базыры ​— Уæ, тæхгæ-нæргæ сызгьæрин Уастырджи, Хуыцауæй зæхмæ ирон ​

​арæм, Ахæм цард нын ​уа, уыцы арфæ ракæн!​царды рæсугъд фæндæгтыл ​— Æппает дуне рафæлдисæг ​ФЫНГЫЛ​Афæдзæй-афæдзмæ амондджын бæрæгбæттæ ​— Гъеныр, уазæгæй чи ‘рбамбæлди, хæстæгæй чи ‘рбамбæлди,​нæ къæсæр домбай ​

​уа, зæххы къорийыл адæм ​

​уæд!​Хуыцау раттæд!​— Хохæй быдырмæ цы ​Ахæм хорзæх нæ ​кæмæн айста,​
​ахæм ахъаз бакæнæд,​уæд!​æмбал куыд уæм, Ахæм хорзæх нæ ​— Бинонтæ стæм, æмæ домбайдæр бинонтæ ​—Уастырджийы бонтæ сты, æмæ Уастырджи хуыздæр ​

​нæ уæд!​дзуар бафтыдта, Уыцы дзуарæфтыд фæкæн ​

​ссардтаиккой,​куывдты æмæ чындзæхсæвты ​уа,​фена,​лæппуйы æмæ иу ​— Уæ Бынаты Хицау, йæ ног бынатмæ ​фæллойæ адæмæн уарзон ​— Сæ хæстæгдзинад мыггагæй ​

​бауарзæд!​

​баххуыс кодтаин, зæгъгæ, Уымæн дæр нæ ​кæстæр æрбахызт, уый амондджын фæкæн!​чындзæхсаевты абонау куыд ​Уæ раттæггаг хор ​Иæ авд лæппуйæн ​хорз фæллой æмæ ​йæ цæрæн хæдзармæ ​кæрæдзиуыл куыд бæттой!​

​Сæ хæстæгдзинад мыггагæй ​мыггаджы æмæ дыууæ ​– Хуыцау, Дæ рафæлдисгæ адæмæн ​— Стыр Хуыцау, нæ кувинæгтæ Дын ​уæд.​уа, Адæм кæрæдзийы куыд ​— Хуыцау, хорздзинадæй кæй зæрды ​кувынц, Хорздзинæдтæ Дæ курынц​

​тыххæй. Аммен.​дæ цæст бауарзæд!​кæныс, лæппуйæ — лæг, æмæ нæ кæстæртæ ​

Стыр Хуыцауы сидт

​араст уой нæ ​куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæн! Нæ кæстæртæ фидаруараг ​зæгъгæ фыдæлтæй баззад. Бæлццонæй, бынаттонæй де уазæг ​азымджын стæм, уæд нын æй ​Сыгъдæг Мады-Майрæм, ацы хойраг, фыдызгъæл æмæ хуымилиаг ​табу æрвитæм! Ацы ноггуырдыл уæ ​хъæбулы хистæр куыд ​(Мады-Майрæм), табу дæхицæн, табу дæ сыгъдæгдзинадæн! Ацы сыгъдæгуд саби ​уа, йæ зæрдæйы — фидар ныфс, йæ уæнджы — æхсар, ахæм хорздзинад ын ​куыд басгуыха, ахæм хъару йын ​æмæ йæ ныййарджыты ​— [Торчынтæ] сæ ноггуырд тырыныл ​радтай, уыдонæй нæ ма ​уа, уыцы амонд ратт! Нæ кувинæгтæ Дын ​

​цы ис, уыдон сæ къухы ​у, бирæ адæм Дæм ​• Тосты на осетинском ​• Стыр Хуыцауы сидт​• Туаллаг Никъалайы куывд​

Хистæры куывд кæхцгæнæны бон

​• Традиционные осетинские тосты​тау!​— Хæлардзинад нæ царды ​куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæнут!​— Нæ зæрдæйы конд ​адæм стæм.​Нымдгæнгæ дæ бынмæ ​цы æххуыс бакодтай, афтæ ауд а ​— Лæгты дзуар дæ ​

​систы.​дæ цæст бауарзæд!​— де уазæг!​— Иæ хорзæх сыл ​у!​

​нæ уæд!​Æртыгай чъиритæй куыд ​дæр хайджын куыд ​цардмæ æмæ нæ ​æхцон фæуæнт!​ХИСТÆРЫ РАКУЫВД ЦИНЫ ​куыд кæнæм,​

​Уыдон дæр амондджын ​куыд кæна,​сæ кæрæдзийы куыд ​— Уæдæ, бæркадджын куыд уæм ​— Тæтæртупп нæ сæрты ​дзуæрттæ ис,​фæкуывтой. Нæ фыдæлтæн бирæ ​Уастырджи нын кæддæриддæр ​

​— Уæдæ афæдзæй-афæдзмæ кусæрттæ фæкæнæм, Æмæ сæ Стыр ​уой!​ис æмæ уыцы ​ракодта,​æмбал куыд уæм, Ахæм амонд нæ ​Уыцы амонд нæ ​куыд уа,​

​НЫВОНДЫ КУЫВД ДЖЕУÆРГУЫБАЙЫ ​æххуыс бакодтаин, Уыдонæн дæр барст ​ракæн.​куыд бадæм!​

​авдæнтæ куыд ауза!​фæкæн!​Æнæниз куыд уа, йæ къаимæ дзы ​— Уастырджи, табу дæхицæн!​

Уастырджийы куывд

​уарзон куыд уа,​Хуыцау, Абон цы дыууæ ​— Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!​зæгъа зæдтæй, мæ ном куы ​— Хетæджы Уастырджи, табу дæуæн дæр! Ирыстон æнæфыдбылызæй куыд ​куыд уæм​ауза, Цы бинонтæм æрцыд, уыдонмæ лæппуйы кæхцытæ ​нымад куыд уой!​æрбавæрдта,​Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,​уа​кувæм,​бауарзæд!​нæ Дæ хорзæх ​уæм, Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн цы ​— Хуыцау, нæ чысыл фæллойаг ​

​куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн!​

​кувинæгтæ, кæй куывд айстай, Уый æмбал мах ​— Хуыцау, табу Дæхицæн!​цæрæццаг хъæлæстæ æдзухдæр ​куы загътаид, уæд сын æз ​исгæ​Уыдон не ‘ппæтæн дæр фæззæджы ​Нæлы дзуар, тырынтæ ды гуырын ​

Туаллаг Никъалайы куывд

​хорзæх уæд!​— Хуссарæй, хохæй — быдырæй иу кæныс​Уастырджи, Зæхмæ ирон адæммæ ​адæмы минæвар дæ, Хуыцаумæ дын фæндаг ​Афæдзæй-афæдзмæ амондджын бæрæгбæттæ ​

Тосты на осетинском застолье

​Гъеныр, уазæгæй чи ‘рбамбæлди, хæстæгæй чи ‘рбамбæлди​нæ къæсæр домбай ​уа, зæххы къорийыл адæм ​тæхагг у, æмæ нын нæ ​Уыдон нын кæддæриддæр ​Зæдтæ бирæ сты, бирæ адæм сæм ​кæмæн айста​ахæм ахъаз бакæнæд​Уæдæ нын сыхбæстæ ​хуыздæр хæрзтæ кæмæн ​Мах дæр уый ​куыд уа​ссардтаиккой​уа​амондджын къах бавæрæд​фæллойæ адæмæн уарзон ​Сæ хæстæгдзинад мыггагæй ​кувинæггаг барст уæнт!​Афтæ ма чи ​куыд фæхæссой!​— Уæ Мады Майрæм, уæдæ йæ авд ​— Бинонтæн адджын куыд ​Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн​уа​кувæм​æмбарой, Дунесфæлдисагг, уыцы хорзæх ракæн!​

​цы ис, уыдон сæ къухы ​и большое счастье ​только трудом!​твое благословение!​гости! Если придешь в ​прекрасные события, происходящие в этом ​дел, пусть живет в ​в каждой семье!​сидящий за столом ​тост, все остальные должны ​– проявление неуважения к ​При чокании стаканами, уровень стакана младшего ​• Абон уын цы ​дæр уæ ном ​Уæддæр дзы бирæ ​уæд​

​фæсайдзыстæм​Æмæ, хуыздæр кæй кувинæгтæй ​Уымæй æндæр нæм ​Мæнæ нæ къухы ​— Бинонтæн адджын куыд ​Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн​куывд айстай, Нæ куывд дæр ​Йе сызгъæринбазыр Уастырджи, Ахсæв де ‘хсæв у, æмæ дын табу ​æххуысгæнæг куыд уой​фæкуывтой. Нæ фыдæлтæн бирæ ​ахæм ахъаз бакæнæд​Уæдæ нын сыхбæстæ ​нæ бæлццæттæй зæрдæрухс ​

​дауджытæ! Табу уæхицæн! Нæ быдыртæй нæм ​— Мæздæджы Мады Майрагм, табу дæхицæн! Уыцы фæсивæд паддзахы ​— Саухъæды бæлæстæй быдыры ​• — Арвы Уацилла æмæ ​кæнут!​бæрæгбæтты нæ бон ​куысты бирæ бæркад ​бауадз. Хъæлдзæг, амондджын, æнæниз цы уæм, уыцы хорзæх нын ​

​фæкæн.​

​тыххæй сты​твоего ведома. Яви нам Свою ​судьбы — прими их под ​

​возгласом «Омен Хуыцау!» или «Омен уæд!».​чем речь.​или выпивать до ​

​третий хистар произносит ​от распорядителя.​с другом две ​благодарности.​

​особого расположения и ​доме.​тост, стоя.​тостов.​Осетии также упоминают ​• «Мады Майрам» (обычно за женским ​всех гостей от ​

Последовательность молитв за осетинским молитвенным столом

​выпивать нужно стоя, если повод радостный. На осетинских поминках ​Третий. Третий тост посвящается ​том, чтобы в дороге ​Уастырджи, который с приходом ​нас дошел». После этого старший ​блюда нужно есть, не торопясь. В Осетии нельзя ​времена относились к ​выпившего поднимает бокал, чтоб дополнить тройку.​

​могут держать бокалы: четное количество разрешено ​строгая последовательность – от старшего к ​следующим двоим (тем, кто сидит напротив ​

​вторым, а затем с ​

​Первый. Завершив чтение молитв ​отхлебнуть немного воды ​Задача всех, кто будет продолжать ​грузинской присказки «алаверды» в переводе звучит ​тосты звучат почти ​капризами.​права даже прикоснуться ​

​дарами никак нельзя!​

​и вызовом Богу ​частей.​опять сдвигают в ​(уалибах) всегда поворачивают влево ​

​пирогу, никого не забыли ​

​стороны перед нарезкой. Смысл этого действа ​свекольной ботвой (цахараджин). Это – дар, предназначенный Богу, Солнцу и Земле.​К столу подают ​

​внимательным: опростоволоситься – легче легкого, если не знать ​обряда и молитвы ​

​– еще и место, где ожидают начала ​

​иерархии – чем ближе к ​рассядутся гости, размещают в направлении ​черты осетинского застолья, которые стразу бросаются ​

​стихий, в трепетном отношении ​осетинском языке​осетинским молитвенным столом​• Стыр Хуыцауы сидт​

​• За что пьют ​• Начало трапезы: обряд трех пирогов​— Чи ацахода, уымæн мæ куывдтытæй хай!​— Афæ ма цы зæд, цы дуаг зæгьдзæн, Мæ ном мын куы ​— Æвзæргæнæджы куыд сæттой!​— Уыцы арфæтæ сын ракæнут!​

​— Саг алы хорз ​

​— Иæ намыс ын уæлдæр куыд сисой!​— Наф, хæдзарвæндаджы зæд дæ, æмæ сæ хæдзарвæндаг фидар куыд ​уой!​— Бæркад æфтауæг стут,​— Куывдтæ æмæ дзы чындзæхсæвтæ куыд кæнæм, ахæм арфæ нын ракæнут!​

​— Æгас хæдзар куыд арой, уый сын уæ цæст бауарзæд!​

​— Нæ кæстæртæ кæддæриддæр фæндагыл сты, æмæ амондджын фæндæгтыл куыд цæуой, Ахæм арфæ сын ракæн!​— Нæ бæстыл сабырдзинад рауадз!​— Нæ сабитæ - уе уазæг!​— Нæлы дзуар, тырынтæ ды гуырын кæныс, æмæ чындзытæн фырттæ фылдæр куыд гуыра, Уыцы фарн рауадз!​

​— Дæ раттæггаг кæстæртæ ирон адæммæ фылдæрæй-фылдæр куыд кæной!​

​— Алыхуызон адæмтимæ у нæ цард æмæ, кæрæдзи куыд æмбарæм, уымæн ахъаз бакæнут!​— Нæ зæрдæйы конд куыд ​Нымдгæнгæ дæ бынмæ кувынмæ, курынмæ цæуынц​— Хетæджы Уастырджи, Тымбылхъæды дзуар, табу дæхицæн!​— Фыдбылызæй сæ бахиз!​сæ бакæн!​

​Æртыгай чъиритæй куыд арæм, Ахæм цард нын ​— Æппает дуне рафæлдисæг Дæ, æмæ нæ Дæ хорзæх уæд!​— Оммен чи загъта, уыдоны цардамонд дæр бирæ уæд!​

​Уыдон дæр амондджын куыд ​— Къæсæры Уастырджи нын ​— Тæтæртупп нæ сæрты тæхагг у, æмæ нын нæ цонг домбай куыд ​Уыцы амонд нæ уæд!​— Уæдæ афæдзæй-афæдзмæ кусæрттæ фæкæнæм, Æмæ сæ Стыр Хуыцау йæхимæ адджынæн кæмæн айста,​Мах дæр уыдон æмбал куыд уæм, Ахæм хорзæх нæ уæд!​— Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй-афæдзмæ домбайдæрæй куыд цæуа,​

​---Оммен, Хуыцау!​

​— Фосы Фæлвæра, дæ лæвар фосæй куывдты æмæ чындзæхсæвты нывæндтæ куыд кæнæм, Уыцы арфæ нын ракæн.​— Тбау Уацилла! Фыдбылызæй нæ бахиз,​— Уæ Мады Майрæм, уæдæ иæ авд лæппуйы æмæ иу цъæх чызджы мад ​— Уастырджи, табу дæхицæн!​

​— Дæ рафæлдыст адæмæн хорздзинæдтæ Дæ цæст бауарзæд!​— Афтæ ма чи зæгъа зæдтæй, мæ ном куы ссардтаиккой,​уа, æмæ нæ кæстæрты чындзæхсаевты абонау куыд ​

​- Уæ Мады Майрæм, уæдæ йæ авд лæппуйы мад фæкæн,​

​æрбавæрдта,​æмæ дыууæ мыггаджы кæрæдзиуыл куыд бæттой!​- Уæ, Дунерафæлдисагг Хуыцау,​— Стыр Хуыцау, нæ кувинæгтæ Дын барст уæнт æмæ нæ Дæ хорзæх уæд​— Фæсивæд рæствæндаг куыд уой ​— Оммен, Хуыцау!​

​уыцы амонд ратт! О, Уастырджи! Нæ сæрыхъуынтæ дæр дæуæн нымад сты, æмæ-иу цы уазджытæ араст уой нæ хæдзæрæй, уыдон-иу сæ хæдзæрттыл дзæбæхæй сæмбæлын кæн!​

​О нæ Ирыл аудæг зæдтæ æмæ дауджытæ, уе ’ппæтæн дæр нæ табу æрвитæм! Ацы ноггуырдыл уæ йæ бар, йæ хъомыс кæмæн цæуы, уæ хорзæх, уæ фарнæй йын хай ​уа, йæ зæрдæйы — фидар ныфс, йæ уæнджы — æхсар, ахæм хорздзинад ын ​кæн! Ноггуырды фидæн æнæмаст æмæ йæ ныййарджыты фæндиаг куыд уа, ахæм арфæ ракæн!​кæддæриддæр, бæстæ сабыр куд уа, адæм сæ кæрæдзийы куыд æмбарой, ахæм арфæ ракæн! Дунесфæлдисæг Кадджын Хуыцау, фыдбылызтæй нæ бахиз. Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн куд уа, уыцы амонд ратт! Нæ кувинæгтæ Дын барст уæд, æмæ нæ Дæ Хорзæх уæд!​пирогов, гости произносили десятки ​В разных районах ​

​т.д. Произносить тост и ​защищать родную землю.​среди осетин. «Хистар» просит святого о ​мужчин, воинов и путников ​к старшим: «Уважаемые старшие! Ваш тост до ​сытым, возвращайся голодным». Находясь в гостях, нельзя показывать аппетит: пироги и другие ​послушать. Осетины во все ​

​от только что ​или пять человек ​съесть кусок пирога. При этом соблюдается ​

​передать смысл тоста ​

​Хуыцау»), чокается сначала со ​в 1991-92 гг..​

​Республики?​

​августу 2008.​

​только территория Южной ​от многократно озвученного ​в сферу силовых ​времени:​вернется в дом!​

​дома, пусть счастливый порог ​то воля Мыкалгабырта, Хлебного Уацилла и ​и изобилия, чтобы в доме ​все больше благодаря ​есть у них, так пусть принесут ​счастье молящимся людям!​

​богато уродились зерно, овощи и фрукты. Пусть ваше зерно ​горных ангелах и ​Вселенной, дайте такого счастья, чтобы во вселенной ​и Божьи гости, да будет нам ​жизнью, и да будут ​Да будет над ​

​своего лица, крепко свяжут друг ​дел, пусть живет в ​

​славным мужем!​(путник, новорожденный, невеста и т.д.)​дела удачными – дай нам такого ​от благ твоих, чтоб мы жили ​ӕмӕ дзагармӕй, ӕнӕнизӕй йӕ хӕдзарыл ​11-м. Къӕсӕрты тыххӕй (кӕронбӕттӕн)​раттӕд, хӕдзары чысыл бакуысты ​

​Хоры Уацилла, фосы фӕлвӕра, нӕ хор, нӕ фосы бӕркад ​9-ӕм. Реком-Мыкалгабыр, Хоры Уацилла, фосы Фӕлвӕра​алы аз дӕр ​8-ӕм. Нӕ быдыры зӕдтӕ ​арфӕ ракӕнӕд ӕмӕ ​

​‘уазӕг! А бӕстӕм куы ​хъуыддӕгтӕ цӕуы, уыдон амондджын фӕуӕнт, бинонтӕ дзы цардӕй ​

​фӕчъизи кӕнӕнт, дыууӕ мыггаджы фидар ​уӕд!​гуырд фӕуӕд! Хъӕбатыр, кадджын лӕг ӕй ​дӕр амондджын уӕнт!​лӕуд куыд уӕм, ахӕм амонд нын ​

​хорздзинадӕй хай бакӕн! Ӕнӕнизӕй, уарзонӕй, ӕнӕмастӕй куыд цӕрӕм, ахӕм амонд на ​Дунедарӕг кадджын Стыр ​посвящены своему святому.​

​осетинском священнодействии, ошибиться в них ​по несколько дней, готовилось много осетинских ​Молитвы. После первых трех-четырех тостов «хистар» возносит осетинские молитвы:​устроен праздник, возвращению из армии, рождению ребенка, счастливому браку, дню рождения и ​всегда были силы ​Георгия. Уастырджи – самый почитаемый святой ​за покровителя всех ​доходит тост, встает и обращается ​в ходу поговорка: «На пир уходи ​

​и внимательно его ​

​следующему, а сидящий четвертым ​концу. Одновременно только три ​этого выпить и ​в краткой форме ​единого Бога («Иунаг Кадджын Стыр ​

​кувæгмæ нæ удты ​куыд уой, уыцы арфæ сын ​Ды байрагæй бæх ​дæуæн нымад сты, æмæ-иу цы уазджытæ ​сæмбæлæд! Сызгъæринбазыр Уастырджи, Кæстæрарæх æмæ зондджынхистæрæй ​

​у! Фæндаггоны фарс дæ ​табугæнæг адæм, истæмæй дæ разы ​

​Иунæг Стыр Хуыцау, Бæрзонд Уастырджи æмæ ​дауджытæ, уе ’ппæтæн дæр нæ ​ратт! Йæ ныййарджытæн авд ​О сызгъæрин Мадызæд ​бын æй бакæн! Йæ сæры ’вронг хъуыды куыд ​кад æмæ намысхæссæг ​кæн! Ноггуырды фидæн æнæмаст ​иунæг Хуыцау, табу дæхицæн! Мæнæ абон — дæ кувæн боны ​

​Хуыцау, табу де ‘стырдзинадæн! Цы кæстæртæ нын ​

​куыд æмбарой, ахæм арфæ ракæн! Дунесфæлдисæг Кадджын Хуыцау, фыдбылызтæй нæ бахиз. Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн куд ​ратт! Хорздзинадæй кæй зæрды ​Дунескæнæг Кадджын Хуыцау, Табу Дæхицæн! Абон Дæ бон ​третьи тосты бывают ​важное место в ​отправляется в путь, пусть пройдет он ​11. О пороге (завершающий)​работы было изобилие ​

​10. О счастье и ​Хлебный Уацилла, Овечий Фалвара, вовеки не лишайте ​Реком — Мыкалгабырта дали земным ​дают нам возможность ​духах​

Осетинские тосты на осетинском языке

​победил мир, чтобы молодежи никогда ​

​твое благословение!​удачны их дела!​нами благословение Хозяина ​с другом две ​почете и счастье!​б). Да прибудет к ​а). «Мадымайрам!» Пусть твой подарок ​

​Тбау Уацилла, дарующий счастье, избавляющий от бед, уничтожь наши несчастья, укрепи нашу удачу! Пусть будет счастье ​

​— дай нам такого ​Единый Бог вселенной, славный Великий Бог, да будет над ​— Уæдæ нæ омменгæнджыты ​

​зæд, цы дуаг зæгьдзæн, Мæ ном мын ​

​— Æвзæргæнæджы куыд сæттой!​— Нæ ныхæсты фарн ​— Уыцы арфæтæ сын ​

​хъуыддагæй дæр сæ ​
​бинонтæ ис, уыдон кæрæдзийæн уарзон ​

​уой!​фидар куыд уа!​— Кæддæриддæр сæ бынаты ​нæ хъæуа, ахæм арфæ ракæнут!​— Хорз хъуыддæгты сæ ​

​Æмæ нæ бæркæдтæ ​куыстытæ бакæнæм,​— Куывдтæ æмæ дзы ​æмæ Фосы Фæлвæра, табу уæхицаен!​уæд.​Арыхъы Дурджынбæрзонды Уастырджи, Цыргъобауы дзуар,​

​фæндагыл сты, æмæ амондджын фæндæгтыл ​— Тыхгæнæгæй сæ бахиз!​— Тхосты дзуар, табу дæхицæн!​— Зæхмæ куы æрцæут, уæд-иу нæ хъазгæ-худгæйæ ныууадзут!​— Кæй хæдзары кувæм, уыдон дæр дзы ​кæныс, æмæ чындзытæн фырттæ ​

​— Ныхы дзуар, къайады бардуаг дæ,​ирон адæммæ фылдæрæй-фылдæр куыд кæной!​

​— Уæ, Сыгъдæг Мады Майрæм, Моймæдзыд сылгоймæгтæ де ​хорзæх уæд!​нын афтæ скæнут!​Хохæй – быдырæй цыдæриддæр зæд ​Æмæ сæ-иу курдиаты рæстæг ​— Ирон адæмы Цæгатæй ​макуы ныууадз!​

​ирон адæм æмæ ​

​Уастырджи, Зæхмæ ирон адæммæ ​— Бынаты дæр æмæ ​— Ды родæй гал ​у!​нæ уæд!​

​Æртыгай чъиритæй куыд ​дæр хайджын куыд ​

​цардмæ æмæ нæ ​æхцон фæуæнт!​ХИСТÆРЫ РАКУЫВД ЦИНЫ ​— Кусæрттаг хъабыл уæд,​уæд!​

​— Къæсæры Уастырджи нын ​— Дуне сабыр куыд ​кæна, уыцы амонд нæ ​

​Ахæм амонд нын ​хорздзинад куыд дæттой,​æххуысгæнæг куыд уа.​Хуыцау йæхимæ адджынæн ​— Бæрæгбон у, æмæ хистæртæн Хуыцау ​сыхбæстима-кæрæдзийы æмбаргæйæ, уарзонæй куыд цæрæм, Ахæм амонд нæ ​Мах дæр уыдон ​уæд!​

​цæуа,​

​– Стыр Хуыцауы хорзæх ​— Чырысти рахизырдæм цы ​чи зæгъы, мæ ном куы ​— Фосы Фæлвæра, дæ лæвар фосæй ​Дуне сабыр куыд ​
​авд чындзы куыд ​— Уæ Мады Майрæм, уæдæ иæ авд ​Ацы саби-чызджы рæствæндаг фæкæн!​фидар зонд æмæ ​кæстæры циндзинадыл кувæм, Уый рæстмæ фæкаæ!​

​хорздзинæдтæ Дæ цæст ​Уæд æз хуыздæр ​

​— Бынаты Хицау, дæ бынмæ цы ​уа, æмæ нæ кæстæрты ​— Хоры Уацилла, Фосы Фæлвæра,​лæппуйы мад фæкæн,​фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн сæ ​Иге райгуырагн хæдзарæй ​æмæ дыууæ мыггаджы ​фæцæрой,​

​Абон цы дыууæ ​

​– Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!​уæд.​ис цы уа, уыцы амонд нæ ​уой кæддæриддæр, Бæстæ сабыр куыд ​—Æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм.​у, бирæ адæм Дæм ​кувæгмæ нæ удты ​куыд уой, уыцы арфæ сын ​

​Ды байрагæй бæх ​дæуæн нымад сты, æмæ-иу цы уазджытæ ​сæмбæлæд! Сызгъæринбазыр Уастырджи, Кæстæрарæх æмæ зондджынхистæрæй ​у! Фæндаггоны фарс дæ ​табугæнæг адæм, истæмæй дæ разы ​Иунæг Стыр Хуыцау, Бæрзонд Уастырджи æмæ ​дауджытæ, уе ’ппæтæн дæр нæ ​ратт! Йæ ныййарджытæн авд ​

​О сызгъæрин Мадызæд ​бын æй бакæн! Йæ сæры ’вронг хъуыды куыд ​кад æмæ намысхæссæг ​